ซีอานจุดเริ่มต้นของอารยธรรมจีน

ในอดีต เคยมีคนกล่าวว่า ประเทศจีนนั้นกว้างใหญ่ไพศาล ในช่วงชีวิตหนึ่งอาจเดินทางได้ไม่หมด ดังนั้นจึงเป็นการยากที่จะทำความรู้จักและเข้าใจดินแดนนี้ แต่ในปัจจุบันด้วยความก้าวล้ำทันสมัยของระบบคมนาคม ทำให้ประเทศจีนที่มีพื้นที่ขนาดใหญ่เป็นอันดับ 4 ของโลกดูเล็กลงไปถนัดตา ว่ากันว่าหากอยากจะทำความรู้จักกับความเป็นปัจจุบันของจีนก็ต้องไปที่เมืองปักกิ่ง หากอยากจะทำความรู้จักกับอนาคตก็ต้องไปที่เมืองเซี่ยงไฮ้ และหากอยากจะทำความรู้จักกับอดีต เห็นจะเป็นที่ไหนไม่ได้ นอกจากที่เมืองซีอาน

เมืองซีอาน คือเมืองที่มีขนาดใหญ่และมีความเจริญมากที่สุดทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศจีน ตั้งอยู่ในมณฑลส่านซี มณฑลที่ได้รับสมญานามว่า “คูเวตแห่งจีน” เพราะที่นี่อุดมไปด้วยแหล่งทรัพยากรพลังงานที่สำคัญ เช่น ถ่านหิน ก๊าซธรรมชาติ และน้ำมัน คิดเป็นสัดส่วนมากถึง 1 ใน 3 ของกำลังการผลิตภายในประเทศ และมากไปกว่านั้น ลึกลงไปใต้พื้นดินยังเต็มไปด้วยแหล่งโบราณคดีขนาดมหึมาที่ผ่านการขุดค้นพบแล้ว และยังรอการขุดค้นอีกมากมายมหาศาล ซึ่งจากบันทึกทางประวัติศาสตร์ระบุว่า ย้อนกลับไปประมาณ 1,000 ปี ก่อนคริสตกาล บริเวณลุ่มแม่น้ำฮวงโหในมณฑลส่านซี เคยเป็นที่ตั้งของชุมชนโบราณขนาดใหญ่ที่รวมตัวกันสร้างขึ้นเป็นอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่และเกรียงไกร ซึ่งมีภาษา วัฒนธรรม และวิทยาการล้ำสมัยที่สุดในยุคนั้น จึงทำให้บริเวณแถบนี้ได้รับการยอมรับว่าเป็นจุดเริ่มต้นของอู่อารยธรรมจีน

