ห้องน้ำสกปรก เชื้อโรคถามหา

โดย...โฮมฮัก

ห้องน้ำ คือสิ่งอำนวยความสะดวกในบ้านที่ขาดไม่ได้ในชีวิตประจำวัน ตั้งแต่ตื่นนอนไปจนถึงก่อนเข้าห้องนอนของทุกวัน ทุกคนต้องใช้ห้องน้ำ อาบน้ำ ล้างหน้า แปรงฟัน ล้างมือ ล้างเท้า ขับถ่ายของเสียจากร่างกาย เรียกว่าความสะอาดบนเรือนกายและของเสียในร่างกายห้องน้ำรับเหมา ช่วยให้เราออกจากบ้านอย่างมั่นใจหมดปัญหาเรื่องกลิ่นกาย ทว่าห้องน้ำจะน่าใช้น่าเข้าก็ต้องสะอาด รวมถึงทุกอย่างที่อยู่ในห้องน้ำ ไม่ว่าพื้นห้อง ผนังห้อง อุปกรณ์สุขภัณฑ์ต่างๆ เช่น โถส้วม ที่รองนั่งโถส้วม ที่กดชักโครก ที่จับสายฉีดน้ำชำระ อ่างล้างหน้า กลอนประตู ลูกบิด ผ้าเช็ดมือ ฯลฯ จะต้องสะอาดเสมอ ไม่อย่างนั้นเชื้อโรคถามหาแน่นอน

สายฉีดน้ำชำระปนเชื้อโรคมากสุด

พูดถึงเชื้อโรคในห้องน้ำมีหลายชนิด โดยจะสะสมตามจุดต่างๆ ของห้องน้ำที่เราไม่สามารถมองเห็นได้ อย่างแบคทีเรีย ฟีคัล โคลิฟอร์ม (Faecal Coliform Bacteria) ซึ่งเป็นแบคทีเรียชนิดหนึ่งในกลุ่มโคลิฟอร์มที่อาศัยอยู่ในลำไส้ของมนุษย์และสัตว์เลือดอุ่นถูกขับถ่ายออกมากับอุจจาระ โดยเชื้อนี้เข้าสู่ร่างกายแล้วจะส่งผลให้เกิดการถ่ายอุจจาระจำนวนมากกว่าปกติถึง 3 ครั้งขึ้นไป หรือถ่ายเป็นน้ำ บ้างก็เป็นมูกเลือด

เชื้อดังกล่าวเป็นอันตรายต่อเด็ก ผู้สูงอายุ ตลอดจนผู้ที่มีร่างกายอ่อนแอ และผู้ที่ป่วยเป็นโรคอื่นๆ เช่น เบาหวาน ภูมิแพ้ ดังนั้นควรทำความสะอาดสายฉีดชำระทุกวัน โดยการเช็ดถูที่จับ หัวฉีด และสายฉีดน้ำชำระด้วยน้ำยาฆ่าเชื้ออย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง

เกี่ยวกับเชื้อโรคนี้ กรมอนามัยเคยศึกษาการปนเปื้อนในห้องส้วมสาธารณะ พบมีการปนเปื้อนอุจจาระในห้องน้ำ 7 จุด โดยเรียงจากจุดที่มีเชื้อโรคนี้มากสุดคือ ที่จับสายฉีดน้ำชำระ พบ 85.3% บริเวณพื้นห้อง 50% ที่รองนั่งโถส้วม 31% ที่กดโถส้วมและโถปัสสาวะ 7.7% ที่เปิดก๊อกน้ำล้างมือ 6.9% กลอนประตู 2.7% ซึ่งข้อมูลนี้เราสามารถนำมาใช้เพื่อการจัดการห้องน้ำที่บ้านของเราให้สะอาด เพื่อสุขภาพที่ดีของทุกชีวิตในบ้านได้

 

ฝักบัว แหล่งซุกซ่อนแบคทีเรีย

ในฝักบัวอาบน้ำจะมีมายโคแบคเทอเรียม เอเวียม (Mycobacterium avium) ซุกซ่อนอยู่ ซึ่งแบคทีเรียชนิดนี้จะส่งผลให้ผู้ติดเชื้อมีอาการเหนื่อย ไอแห้ง หายใจลำบากเรื้อรังและหมดแรง ในผู้ที่มีร่างกายแข็งแรงมีภูมิคุ้มกันดีอาจไม่ต้องกังวลมากนัก แต่ในผู้ที่มีโรคทางพันธุกรรมที่ก่อให้เกิดโรคในปอดและทางเดินอาหาร ตลอดจนภูมิคุ้มกันบกพร่อง และผู้ที่บำบัดมะเร็งถือว่าอันตราย

ทั้งนี้ มีงานวิจัยจากมหาวิทยาลัยโคโลราโดประเทศสหรัฐอเมริกา ได้สำรวจพบว่า ฝักบัวเป็นแหล่งซุกซ่อนแบคทีเรียที่ไหลมาตามสายน้ำลงมาสู่ใบหน้าและร่างกายก่อให้เกิดโรคปอด ซึ่งเป็นอันตรายต่อผู้มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง

