‘ถนนสีขาว’ ในหัวใจคนรุ่นใหม่

เรื่อง...ชุติมา สุวรรณเพิ่ม

หากลองค้นหาข้อมูลเกี่ยวข้องกับสถิติอุบัติเหตุบนท้องถนน “ประเทศไทย” ครองแชมป์อันดับ 1 ในเอเชีย โดยองค์การอนามัยโลกเผยรายงานสถานการณ์ความปลอดภัยทางถนนโลก ปี 2560 ระบุว่าสถานการณ์ของภัยบนท้องถนนของไทยยังอยู่ในภาวะวิกฤต หากจะแก้ปัญหาในเรื่องนี้ให้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ จำเป็นต้องจัดตั้ง Lead Agency หรือองค์กรเพื่อความปลอดภัยทางถนน

โตโยต้า มอเตอร์ ประเทศไทย คืออีกองค์กรที่ไม่เพียงแต่มุ่งมั่นพัฒนาเทคโนโลยียานยนต์มีคุณภาพเท่านั้น ยังดำเนินกิจกรรมเพื่อสังคมในหลายๆ ด้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องความปลอดภัยในการใช้รถใช้ถนน ภายใต้ “โครงการถนนสีขาว” ซึ่งดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2531 เพื่อให้ทุกคนเห็นถึงความสำคัญในการเคารพกฎจราจร และมีน้ำใจต่อกันบนท้องถนน ถือเป็นพื้นฐานที่สำคัญในการส่งเสริมการป้องกันอุบัติเหตุทางถนนอย่างยั่งยืน

โครงการโตโยต้าถนนสีขาว ปีนี้ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องเป็นปีที่ 5 มีวัตถุประสงค์เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางด้านพฤติกรรมการใช้รถใช้ถนนของกลุ่มวัยรุ่น ซึ่งเป็นช่วงอายุที่มีสถิติการเกิดอุบัติเหตุสูง โดยจัดเวทีประกวดแนวคิดสร้างสรรค์ “Campus Challenge” พิจารณาคัดเลือกทีมที่ได้รับรางวัล 3 ทีม พาไปศึกษาดูงานด้านความปลอดภัยทางถนนที่ประเทศญี่ปุ่น ระหว่างวันที่ 1-7 มี.ค.ที่ผ่านมา การไปศึกษาดูงานในครั้งนี้ จะเป็นการต่อยอดความรู้เกี่ยวกับการใช้รถใช้ถนน รวมทั้งวัฒนธรรมการขับขี่ของประเทศญี่ปุ่น เพื่อนำมาปรับใช้ในอนาคต ทั้ง 3 ทีม ทีมชนะเลิศ คือ ทีมญี่ปุ่นยืนหนึ่ง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต มีนักศึกษาร่วมกันทำ 4 คน คือ ภัทริกา สาสกูล ธนวัฒน์ สิงหเสนี ธาราทิพย์ บุญสนิท จริญา พร้อมสมบูรณ์

รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 ทีม 4 Angies มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ มีนักศึกษาร่วมทีม 4 คน คือ ดนัย เรือนเงิน อดิรุจ ใจปาละ วิจิตรา คำมณี กฤษดา สีโยยอด

รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 2 ได้แก่ ทีมชูโล่จัง มหาวิทยาลัยมหาสารคาม มีนักศึกษาร่วมกันทำ 4 คน คือ สุรเชษฐ์ ศรีลามาตย์ พฤษโชค โพธิ์สีดา พบณรงค์ บุญฑล จุรีลักษณ์ ป้องทัพไทย

พิพิธภัณฑ์ล้ำสมัยคู่ความปลอดภัย

มากับเจ้าภาพสถานที่แรกก็ต้องพาไปชมพิพิธภัณฑ์โตโยต้า Toyota Commemorative Museum of Industry and Technology ตั้งอยู่ที่เมืองนาโงยา ที่นี่โชว์เทคโนโลยีทั้งเก่า และใหม่ ที่ทำให้มีแบรนด์โตโยต้าที่ยิ่งใหญ่ในระดับอย่างในปัจจุบัน

มิวเซียมของโตโยต้า ให้ความสำคัญกับการเรียนรู้ของเด็ก หลายพิพิธภัณฑ์เต็มไปด้วยเด็กๆ ที่มีมุมปลูกฝังการใช้รถ ใช้ถนน เพื่อที่โตไปจะเป็นผู้ใหญ่ใช้รถ ใช้ถนนที่มีระเบียบวินัย มาคราวนี้เป็นการทัวร์พิพิธภัณฑ์หลายๆ แห่ง Toyota Kaikan Museum แสดงเทคโนโลยีและยานยนต์ แนวคิดที่กลายเป็นสโลแกนคู่แบรนด์ “วันนี้เพื่ออนาคต - Today for Tomorrow” คือแรงบันดาลใจนับตั้งแต่วันก่อตั้ง โตโยต้าได้ยึดมั่นกับปณิธานการผลิตยานยนต์ หรือ Contribution toward a prosperous society by making automobile เพื่อสร้างสรรค์พรุ่งนี้ที่ดีกว่าเดิม

