หนังดัง เที่ยวปัง ตังค์สะพัดทั่วไทย

โดย...กาญจนา อายุวัฒน์ธนชัย ภาพ... จีดีเอช, คลังภาพโพสต์ทูเดย์

เกาะนามิกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวโด่งดังจากซีรี่ส์ เพลงรักในสายลมหนาว (Winter Love Song) หมู่บ้านฮอบบิทตันในนิวซีแลนด์ ต้อนรับสาวกฮอบบิทและเดอะ ลอร์ด ออฟ เดอะ ริงส์ เชียงใหม่ถูกมวลชนจีนถล่มหลังเรื่อง แก๊งม่วนป่วนไทยแลนด์ (Lost in Thailand) ออกอากาศ สมุยคึกคักจนห้องพักเต็มเพราะกระแส เดอะ แฮงค์โอเวอร์ ภาค 2 และอีกไม่นาน ฮอกไกโดจะอบอุ่นเพราะคนไทยจะแห่กันไปตามเต๋อกับมิวในหนังรักเรื่อง แฟนเดย์ แฟนกันแค่วันเดียว

ชี้ชัดว่า ภาพยนตร์ส่งเสริมการท่องเที่ยวได้มหาศาล แต่ที่น่าสนใจกว่า คือ แต่ละปีประเทศไทยมีรายได้จากกองถ่ายต่างชาติเป็นพันๆ ล้าน และมีการผลิตหนังและสื่อวีดิทัศน์กว่า 700 เรื่อง

 

วรรณสิริ โมรากุล อธิบดีกรมการท่องเที่ยว ให้ข้อมูลว่า ปี 2558 มีกองถ่ายต่างชาติมาใช้โลเกชั่นเมืองไทยถึง 724 เรื่อง ทั้งภาพยนตร์ ละคร รายการโทรทัศน์ โฆษณา มิวสิควิดีโอ รายการเกม และสารคดี โดยมีภาพยนตร์เรื่องยาวจำนวน 63 เรื่อง และในปีนี้มีกองถ่ายทำภาพยนตร์มาแล้ว 23 เรื่อง รวมกับวีดิทัศน์อื่นๆ เป็นมากกว่า 400 เรื่อง

“ประเทศไทยมีโลเกชั่นหลากหลายทั้งเมือง ทะเล ชายหาด ภูเขา ทุ่งหญ้า ซึ่งส่วนใหญ่กรุงเทพฯ จะเป็นสถานที่แรกในการถ่ายทำ เพราะกรุงเทพฯ มีความหลากหลาย และสามารถเนรมิตให้เป็นที่ไหนก็ได้บนโลกนี้ ถัดจากนั้นก็จะเป็นชลบุรี ภูเก็ต กระบี่ เชียงใหม่ ที่ได้รับความนิยมไม่แพ้กัน” อธิบดีกรมการท่องเที่ยว กล่าว

แรงดึงดูดที่ทำให้ต่างชาติสนใจประเทศไทย คือ ทำเลและฝีมือของคน แม้ว่าไทยยังไม่มีมาตรการสร้างแรงจูงใจ หรือ อินเซ็นทีฟ (Incentive) อย่างประเทศเพื่อนบ้านก็ตาม มาตรการดังกล่าวมีทั้งการไม่คิดภาษี ร่วมทุนสร้าง และการคืนเงินส่วนหนึ่งจากเงินทุนทั้งหมดที่ใช้ในประเทศ สำหรับประเทศไทย ครม.เพิ่งเห็นชอบมาตรการสร้างแรงจูงใจโดยจะให้เงินคืน 15% ของเงินที่ใช้ในการถ่ายทำในประเทศทั้งหมด เริ่มใช้เดือน ม.ค. 2560 ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้เวลาถ่ายทำ 6 วัน หลังจากนั้นจะเป็นวันพักผ่อนต่อเนื่องไป อันเป็นโอกาสที่จะทำรายได้จากการท่องเที่ยว

วรรณสิริ ยังเผยว่า ประเทศที่นิยมใช้เมืองไทยเป็นโลเกชั่น อันดับหนึ่งคือ อินเดีย เข้ามาถ่ายทำมากถึง 125 เรื่องในปีที่ผ่านมา ถัดมาคือ จีน 48 เรื่อง เกาหลี 34 เรื่อง และอีกหลายประเทศ

“ภาพยนตร์เป็นกลไกหนึ่งในการส่งเสริมการท่องเที่ยว การเผยแพร่วัฒนธรรม ส่งต่อความรู้เรื่องเทคโนโลยี เปิดโอกาสให้ดาราไทยได้เล่นหนังต่างชาติ และที่สำคัญที่สุดคือ สร้างรายได้ให้คนในประเทศ เพราะชาวต่างชาติก็มีการเดินทางตามรอยหนัง ไม่ใช่ว่าคนไทยไปถ่ายทำต่างประเทศอย่างเดียว เขาก็มาหาเราพร้อมกับนักท่องเที่ยวจำนวนมาก”

