เคล็ดลับเลือก ‘หยก’ (2)

โดย...สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)

มาดูหลักเกณฑ์ในการเลือกซื้อหยกกันต่อ...

5.การเจียระไน ขัดมัน และการแกะสลัก ดูความคงทนถาวร ความกลมกลืน ความสมบูรณ์ของรูปแบบ สัดส่วน ความสมดุลและความมีเอกภาพของรูปแบบ ซึ่งอาจขึ้นกับรสนิยมทางศิลปะของแต่ละบุคคล แต่ละยุคสมัยด้วย เช่น กำไลหยก ควรมีความหนาอย่างน้อยประมาณขนาดมวนบุหรี่โดยทั่วไป ซึ่งอาจช่วยให้ลดโอกาสของการแตกได้บ้าง

6.หยกปรับปรุงคุณภาพ ในปัจจุบันมีวิธีการปรับปรุงคุณภาพหยกในเรื่องของสีเป็นส่วนใหญ่ เช่น ย้อมสี อัดเคลือบสารโพลีเมอร์ หรือทั้งย้อมสีและเคลือบสารโพลีเมอร์ เป็นต้น การย้อมสี ส่วนใหญ่มักย้อมเป็นสีเขียวหรือสีม่วงหรือสีอื่นๆ เช่น สีน้ำตาล สีเหลือง การย้อมสีหยกมีเทคนิคต่างๆ ที่ทันสมัย ซึ่งอาจให้สีที่คงทนถาวรหรือไม่ก็ได้ ในตลาดค้าหยกจะเรียกหยกที่ผ่านการย้อมสีว่า Cjade และบางครั้งก็ยากเกินกว่าที่จะตรวจสอบได้ด้วยตาเปล่า ส่วนการอัดเคลือบสารโพลีเมอร์หลังจากการแช่ในกรดเพื่อทำให้เนื้อสะอาดขึ้นและมีผิวมันวาวสวยงาม ในตลาดจะเรียกว่า Bjade การตรวจสอบด้วยตาเปล่าทำได้ค่อนข้างยากเช่นกัน ต้องอาศัยผู้ชำนาญเท่านั้น และหยกชนิดที่มีทั้งการย้อมสีและการอัดเคลือบสารโพลีเมอร์หลังการแช่กรดเพื่อทำให้สีเข้มสวย โดยเฉพาะสีเขียว มีความคงทน มีประกายวาวสวยงาม ในตลาดค้าหยกเรียกว่า B+C jade การตรวจสอบด้วยวิธีการธรรมดาทำได้ยากเช่นกัน ส่วนหยกธรรมชาติที่ไม่ผ่านการปรับปรุงคุณภาพใดๆ จะเรียกว่า Ajade นอกจากนี้ยังมีการเคลือบผิวด้วยไข ขี้ผึ้ง หรือน้ำมันบางอย่าง เพื่อให้ดูแวววาวเกินกว่าความเป็นจริง ทำให้ดูสวยงามน่าซื้อ

7.หยกเทียม เป็นพลอยหรือหินชนิดอื่นๆ วัตถุอื่นหรือสิ่งที่มีลักษณะคล้ายหยก มาทำเรียกชื่อหรือหลอกขายเป็นหยก ที่พบบ่อยมากจะเป็นแร่ควอตซ์ชนิดเนื้อละเอียด (Chalcedony) ย้อมสีเขียวหรือสีม่วง หรือพลอยอื่นๆ ที่เรียกชื่อเป็นหยก เช่น หยกอินเดีย (Indian Jade) แท้จริงคือ อะเวนจูรีน ควอตซ์ (Aventurine Quartz) หยกออสเตรเลีย (Australian Jade) ซึ่งเป็นควอตซ์เนื้อละเอียดชนิดคริโซเพรส หรือหยกเกาหลี (Korean Jade) ซึ่งก็คือ เซอร์เพนทีน เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีแก้ว พลาสติก ทำสี ย้อมสีแล้วอัดด้วยความดันสูง ให้เหมือนหยก เช่น Meta Jade ทำจากแก้ว Imori Glass การตรวจสอบหยกเทียมต่างๆ เหล่านี้อาจต้องใช้ความรู้ทางอัญมณีศาสตร์ช่วย

สำหรับผู้ที่สนใจเรื่องหยก ตลอดจนการตรวจสอบหยก และเทคนิคการเลือกซื้อ สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน) ได้จัดการสัมมนาในหัวข้อ “จากตำนานสู่การค้า...หยก” ขึ้นในวันที่ 26 ต.ค. 2556 เวลา 09.30-16.30 น. ณ ห้องประชุมชั้น 3 สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน) สนใจสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ 02-634-4999 ต่อ 301-306 หรือได้ที่ www.git.or.th