Pop Science ของ นพ.ชัชพล เกียรติขจรธาดา

โดย...ตุลย์ จตุรภัทรหยก อภิชชญา ภาพ ภัทรชัย ปรีชาพานิช&<2288;

หากใครหลายคนได้คิดตามหนังสือเรื่องเล่าจากร่างกาย รวมทั้งหนังสือ เหตุผลของธรรมชาติ ที่นำเสนอเรื่องการทำความเข้าใจกลไกของร่างกาย พฤติกรรม และการเข้าใจเหตุผลของธรรมชาติ ที่ผ่านกระบวนการวิวัฒนาการมาจนถึงทุกวันนี้ ผมคงไม่ต้องแนะนำตัวผู้เขียนหนังสือสองเล่มดังกล่าวให้มากนัก แต่หากใครยังไม่เคยอ่าน ผมขอแนะนำว่า เขาคือนายแพทย์และอาจารย์แพทย์หนุ่ม ผู้เชี่ยวชาญด้านรังสีรักษาและมะเร็งวิทยา ณ โรงพยาบาลศิริราช ที่ตอนนี้ตัดสินใจใช้เวลาแห่งชีวิตอุทิศให้กับการเขียนหนังสือ

ใช่แล้วครับ ผมกำลังพูดถึง “หมอเอ้วนพ.ชัชพล เกียรติขจรธาดา” ผู้ที่กำลังมีผลงานเขียนเล่มใหม่ถึงสองเล่ม ที่นำเสนอเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ของอารมณ์ ความรัก และความเกลียดชัง นั่นคือหนังสือที่มีชื่อว่า “500 ล้านปีของความรัก” เล่ม 1 (ปกสีส้ม) และเล่ม 2 (ปกสีชมพู)

“500 ล้านปีของความรัก ผมกำลังพูดถึงเรื่องราวในทางชีววิทยา อย่างเช่น ความรัก เราพบว่าเวลาเรามีความรัก สารเคมีบางอย่างในร่างกายมีการเปลี่ยนแปลง สมองเปลี่ยน ฮอร์โมนเปลี่ยน และมันมีผลกับความรู้สึก อย่างเช่น เวลาสูบบุหรี่ สารเคมีจากพืชเข้ามาในร่างกายเรา คลื่นสมองก็เปลี่ยน ความรู้สึกเปลี่ยน อารมณ์เราก็เปลี่ยน แล้วเราก็พบว่าสารเคมีที่เปลี่ยนในช่วงที่เรามีความรัก มันไปใช้ร่วมกับสิ่งมีชีวิตอื่นๆ เหมือนกันหมดเลย เรื่องนี้เป็นเรื่องน่าอัศจรรย์ครับ”

คุณหมอนักเขียนนิยามหนังสือของตัวเองว่า เป็น Pop Science ที่มีการผูกเรื่องราวที่เกิดขึ้นจริง ผูกประเด็นที่ต้องการนำเสนอ และผสมผสานเรื่องราวทางวิทยาศาสตร์เข้าไว้ด้วยกันแบบอ่านง่าย เร้าใจ และได้สาระไปในตัว

“สำหรับหนังสือที่ผมเขียน ผมให้ความสำคัญกับการออกแบบว่าจะเล่าเรื่องยังไง ผูกเรื่องยังไง ให้มีความน่าสนใจ ซึ่งส่วนนี้เป็นส่วนที่ใช้เวลานานที่สุด เหมือนเวลาเราดูหนังดูละคร ถ้าเราเอาเรื่องทั้งหมดมาผูกเข้าด้วยกัน มันจะไม่ค่อยซับซ้อนมาก แต่ถ้าเราแตกเป็นชิ้นๆ แล้วสลับเหตุการณ์ มองในมุมมองต่างๆ มันจะมีความน่าสนใจในการเล่า”

นพ.ชัชพล เผยว่า เทคนิคการเล่าเรื่องและการผูกเรื่องของเขา เพื่อทำให้ Pop Science เล่มนี้มีความน่าสนใจ คือ อันดับแรก ต้องแตกเรื่องราวที่อยากนำเสนอเป็นบทๆ ต่อมา พยายามจบในแต่ละบท โดยมีทั้งตอบคำถามในประเด็นที่ตั้งไว้ และทิ้งคำถามเพื่อนำไปสู่บทต่อๆ ไป เพื่อให้คนอ่านได้ติดตาม