ดังนั้น ทุกวันควรทำความสะอาดฝักบัวโดยการถอดหัวฝักบัวออกแล้วใช้แปรงสีฟันขัดคราบสกปรกด้วยผงซักฟอกหรือน้ำยาล้างจานหรือจะใช้มะนาวผ่าครึ่งซีกถูก่อนแปรงก็ได้ ส่วนฝักบัวที่ถอดไม่ได้ ให้ใช้ถุงพลาสติกใส่น้ำส้มสายชูพอประมาณเอาฝักบัวแช่ไว้ในถุง ผูกถุงให้แน่นทิ้งไว้ถึงเช้า แล้วล้างฝักบัวด้วยน้ำสะอาด

ระวังเชื้อโรคในแปรงสีฟัน

ชาร์ลส์ เจอร์บา นักจุลชีววิทยาสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยแอริโซนา บอกว่า ในห้องน้ำแปรงสีฟันสะสมเชื้อโรคมากที่สุด หากวางแปรงสีฟันไว้ใกล้กับชักโครกมากเกินไป เพราะเวลากดชักโครกขณะที่เปิดฝาทิ้งไว้ ละอองสิ่งสกปรกจะกระเด็นออกจากชักโครกไปติดตามพื้นผิวทุกอย่างในห้องน้ำ นอกจากนี้ทุกครั้งที่แปรงฟันจะมีเศษอาหาร แบคทีเรีย คราบเลือด และน้ำลายติดมากับแปรงสีฟัน ซึ่งหากไม่ทำความสะอาดดีๆ หลังแปรงฟันสิ่งสกปรกและเชื้อโรคก็จะกลับเข้าร่างกายอีกครั้งเมื่อแปรงฟันครั้งต่อไป

ด้าน ทอม กลาสส์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคในช่องปาก มหาวิทยาลัยโอคลาโฮมา บอกว่า ในแปรงสีฟันแต่ละอันมีจุลินทรีย์อย่างน้อย 10 ล้านตัว ซึ่งรวมถึงไวรัสไข้หวัดใหญ่ สเตรปโตค็อกคัส สตาฟีโลค็อกคัส ยังไม่นับรวมแบคทีเรียอีกหลายชนิดที่เป็นสาเหตุของโรคเหงือกและหินปูน แถมแปรงสีฟันยังเป็นแหล่งผสมพันธุ์ที่ดีของจุลินทรีย์ต่างๆ ที่รอดชีวิตได้หลายวันจากเศษอาหารและน้ำที่ติดตามแปรง

วิธีป้องกันแปรงสีฟันให้ห่างไกลแบคทีเรียมากที่สุด คือ ห้ามวางแปรงไว้ใกล้กับชักโครกมากเกินไป พยายามเก็บแปรงของสมาชิกในครอบครัวให้ห่างกันอย่างน้อย 1 นิ้ว เพื่อไม่ให้เชื้อโรคติดต่อถึงกัน ทุกครั้งเมื่อแปรงฟันเสร็จ ปล่อยให้แห้งสักพักในตำแหน่งหัวแปรงชี้ขึ้นฟ้า ซึ่งจะป้องกันไม่ให้แบคทีเรียผสมพันธุ์กันได้ง่ายนัก

นอกจากนี้ อย่าเก็บแปรงในภาชนะปิดที่อับชื้น ควรเก็บไว้ในกล่องที่มีรูระบายอากาศ ที่สำคัญควรเปลี่ยนแปรงสีฟันทุกครั้งหลังป่วยเป็นหวัดและเปลี่ยนแปรงใหม่ทุก 34 เดือน ประการสุดท้าย พยายามใช้น้ำยาบ้วนปากก่อนแปรงฟันทุกครั้ง ซึ่งจะช่วยลดจำนวนแบคทีเรียที่ติดไปกับแปรงสีฟันได้

ยังมีอีกหลายอย่างในห้องน้ำที่ควรต้องดูแลทำความสะอาดอยู่เสมอ ไม่ว่าอ่างล้างหน้า ล้างมือ ผ้าม่านพลาสติก ผ้าเช็ดมือ ผ้าเช็ดเท้า และโดยเฉพาะชักโครกไม่ต้องบอกว่าการทำกิจส่วนตัวแต่ละครั้งมีเชื้อโรคแพร่กระจายมากน้อยเพียงใด อีกทั้งฝารองนั่งก็มีเชื้อโรคต่างๆ แฝงอยู่ไม่น้อย วิธีป้องกันคือ ให้ทำความสะอาดชักโครกด้วยน้ำยาทำความสะอาดทุกวัน

ห้องน้ำสำคัญต่อสุขภาพอย่างมากต่อทุกคนในครอบครัว ถ้าห้องน้ำสะอาด ของใช้ในห้องน้ำได้รับการดูแลรักษาอย่างดีอยู่เสมอ ทุกคนก็แฮปปี้ทั้งกายและใจ และอย่าลืมว่าห้องน้ำที่สะอาดนั้นแสดงให้เห็นถึงสุขภาพของคนในครอบครัว ทางที่ดีที่สุดต้องรู้เท่าทันทุกจุดที่มีเชื้อโรคหมักหมม แล้วจัดการขจัดมันให้สิ้นซาก เชื้อโรคจะได้ไม่มีโอกาสเข้าสู่ร่างกาย