‘มานะ มานี ปิติ ชูใจ’ จากแบบเรียนภาษาไทย พ็อกเกตบุ๊ก สู่ละครเวที
หัวใจเต้นรัวทุกครั้งยามได้เปิดหนังสือเล่มเก่า นั่นคือแบบเรียนวิชาภาษาไทยชั้นประถมศึกษา
โดย...อินทรชัย พาณิชกุล
หัวใจเต้นรัวทุกครั้งยามได้เปิดหนังสือเล่มเก่า นั่นคือแบบเรียนวิชาภาษาไทยชั้นประถมศึกษา ตามหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการระหว่างปี 25212537
ถูกต้องครับ เรากำลังพูดถึงเรื่องราวของตำนานเด็กดี มานะ มานี ปิติ ชูใจ และผองเพื่อน ความทรงจำอันสดใส หอมหวาน น่าประทับใจของใครหลายคน โดยเฉพาะหนุ่มสาวรุ่น 30 ปี พวกเขาและเธอพาเรากลับไปเป็นเด็กอีกครั้ง ปัดฝุ่นความทรงจำในวัยเยาว์ให้กระจ่างชัดขึ้น วีรกรรมสนุกสนาน วิ่งเล่นในท้องทุ่ง ท่ามกลางความบริสุทธิ์ของชนบท ไอดินกลิ่นหญ้า โรงเรียนน่าอยู่ คุณครูใจดี
ถึงบรรทัดนี้ หลายคนคงเผลอยิ้มบางๆ ด้วยความคิดถึง
ตำนานเด็กดีที่ใครๆ ก็หลงรัก
คนไทยยุคที่เรียนชั้นประถมศึกษาระหว่างปี 2521-2537 ต่างบอกเป็นเสียงเดียวว่าชอบเรียนวิชาภาษาไทยที่สุด เหตุผลเพราะเรื่องราวอบอุ่นของตำนานเด็กดี นำโดย มานะ มานี ปิติ ชูใจ และผองเพื่อนอย่างวีระ สมคิด ดวงแก้ว เพชร จันทร ตลอดจนสัตว์เลี้ยงแสนเชื่อง เจ้าแก่ เจ้านิล เจ้าจ๋อ
ทั้งหมดคือตัวละครในแบบเรียนภาษาไทยที่ว่ากันว่าสนุกสนานที่สุด ซาบซึ้งตรึงใจที่สุด
“เริ่มต้นเขียนเรื่องนี้ เพราะตอนนั้นกระทรวงศึกษาธิการต้องปรับเปลี่ยนหลักสูตรใหม่ เนื่องจากแบบเรียนเก่าโบราณเกินไป เงื่อนไขสำคัญของแบบเรียนชุดนี้คือต้องสนุก เด็กๆ ติดใจ และอยากเรียนภาษาไทย ภาษาเขียนต้องสุภาพ สื่อแล้วเข้าใจง่ายเด็กแต่ละชั้นจะได้รู้จักคำศัพท์ใหม่ๆ ฝึกพูด อ่าน เขียน เรียนรู้สถานการณ์ต่างๆ เพื่อให้เขาเข้าใจและเจริญเติบโตไปตามวัย ซึ่งเสน่ห์ที่ทำให้ทุกคนหลงรักอยู่ตรงตัวละครมีความเป็นเด็ก บริสุทธิ์แจ่มใส” รัชนี ศรีไพรวรรณ ผู้ประพันธ์ เล่าให้ฟังอย่างใจดี แม้อายุอานามล่วงเข้า 82 ปีแล้ว
พัดชา เอนกอายุวัฒน์ นักร้องสาวค่ายทรู แฟนเทเชีย เป็นอีกคนหนึ่งที่ยกให้มานะ มานี ปิติ ชูใจ ฯลฯ เปรียบเสมือนเพื่อนคนแรกๆ ในชีวิต
“ถือเป็นหนังสือเล่มแรกๆ ที่อ่านโดยไม่ถูกบังคับ เวลาไปรับหนังสือเรียนในช่วงก่อนเปิดเทอม พัดชาจะอ่านภาษาไทยจบ ก่อนเปิดเรียนวันแรกเสียอีก ชอบตรงตัวละครที่เป็นเด็กดี ภาพประกอบที่ยิ่งอ่านยิ่งสนุก ชวนให้ติดตามว่าเล่มต่อๆ ไปเรื่องราวจะเป็นยังไง เดี๋ยวนี้พอมองกลับไปก็คิดถึงช่วงเวลาที่ได้เรียนวิชาภาษาไทย”
ขณะที่ โดนัทมนัสนันท์ พันเลิศ ดาราสาว บอกว่า ตำนานเด็กดีเป็นจุดเริ่มต้นของการเรียนรู้ในวัยเด็กสำหรับทุกคน เป็นหนังสือเล่มแรกๆ ที่ทำให้เด็กรู้จักชีวิตผ่านตัวอักษร