“ผมพยายามจะเชื่อมโยงเรื่องบางอย่างให้มันดูใกล้ตัว ไม่ดูไกลตัวมากจนเกินไป ความยากอยู่ที่การเชื่อมโยงให้ดูใก้ตัวผู้อ่านให้มากที่สุดนี่แหละครับ (หัวเราะ) เทคนิคของผม ผมพยายามเขียนข้อมูล หรือเนื้อหา หรือสิ่งที่ผมคิดได้ลงในโพสต์อิท แล้วแปะไว้บนกระดาน แต่ละแผ่นก็จะเขียนว่าบทนี้จะอธิบายอะไร มีตัวอย่าง หรือแหล่งอ้างอิงจากที่ใด เราจะไปหาได้จากที่ไหนบ้าง จากนั้นผมก็จะวางพล็อต เอามาเรียง พอเรียงเสร็จ ชื่อบทก็จะเอามาจากแต่ละเรื่อง เพราะพอเราเรียงอย่างนี้เสร็จ เราก็จะรู้ว่าเนื้อหามันเกี่ยวกับอะไร คีย์เวิร์ดสำคัญคืออะไร”

และการที่ นพ.ชัชพล พยายามค้นหาว่าคีย์เวิร์ดสำคัญคืออะไรนี่เอง ที่ทำให้เป็นที่มาของคีย์เวิร์ดสำคัญที่ว่า ทำไมผู้หญิงจึงทาลิปสติกสีแดง ทำไมผู้หญิงนำเรื่องส่วนตัวไปเล่าในเฟซบุ๊ก ทำไมการใช้อารมณ์ทำให้ตัดสินใจได้ดีขึ้น ทำไมอะไรที่อร่อย อะไรที่เราชอบ มักไม่ดีกับสุขภาพ ทำไมมนุษย์ชอบดูหนังดูละคร เมื่อความรักเกิดขึ้นในใจ มีอะไรเกิดขึ้นในสมอง ทำไมเราจึงชอบการนินทาและการแก้แค้น ความรักนั้นนำไปสู่ความเกลียดชังและการฆ่าเผ่าพันธุ์ได้อย่างไร ทำไมความรักจึงมีช่วงโปรโมชั่น จะเกิดอไรขึ้น ถ้ามนุษย์ไม่มีกฎหมาย ฯลฯ

“ผมยอมรับว่า เวลาทำต้นฉบับ ต้องใช้พลังเยอะมาก เหนื่อยครับ แต่สนุกและมีความสุข ผมเขียนและตรวจทานทุกบรรทัด เพื่อให้ผลงานออกมาดีที่สุด”

ท้ายที่สุด คุณหมอนักเขียนท่านนี้ได้สรุปใจความสำคัญของ “500 ปีของความรัก” ทั้งเล่ม 1 และเล่ม 2 ไว้ว่า ปัจจุบันของเราเป็นลูกหลานของอดีต ที่เราเป็นอยู่ทุกวันนี้ ทุกอย่างมันเกิดจากสิ่งที่เกิดขึ้นในอดีตเสมอ

“ไม่ว่าจะเป็นประวัติศาสตร์ การเมือง หรืออะไรก็แล้วแต่ การจะเข้าใจสิ่งที่เกิดขึ้นทุกวันนี้ได้ เราต้องเข้าใจอดีต แล้วเราจะเห็นเส้นขึ้นมาและสามารถพล็อตต่อว่าอนาคตเราจะไปทางไหนได้ เหมือนกับประเทศที่เจริญรุ่งเรืองจนถึงจุดหนึ่ง เราก็ต้องกลับไปหา ไปทำความเข้าใจถึงรากที่มาของความรุ่งเรืองนั้น เพื่อนำมาปรับใช้กับตัวเราเอง กับบ้านเมืองของเราเอง”

นิยามของหนังสือแนว Pop Science

เป็นหนังสือวิทยาศาสตร์ที่ไม่ใช่หนังสือวิชาการ ไม่ได้เรียนรู้ไปเพื่อสอบ ไม่จำเป็นต้องท่องจำ แต่เป็นวิทยาศาสตร์ที่ทำให้เราได้เห็นว่าธรรมชาติมีความสวยงามและน่าทึ่งเพียงใด