ในโลกนี้ประกอบไปด้วยอู่อารยธรรมตะวันตกและอู่อารยธรรมตะวันออก กล่าวคือ อู่อารยธรรมตะวันตกประกอบไปด้วย อารยธรรมกรีกและโรมัน เป็นต้น ส่วนอู่อารยธรรมตะวันออกประกอบไปด้วย อารยธรรมอินเดียและอารยธรรมจีน ซึ่งเมืองซีอานถือได้ว่าเป็นศูนย์กลางสำคัญของอารยธรรมจีน เพราะเคยเป็นที่ตั้งของราชธานียาวนานถึง 13 ราชวงศ์ หนึ่งในราชวงศ์ที่สำคัญคือราชวงศ์หมิง ตรงกับสมัยสุโขทัย ว่ากันว่าในราชวงศ์หมิงนี้เป็นช่วงเวลาที่ศิลปะและวัฒนธรรมมีความเจริญรุ่งเรืองที่สุดช่วงเวลาหนึ่ง ซึ่งก็ยังคงปรากฏหลักฐานที่สำคัญจนถึงปัจจุบัน นั่นก็คือหอระฆังและหอกลอง สัญลักษณ์ที่สำคัญของเมืองซีอาน จากบันทึกทางประวัติศาสตร์จีนระบุว่า ทั้งหอระฆังและหอกลองนั้นถูกสร้างขึ้นในสมัยต้นราชวงศ์หมิง ปัจจุบันก็มีอายุประมาณ 600 ปี ถูกสร้างขึ้นเพื่อใช้ในการบอกเวลา กล่าวคือหอระฆังทำหน้าที่บอกเวลาในช่วงกลางวัน ส่วนหอกลองนั้นบอกเวลาในช่วงกลางคืน แรกเริ่มเดิมทีหอทั้งสองไม่ได้ตั้งอยู่ตรงจุดนี้ หากแต่ว่าด้วยความเชื่อเกี่ยวกับหลักฮวงจุ้ย จึงได้ย้ายหอทั้งสองมาตั้งอยู่ใจกลางเมือง โดยเฉพาะอย่างยิ่งหอระฆังนั้นถือได้ว่ามีความสำคัญที่สุด เพราะตั้งอยู่ใจกลางเมืองพอดิบพอดี ดังนั้นการออกแบบสถาปัตยกรรมต่างๆ จึงต้องเน้นรายละเอียดเกี่ยวกับฮวงจุ้ย อาทิ จั่วหลังคาทั้ง 4 ด้านประดับไปด้วยรูปปั้นของสัตว์มงคล และในส่วนของฐานประกอบไปด้วยซุ้มประตูโค้งทั้ง 4 ด้าน เมื่อรวมกันแล้วในทางฮวงจุ้ยจะหมายถึงโชคลาภทั้ง 8 ทิศ อันเป็นตัวแทนของสรรพสิ่งในโลก ซึ่ง 8 ทิศดังกล่าวนี้ถือเป็นทิศที่สำคัญในหลักหยินและหยางนั่นเอง

ในช่วงเวลาที่เมืองซีอานดำรงเป็นราชธานีนั้น นอกจากจะเป็นที่ตั้งของศูนย์กลางทางด้านการเมืองการปกครองแล้ว ที่นี่ก็ยังเป็นที่ตั้งของศูนย์กลางด้านการศึกษาอีกเช่นกัน ดังนั้นที่นี่จึงเป็นแหล่งรวมตัวกันของชนชั้นปัญญาชนและนักปราชญ์แขนงต่างๆ โดยมีถนนซูหยวนเหมินเป็นแหล่งที่สำคัญในการพบปะและแลกเปลี่ยนความรู้ระหว่างกัน ถึงแม้ว่ากาลเวลาจะล่วงเลยมาจนถึงปัจจุบัน ที่นี่ก็ยังคงเป็นแหล่งรวมตัวกันของเหล่าศิลปินนักวาดภาพและนักวาดอักษรจีน ที่มักจะมารวมตัวกันเพื่อแสดงผลงาน ดังนั้นทุกๆ วันถนนสายนี้จึงคลาคล่ำไปด้วยงานศิลปะและร้านจำหน่ายพู่กันเรียงรายจนสุดถนน

โฉมหน้าของซีอานในปัจจุบันนี้คือ การเป็นเมืองที่มีความเจริญเติบโตทางด้านเศรษฐกิจที่สูงเป็นลำดับต้นๆ ของประเทศจีน ดังนั้นภาพลักษณ์ของที่นี่จึงดูมีความทันสมัยและมีความเป็นสากล แต่ถ้าหากได้มีโอกาสไปตามตรอกซอกซอยหรือชุมชนเก่าแก่ที่กระจัดกระจายอยู่ทั่วไปจะพบว่า ร่องรอยของอดีตเมื่อครั้งที่เคยเป็นศูนย์กลางอารยธรรมจีนก็ยังคงปรากฏให้เห็นได้ไม่มากก็น้อย ในเมืองที่เป็นจุดเริ่มต้นของอารยธรรมจีนแห่งนี้ที่ซีอาน