สู่พ็อกเกตบุ๊กขายดี
แม้แบบเรียนภาษาไทยชุดนี้จะถูกยกเลิกใช้ในปี 2537 เนื่องจากความล้าหลัง ไม่ทันยุคสมัย แต่ถัดจากนั้นอีก 8 ปี นิตยสารอะเดย์ ก็ได้นำตัวละครเรื่อง มานะ มานี ปิติ ชูใจ มานำเสนออีกครั้ง และพิมพ์ใหม่เป็นพ็อกเกตบุ๊กชื่อ “ทางช้างเผือก” จนขายดิบขายดี
ภาคนี้เป็นส่วนเสริมของแบบเรียนภาษาไทยชุดที่แล้ว เน้นหนักไปที่เรื่องราวชีวิตตอนโตของมานะ มานี ปิติ ชูใจ และเพื่อนๆ แน่นอนว่าเนื้อหาเข้มข้นขึ้น มีมิติที่หลากหลายซับซ้อนขึ้น มีความเป็นผู้ใหญ่ยิ่งขึ้นกว่าเดิม
“ทางช้างเผือกเรื่องนี้ สามารถเขียนได้อย่างอิสระ เขียนตามจินตนาการได้ ไม่มีกฎมีเกณฑ์มาจำกัด จะใส่คำพูด ผูกเรื่องยังไงก็ได้ เนื้อหาดราม่า แต่แฝงด้วยปรัชญาดีงาม ไม่ได้เล่าถึงบรรยากาศสดใสเหมือนตอนวิ่งเล่น หรือเรียนในห้อเรียนแล้ว” รัชนี กล่าว
เสียงวิพากษ์วิจารณ์แตกเป็นสองฝ่าย ฝ่ายหนึ่งบอกว่าเป็นหนังสือที่เติมเต็มชีวิตทั้งวัยเด็กและผู้ใหญ่ได้อย่างครบถ้วน ฝ่ายหนึ่งบอกว่าเสน่ห์ของตำนานแบบเรียนในความทรงจำมลายหายไปหมดไม่มีเหลือ
วงศ์ทนง ชัยณรงค์สิงห์ บรรณาธิการอำนวยการนิตยสารอะเดย์ ผู้ริเริ่มนำเรื่องราวประทับใจดังกล่าวกลับมาปัดฝุ่น ให้ความเห็นถึงกรณีนี้ไว้อย่างน่าสนใจว่าเรื่องบางเรื่องไม่อาจถูกกาลเวลาทำลายคุณค่าลงได้ ไม่ว่าวันเวลาจะผ่านไปแค่ไหน แต่คุณค่ายังคงอยู่
‘มานีและชูใจ’ เวอร์ชั่นละครเวที
ต้นปี 2557 นี้ มีข่าวดีมาให้ฮือฮากัน เมื่อตำนานเด็กดีสุดแสนคลาสสิกจะถูกนำมาสร้างเป็นละครเวที ภายใต้ชื่อ “มานีและชูใจ” ผลิตโดยบริษัท เลยดูดี สตูดิโอ รับหน้าที่เขียนบทและกำกับการแสดงโดย ศุภกร เหรียญสุวรรณ
ละครเวทีเรื่องนี้ยังได้ดาราดังมาร่วมงานกันอย่างคึกคัก ไม่ว่า นุ่นศิรพันธ์ วัฒนจินดา รับบทมานี เอ๋มณีรัตน์ คำอ้วน เป็นชูใจ วิทย์พชรพล จั่นเที่ยง รับบทปิติ เป้ทวีฤทธิ์ จุลละทรัพย์ รับบทเพชร ฯลฯ
น้อยคนจะรู้ว่าก่อนหน้านี้ ศุภกร มือเขียนบทฝีมือดีจากละครซิตคอม เรื่อง “เป็นต่อ” เคยนำเรื่องราวของมานะ มานี ปิติ ชูใจ มาดัดแปลงในรูปแบบของละครเวทีแล้วครั้งหนึ่งเมื่อปี 2540 สมัยยังเป็นนิสิตสถาปัตย์ จุฬาฯ รุ่น 63 ซึ่งคราวนั้นประสบความสำเร็จถล่มทลาย คนดูแน่นโรง กวาดรายได้นับล้านบาท
วันนี้ ศุภกรเปิดเผยถึงสาเหตุของการนำเอาตัวละครประทับใจกลับมาทำอีกครั้งว่าอยากให้คนรู้จักในวงกว้างมากขึ้น ภายใต้โปรดักชั่นที่ยิ่งใหญ่อลังการขึ้น รวมถึงการใช้นักแสดงที่มีชื่อเสียงโด่งดัง
