กุหลาบพุ่มลูกผสมสมัยใหม่

โดย...ม.ล.จารุพันธ์ ทองแถม

กุหลาบพุ่มซึ่งจะกล่าวถึงต่อไปนี้ส่วนใหญ่มีรูปทรงคล้ายกุหลาบพวง (ClusterFlowered Forms) เช่นเดียวฟลอริบุนดาสมัยก่อน พวกนี้ได้รับการพัฒนามาจากลูกผสม ซึ่งเกิดจากการผสมพันธุ์ข้ามชนิดจากทั่วโลกและพวกนี้ยังคงรักษาความมีเสน่ห์ของรูปแบบกุหลาบสมัยโบราณ (OldFashion) เอาไว้ได้

ดังนั้น กุหลาบอังกฤษสมัยใหม่ที่เราปลูกอยู่ทุกวันนี้ก็คือ พันธุ์ที่ผิดเพี้ยนออกมาพันธุ์หนึ่งเท่านั้นเอง

กุหลาบเหล่านี้อาจนำไปปลูกเลี้ยงดูแลจนกลายเป็นกุหลาบพุ่มที่มีความสวยงามอย่างเหลือเชื่อ แต่เราจำต้องทำการขลิบยอดออกบ่อยๆ นอกเหนือจากการตัดแต่ง ซึ่งเป็นเรื่องพื้นฐานอยู่แล้ว แต่นอกเหนือจากนั้นก็แทบไม่ต้องการ การดูแลอะไรให้มากเรื่อง กุหลาบดังกล่าวมีความต้านทานโรคอีกทั้งศัตรูพืชมีไม่มากนัก กุหลาบพุ่มสมัยใหม่ออกดอกได้ตลอดปี ให้ดอกบานที่มีคุณภาพ ไม่ว่าจะเป็นพันธุ์ดอกเดี่ยวหรือดอกช่อ และหลายพันธุ์มีใบ ซึ่งมีผิวใบสีเขียวสดเป็นมัน จึงเป็นไม้ดอกไม้ประดับที่ดี บางพันธุ์มีลักษณะทอดเลื้อย จึงอาจจัดทรงให้เลื้อยหรือขึ้นซุ้มเหล็กได้อย่างง่ายดาย

กุหลาบพุ่มลูกผสมสมัยใหม่ จึงเป็นพืชที่เหมาะสำหรับสวนกลางแจ้งทั่วไป

พันธุ์ที่แนะนำคือ พันธุ์อับบราแฮม ดาร์บี้ (Abraham Darby) ให้ดอกทรงกลมกลีบเล็กซ้อนกันคล้ายคลื่น สีชมพูอ่อนหวาน กุหลาบพุ่มแบบอังกฤษสมัยใหม่นี้ สามารถจัดทรงและตัดแต่งให้เป็นรั้วขนาดเล็กได้ดี ผู้เขียนไม่แน่ใจว่ากุหลาบอังกฤษพันธุ์นี้เข้ามาเมืองไทยแต่ พ.ศ.ใด แต่มีปลูกจำหน่ายอยู่ทางภาคเหนือและภาคกลางหลายเดือน

กุหลาบพันธุ์อิงลิชการ์เด้น (English Garden) มีดอกขนาดใหญ่กลีบดอกมีลักษณะของโอลด์ คอตเตชโรส (Old Cottage Rose) แต่ปลูกเลี้ยงง่าย แม้จะชอบอากาศหนาวกว่าปกติ แต่นับเป็นลูกผสมสมัยใหม่ที่ให้ดอกสีครีมอมเหลืองอ่อน กลีบซ้อนกันแน่นบริเวณตอนกลางของดอก

กุหลาบพุ่มอังกฤษสมัยใหม่ รวมเอาลักษณะของกุหลาบพุ่มเข้ากับคุณภาพการออกดอกของกุหลาบพวงหรือกุหลาบฟลอริบุนดา ดังนั้น กุหลาบพุ่มอังกฤษสมัยใหม่ ซึ่งเป็นการพัฒนาที่น่าตื่นเต้นในประวัติศาสตร์อันยาวนานของวงการปลูกกุหลาบ มันมีลักษณะเด่นที่เติบโตได้ง่ายทนทานและได้เลือดความแข็งแรงมาจากกุหลาบพวงแต่เช่นเดียวกับเลือดพ่อแม่ของมัน นั่นคือไร้กลิ่นหอม

ลักษณะที่โดดเด่นของกุหลาบพุ่มอังกฤษสมัยใหม่ก็คือ การบานซ้อนกันของกลีบดอกที่เด่นชัดและสวยงาม แม้จะบานแย้มออกเพียง 1 ใน 4 ลักษณะเด่นนี้ได้มาจากกุหลาบโบราณของอังกฤษ แต่มันมีขนาดใหญ่ขึ้นมากและการชูดอกขึ้นบนพุ่มดูเป็นระเบียบและสง่างามยิ่งนัก

กุหลาบเหล่านี้ปลูกเลี้ยงได้ง่าย แต่ก็คล้ายกับกุหลาบอื่นๆ คือ เราต้องให้อาหารทั้งปุ๋ยและน้ำมันอย่างสม่ำเสมอ กุหลาบกลุ่มนี้ไม่ต้องการตัดแต่งกิ่งอย่างรุนแรง* (Heavy Pruning) ควรปล่อยกิ่งแขนงที่แข็งแรงเอาไว้ให้พัฒนาต่อ เพราะจะช่วยให้มันเติบโตได้รูปทรงพุ่มที่สวยงามต่อไป ควรดูให้แสงแดดได้สอดส่องเข้าไปถึงโคนต้น

กุหลาบพุ่มทั้งหมดรวมทั้งกลุ่ม กุหลาบอังกฤษสมัยใหม่ ซึ่งมีใบสีเขียวสดเป็นมันและมีพุ่มแน่น เป็นไม้ดอกไม้ประดับที่เหมาะกับงานภูมิทัศน์ของคนรุ่นใหม่ แม้ชาวสวนจะต้องวางผังภูมิทัศน์ให้ไปกันได้กับรูปทรงแบบธรรมชาติ หรือแบบป่าๆ ของกุหลาบกลุ่มนี้

กุหลาบพุ่มอาจถูกนำไปใช้ในการทำแนว หรือใช้ทำเขตแปลงที่มีพืชจำพวกพืชหลายฤดูก็ได้

ตัวอย่างกุหลาบอังกฤษสมัยใหม่ที่มีสีแดงเลือดนก และมีกลีบกลางดอกราวผ้าซาตินขดไปมาอย่างงดงามคือ พันธุ์ “วิลเลียม เชกสเบียร์” กุหลาบพันธุ์นี้มีการแตกกิ่งที่ทำให้เป็นกอแน่นและมีใบเขียวสดเป็นมันสวยงามนัก รูปทรงของมันเทียบได้กับพันธุ์เฮริเตส (Heritage) ซึ่งมีสีชมพูอ่อนโยนเจือสีครีม นับว่าหาได้ยากยิ่งในตลาดกุหลาบเมืองไทย

*ตัดจนเหลือตอ สูงจากพื้นดินไม่เกินฟุต