ฟาร์มหอยนางรม

โดย...นพพล ชูกลิ่น

ผมไม่เคยทราบมาก่อนเลยว่า จ.สุราษฎร์ธานี จะเป็นแหล่งผลิตหอยนางรมอันดับหนึ่งของประเทศไทย มีโอกาสได้ไปเที่ยว จ.สุราษฏร์ธานี มีเหล่านักถ่ายภาพได้นัดแนะให้ไปถ่ายรูปฟาร์มหอยนางรมกันตั้งแต่เช้า โดยต้องนั่งเรือฝ่าความมืดออกไปตั้งแต่เช้ามืดจนมาถึงฟาร์มเกือบสว่างพอดีผมเห็นเสาไม้ที่ปักลงน้ำบริเวณริมฝั่งไม่อยู่ในระดับที่มีความลึกมากนักก็เลยแปลกใจ

ผมเข้าใจไปเองว่า หอยนางรมต้องถูกเลี้ยงในน้ำลึกเท่านั้น ในประเทศไทยมีพันธุ์หอยนางรมตามธรรมชาติอยู่หลายชนิด แต่ละชนิดที่นิยมเพาะเลี้ยง เพื่อนํามาบริโภคเป็นอาหารนั้น พอจําแนกได้เป็น 2 พวก คือ หอยนางรมพันธุ์เล็ก ซึ่งมีชื่อเรียกตามพื้นบ้านว่าหอยปากจีบ หอยเจาะ หรือหอยอีรม เป็นต้น

ส่วนหอยนางรมอีกพวกหนึ่ง คือ หอยนางรมพันธุ์ใหญ่ ได้แก่ หอยตะโกรมกรามขาว และหอยตะโกรมกรามดํา ความอร่อยของหอยนางรมนอกจากความสดที่ต้องรับประทานหลังจากนำขึ้นเพื่อส่งกระจายเข้าสู่ตลาดจะต้องผ่านขั้นตอนที่ใช้ความรู้ในการจัดเก็บให้ได้อย่างมีประสิทธิภาพและรวดเร็ว เพราะการบริโภคหอยนางรมมักจะบริโภคแบบสดๆ ไม่ผ่านขั้นตอนการปรุงให้สุขก่อนทาน ความสดจึงเป็นหัวใจหลักในการทำให้มูลค่าของหอยนางรมมีความแตกต่างกัน นอกจากสายพันธุ์ของตัวหอย หอยนางรมขนาดเล็กมักจะถูกเลี้ยงอยู่แถว จ.ชลบุรี แต่ขนาดใหญ่จะถูกเลี้ยงอยู่ที่ทางตอนใต้ อาทิ จ.สุราษฎร์ธานี กระบี่ ฯลฯ

แต่สิ่งที่สำคัญของรสชาติไม่ได้อยู่ที่สายพันธุ์ หรือขนาดอย่างเดียว แต่อยู่ที่ความสะอาดของน้ำ เพราะหอยนางรมเป็นสัตว์ที่เจริญเติบโตจากการรับน้ำที่ปนอาหาร คือ แพลงก์ตอนกับอากาศที่บริสุทธิ์ ดังนั้น น้ำที่สะอาดกับสภาวะแวดล้อมที่ดีจึงเป็นความสำคัญอย่างมาก หอยนางรมในโลกนี้มีอยู่มากมายหลายสายพันธุ์ได้รับความนิยมแตกต่างกันไป

เป็นที่น่าสังเกตนะครับว่า แหล่งหอยนางรมที่มีชื่อเสียงมักจะอยู่คู่กับสถานที่หรือเมืองที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงตามริมชายฝั่งทะเลที่ยังคงสภาพแวดล้อมที่ดีไว้ได้ในต่างประเทศ ไม่ว่าจะเป็น ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ สหรัฐอเมริกา การเพาะเลี้ยงหอยนางรมถือเป็นอุตสาหกรรมที่ได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐในการพัฒนาสายพันธุ์การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมเพื่อให้เกิดคุณภาพของหอยนางรม ตลอดจนการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมทำให้การท่องเที่ยวในแหล่งผลิตหอยนางรมเป็นที่ได้รับความนิยมอย่างมาก

ในประเทศไทย นอกจากไม่ได้รับความช่วยเหลือจากรัฐแล้วยังคงต้องต่อสู้กับการรักษาสภาวะแวดล้อมเพื่อให้หอยนางรมมีคุณภาพดี ชาวบ้านต้องช่วยตัวเองจากการเปิดที่ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์เพื่อนำมาทำเป็นรายได้เสริม ผมอยากเห็นหอยนางรมไทยถูกส่งไปยังตลาดต่างประเทศ ตลอดจนแหล่งเพาะเลี้ยงหอยนางรมก็ได้รับความนิยมจากชาวต่างชาติ ให้เข้ามาเที่ยวประเทศไทยมากขึ้นนะครับ