จากการเก็บตัวเลขงบประมาณของบริษัทผลิตสื่อต่างชาติที่มาถ่ายทำในประเทศไทย ปี 2558 มีรายได้ประมาณ 3,000 ล้านบาท ซึ่งเชื่อว่ายอดการใช้จริงอาจมากกว่า 3 เท่า และคาดว่าในปีหน้าไทยจะมีรายได้มากขึ้นจากการใช้อินเซ็นทีฟดึงดูดใจคนทำหนัง

ด้านบริษัททัวร์ก็ได้อานิสงส์จากภาพยนตร์เช่นกัน กฤชณัฐ มีสำราญ อุปนายกสมาคมไทยบริการท่องเที่ยว (TTAA) กล่าวว่า เส้นทางตามรอยหนังมีมามากกว่า 10 ปี เริ่มจากประเทศเกาหลีใต้ ในช่วงที่เกาหลีฟีเวอร์

“เพราะซีรี่ส์เกาหลีทำให้บริษัททัวร์จัดโปรแกรมตามรอยซีรี่ส์เอาใจแฟนคลับคนไทย โดยทุกเจ้าจะวางรูทคล้ายกัน เช่น ไปเกาะนามิ เกาะเชจู โรงถ่ายแดจังกึม บ้านฟูลเฮาส์ ร้านกาแฟคอฟฟี่ปรินซ์ ซึ่งสถานที่เหล่านี้กลายเป็นแลนด์มาร์คของเกาหลีที่ทุกคนต้องไป” กฤชณัฐ กล่าว

ซีรี่ส์เกาหลีดึงดูดทั้งนักท่องเที่ยวชาวไทย ชาวญี่ปุ่น และชาวจีน เช่นเดียวกับเมืองไทยที่มีแฟนหนัง แฟนดารา และนักท่องเที่ยวต่างชาติมาตามรอยจำนวนมหาศาล ทั้งเรื่องแก๊งม่วนป่วนไทยแลนด์ (Lost in Thailand) มีชาวจีนมาเที่ยวเชียงใหม่จนล้นจังหวัด เดอะ แฮงค์โอเวอร์ ภาค 2 ถ่ายทำที่กรุงเทพฯ และภูเก็ต ทำให้เมืองที่ถ่ายทำถูกเผยแพร่ไปทั่วโลก และหนังอมตะอย่าง เจมส์ บอนด์ ตอน 007 เพชฌฆาตปืนทอง ก็ได้ยกกองมาที่เกาะพีพีเล และเกาะตะปู จ.พังงา จนถูกขนานนามใหม่ว่า เกาะเจมส์ บอนด์ ไปแล้ว

คนไทยเองก็เดินทางไปตามรอยหนังไม่น้อย ที่ถูกพูดถึงมากคือเรื่อง แฟนเดย์ หนังรักเรื่องแรกของค่ายจีดีเอช 559 ที่ทำให้การท่องเที่ยวฮอกไกโดกลับมาเป็นที่สนใจอีกครั้ง ด้วยโลเกชั่นหลักถ่ายทำอยู่ที่ คิโรโระ รีสอร์ท บนเกาะฮอกไกโด มีกิมมิกเป็นระฆังแห่งความรักให้ขอพร ทางรีสอร์ทได้จัดโปรแกรมทัวร์ตามรอยสถานที่ที่ปรากฏในภาพยนตร์แล้ว โดยได้จับมือกับการบินไทย และสยาม ทราเวล แอนด์ เอเจนซี่ จัดแพ็กเกจทัวร์ “ขอความรัก สั่นระฆัง ตามรอยหนัง แฟนเดย์” หากคู่รักคู่ไหนที่สั่นระฆังแล้วได้แต่งงานภายใน 3 เดือนจะได้รับฮันนีมูนแพ็กเกจเป็นของขวัญพิเศษ

นอกจากนี้ อุปนายกสมาคมไทยบริการท่องเที่ยว ยังเพิ่มเติมว่า กระแสภาพยนตร์บางเรื่องมีอิทธิพลถึงขนาดกำหนดเทรนด์ท่องเที่ยวอย่างเรื่อง อวตาร (Avatar) ที่ใช้ จางเจียเจี้ย ประเทศจีน เป็นฉากในการถ่ายทำที่อยู่ของชาวนาวีบนดาวแพนดอรา ส่งผลให้บริษัททัวร์แห่ขายเส้นทางนี้แทนเส้นทางคุนหมิงที่ครองแชมป์มานานได้

ภาพยนตร์จึงเป็นแม่เหล็กอย่างดีที่ทำให้เกิดการท่องเที่ยวทั้งไทยไปนอก และนอกมาไทย สร้างเม็ดเงินหมุนเวียนในระบบอุตสาหกรรมภาพยนตร์และการท่องเที่ยว อันเป็นกลยุทธ์ที่น่าสนใจนอกเหนือจากแคมเปญโปรโมทสถานที่ท่องเที่ยวที่คนมักไม่ “อิน” เท่าบทภาพยนตร์