ละครเวทีเรื่องนี้เน้นหนักไปที่เรื่องราวมิตรภาพระหว่างเพื่อน ผสมผสานความตลก อบอุ่น สร้างสรรค์สังคม เริ่มต้นที่มานีและชูใจได้กลับมาเจอเพื่อนๆ อีกครั้งในงานเลี้ยงรุ่นที่โรงเรียน ต่างคนต่างทำมาหากิน ต่างมีเส้นทางชีวิตตัวเองที่แตกต่างกัน เมื่อกลับมาพบหน้ากันในรอบหลายปี วันที่เข้าสู่วัยผู้ใหญ่ การกลับมาครั้งนี้ทำให้ทุกคนได้ทบทวน สำรวจตรวจสอบความหวัง ความฝัน ความต้องของชีวิตตลอดช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา ซึ่งจะมีผลเปลี่ยนแปลงอนาคตข้างหน้าของพวกเขาไปโดยสิ้นเชิง
“ชีวิตเราทุกคนมันก้าวไปข้างหน้าเรื่อยๆ แต่มีบางสิ่งบางอย่างที่ยังขาดหาย การย้อนกลับไปมองอดีต ทำให้เราทบทวนว่าอะไรที่คือสิ่งที่เราต้องการจริงๆ มันจะช่วยเติมเต็มชีวิตเรา พูดง่ายๆ ในวันนี้เราเป็นผู้ใหญ่ที่ดีพอที่จะทำให้เราตอนเด็กภาคภูมิใจได้หรือยัง สมัยเด็กๆเราอยากโตไปเป็นยังไง ถ้าเราเป็นแล้วในวันนี้ ก็แสดงว่าเรามาถูกทางแล้ว”
บรรยากาศของละครเวทีเรื่องนี้จะเต็มไปด้วยกลิ่นอายชนบทๆ ลูกทุ่งๆ มีความเป็น “โลกของเด็ก” สูง เสน่ห์ของละครเวทีคือพลังของการแสดง ฉาก องค์ประกอบแสง สี มีความเป็นธรรมชาติ ไม่แห้งแล้งไร้ชีวิตชีวา
เนื้อหาหลักของเรื่องพูดถึงเรื่องความเป็นเพื่อน ความอบอุ่น ความผูกพัน คนดูจะได้หัวเราะ ได้ปรัชญาชีวิต สิ่งสำคัญที่สุดคือหวนให้คิดถึงวันชื่นคืนสุขเมื่อครั้งยังเป็นเด็ก
จากแบบเรียนภาษาไทยสู่พ็อกเกตบุ๊ก จนถึงละครเวทีสุดยิ่งใหญ่ น่าชื่นใจว่ากว่า 30 ปีผ่านไป เรื่องราวของตำนานเด็กดี มานะ มานี ปิติ ชูใจ และผองเพื่อน ยังไม่เลือนหายไปจากความทรงจำของทุกคน ๑
- แบบเรียนภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษา ตามหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการ ระหว่างปี 2521-2537 ใช้ภาพประกอบฝีมือของนักวาดการ์ตูนระดับตำนานถึง 3 คน ประกอบด้วย เตรียม ชาชุมพร โอม รัชเวช และปฐม พัวพิมล
- จะมีสักกี่คนที่ทราบว่าตัวละครหลายๆ ตัว ล้วนมีนามสกุลปรากฏในเรื่องด้วย เช่น มานะ และมานี รักเผ่าไทย ปิติ พิทักษ์ถิ่น วีระ ประสงค์สุข ดวงแก้ว ใจหวัง และชูใจ เลิศล้ำ เป็นต้น
- ละครเวทีเรื่อง “มานีและชูใจ” แบ่งการแสดงออกเป็น 6 วัน ประกอบด้วยวันศุกร์ที่ 24 ม.ค. 2557 เวลา 19.30 น. เสาร์ 25 ม.ค. เวลา 14.30 น. และ 19.30 น. อาทิตย์ 26 ม.ค. เวลา 14.30 น. และ 19.30 น. ศุกร์ 31 ม.ค. เวลา 19.30 น. เสาร์ 1 ก.พ. เวลา 14.30 น. และ 19.30 น. และอาทิตย์ 2 ก.พ. เวลา 14.30 น. และ 19.30 น. ณ โรงละครอักษรา คิง เพาเวอร์ บัตรราคา 1,000/1,500/2,000/2,500 บาท สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ ที่ ไทยทิคเก็ตเมเจอร์ ทุกสาขา
