เรื่องตักบาตรพระอุปคุตมีที่มาอย่างไร!? ใช่หรือคือพระพุทธศาสนา (จบ)
ทั้งนี้ ก็เพราะการตักบาตรในวันเพ็ญพุธ มีส่วนสัมพันธ์กับประวัติของพระมหาอุปคุตอยู่มาก ถ้าจะถามที่ตักบาตรในวันเพ็ญพุธว่า ทำไมจึงนิยมตักบาตรในวันนั้น ก็จะได้รับคำตอบเป็นเสียงเดียวกันว่า พระมหาอุปคุตจะออกมารับบาตรในวันนั้นมีวัดอยู่วัดหนึ่ง ตั้งอยู่ในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ ซึ่งมีเรื่องเกี่ยวพันเกี่ยวกับการตักบาตรในวันเป็งปุ๊ด อีกอย่างหนึ่ง เล่ากันสืบๆ มาว่า ที่เป็นที่ตั้งวัดอุปคุตเดี๋ยวนี้ ชั้นเดิมเป็นป่าช้า พระธุดงค์ที่เดินทางมาจากต่างถิ่น มักจะมาพักที่นั่น ในวันเพ็ญพุธวันหนึ่ง มีอุบาสกคนหนึ่งตักบาตรพระธุดงค์รูปหนึ่ง
ทั้งนี้ ก็เพราะการตักบาตรในวันเพ็ญพุธ มีส่วนสัมพันธ์กับประวัติของพระมหาอุปคุตอยู่มาก ถ้าจะถามที่ตักบาตรในวันเพ็ญพุธว่า ทำไมจึงนิยมตักบาตรในวันนั้น ก็จะได้รับคำตอบเป็นเสียงเดียวกันว่า พระมหาอุปคุตจะออกมารับบาตรในวันนั้นมีวัดอยู่วัดหนึ่ง ตั้งอยู่ในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ ซึ่งมีเรื่องเกี่ยวพันเกี่ยวกับการตักบาตรในวันเป็งปุ๊ด อีกอย่างหนึ่ง เล่ากันสืบๆ มาว่า ที่เป็นที่ตั้งวัดอุปคุตเดี๋ยวนี้ ชั้นเดิมเป็นป่าช้า พระธุดงค์ที่เดินทางมาจากต่างถิ่น มักจะมาพักที่นั่น ในวันเพ็ญพุธวันหนึ่ง มีอุบาสกคนหนึ่งตักบาตรพระธุดงค์รูปหนึ่ง
เมื่อท่านรับบาตรแล้วก็หายเข้าไปในบริเวณป่าช้า อุบาสกคนนั้นตามเข้าไปดูที่อยู่ของท่าน ตามหาเท่าไรก็ไม่พบพระเถระรูปนั้น ก็เกิดข่าวลือกันต่อๆ ไปว่า พระเถระรูปนั้น เป็นพระมหาอุปคุต และประจวบกับอุบาสกคนนั้น ต่อมาค้าขายร่ำรวย คนทั้งหลายยิ่งเชื่อมั่นว่า เพราะได้ตักบาตรพระมหาอุปคุตในวันนั้น คงจะเป็นเพราะเหตุนี้กระมัง จึงมีผู้นิยมตักบาตรในวันเป็งปุ๊ด (เพ็ญพุธ)? ต่อมามีผู้ศรัทธาเลื่อมใสบริจาคทรัพย์สร้างวัดที่บริเวณป่าช้านั้น จึงได้ให้ชื่อวัดว่าวัดอุปคุต จนตราบเท่าทุกวันนี้ ประเพณีการตักบาตรในวันเป็งปุ๊ด แม้จะหาหลักฐานยืนยันที่แน่นอนไม่ได้ แต่ก็เป็นประเพณีการทำบุญที่เข้าไปฝังอยู่ในความรู้สึกของประชาชนอย่างแน่นแฟ้นยากที่จะล้มเลิกเสียได้ ความจริงก็ไม่น่าจะล้มเลิกเพราะเป็นประเพณีที่ดีงาม ดึงประชาชนให้เข้ามาสู่ศาสนาได้ทางหนึ่ง แต่ควรจะปรับปรุงส่งเสริมให้รัดกุมยิ่งขึ้น โดยเฉพาะเวลาตักบาตร เล่ากันมาว่า ประเพณีดั้งเดิมนั้นต้องลุกขึ้นตักบาตรเวลา ตี ๑ ตี ๒ ทีเดียว ซึ่งทางการคณะสงฆ์ก็ได้ปรับปรุงแก้ไขมาโดยลำดับ และเชื่อว่าจะเป็นประเพณีการทำบุญที่เรียกร้องความสนใจจากประชาชนได้เป็นอย่างดีอีกประเพณีหนึ่ง
จากข้อเขียนบรรยายธรรม เรื่อง ตักบาตรพระอุปคุต ของ หลวงปู่จันทร์ กุสโล คงจะเป็นคำตอบที่ดีว่า ตักบาตรยามเที่ยงคืนมีความเป็นมาอย่างไร... และ ใช่หรือ คือวิธีปฏิบัติในพระพุทธศาสนา (เถรวาทนิกาย) พึงใคร่ครวญพิจารณากันตามภูมิปัญญา ก็คงจะได้รับคำตอบในจิตใจของแต่ละท่าน สำหรับแนวคิดของอาตมานั้น ไม่มีอะไรมากไปกว่าการยึดถือแนวปฏิบัติตามพระธรรมวินัย ที่วางกรอบไว้อย่างเข้มแข็งด้วยสิกขาบทน้อยใหญ่ ๒๒๗ สิกขาบท ซึ่งพระสงฆ์สาวกควรถือปฏิบัติตามวิถีอริยวินัย–อริยประเพณีในพระพุทธศาสนา เพื่อบรรลุถึงซึ่งอริยธรรม อันเป็นไปเพื่อพระนิพพานส่วนเดียว ไม่เป็นอย่างอื่นเลย!!
ขอเจริญพร