ศตวรรษที่ 21 นี้ โตโยต้ามุ่งมั่นที่จะพัฒนาเทคโนโลยีไฮบริดและเทคโนโลยีความปลอดภัย ร่วมแก้ไขปัญหาสภาวะโลกร้อน และอุบัติภัยบนท้องถนน ควบคู่ไปกับการนำเสนอความสะดวกสบายจากยานยนต์ รวมทั้งสนับสนุนการสร้างความฝันและแรงบันดาลใจแห่งยานยนต์ให้เข้าถึงหมู่มวลมนุษยชาติ รถยนต์รุ่นใหม่ล่าสุดของเลกซัส โชว์ที่หอนิทรรศการโตโยต้าไคคัง นำเสนอในรูปแบบการจัดแสดงนิทรรศการยานยนต์ ในเทคโนโลยีการผลิตยานยนต์ที่เหนือชั้น โซน Eco and Emotion จัดแสดงยนตรกรรมที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม โดยเน้นยานยนต์ที่ใช้เทคโนโลยีไฮบริดเป็นหลัก

ศูนย์ศึกษาความปลอดภัย โตโยต้า โมบิลิตาส์ (Mobilitas) คืออีกสถานที่ให้ความรู้ในการขับขี่บนถนนอย่างปลอดภัย ก่อตั้งในปี 2548 มีการอบรมทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติจริง เริ่มจากท่านั่งที่ถูกต้อง การจับพวงมาลัย ทดสอบการเบรกบนถนนธรรมดาและถนนลื่น ถือเป็นการสร้างประสบการณ์การขับรถอย่างปลอดภัยและถูกวิธี

ตบท้ายด้วยพิพิธภัณฑ์ Toyota Mega Web ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2542 เพื่อเป็นสวนสนุกในรูปแบบใหม่ที่เน้นเรื่องของรถยนต์ ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ส่วน Toyota City Showcase จัดแสดงรถยนต์โตโยต้ารุ่นล่าสุด หลากหลายรุ่น History Garage คือส่วนจัดแสดงเกี่ยวกับประวัติศาสตร์รถยนต์ จัดแสดงรถยนต์รุ่นเก่าจากทั่วทุกมุมโลก Ride Studio คือส่วนสำหรับเด็กๆ ที่จะเพลิดเพลินไปกับประสบการณ์การขับขี่ และเรียนรู้เกี่ยวกับกฎจราจร

การเดินทางไปศึกษาดูงานในครั้งนี้ ถือเป็นการเปิดประสบการณ์การเรียนรู้ด้านความปลอดภัยบนถนนให้แก่นักศึกษาที่รับรางวัลทั้ง 3 ทีม นำความรู้ที่ได้ไปปรับใช้ในแผนรณรงค์เพื่อต่อยอดโครงการอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 6 เดือน เป็นการร่วมสร้างความปลอดภัยบนถนนให้แก่สังคมไทย ให้เป็นถนนสีขาวหรือถนนแห่งความปลอดภัยอย่างยั่งยืน

“ถนนสีขาว”ในรั้วมหาวิทยาลัย

โครงการ Campus Challenge มุ่งให้นักศึกษาตระหนักถึงปัญหาเรื่องความปลอดภัย โดยคิดแคมเปญเพื่อประชาสัมพันธ์และรณรงค์การลดอุบัติเหตุทางถนนเผยแพร่สู่สาธารณชน และสามารถนำแผนงานไปใช้ประโยชน์ได้จริงอย่างเป็นรูปธรรม การรณรงค์ลดอุบัติเหตุ โดยใช้ประสบการณ์จริง และเป็นโครงการต้นแบบในการลดอุบัติเหตุของมหาวิทยาลัยของแต่ละทีม

“ทีมญี่ปุ่นยืนหนึ่ง” จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ใช้ศูนย์รังสิตทำแผนงานรณรงค์ โดยสื่อผ่านเฟซบุ๊ก “Safe Life on The Right Way” เพื่อรณรงค์ผ่านสื่อออนไลน์ สร้างแมสคอตเป็นสุนัขชื่อ “ชิโต้” เป็นตัวกลางในการสื่อสาร จัดทำวิดีโอคลิป สื่อถึงกลุ่มเป้าหมายให้ตระหนักถึงอุบัติเหตุบนท้องถนน และเชิญชวนให้กลุ่มเป้าหมายร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการลดอุบัติเหตุบนท้องถนนที่ทุกคนสามารถเริ่มต้นได้ง่ายๆ ตั้งแต่การเดินให้ถูกที่ แบ่งปันถนนกับผู้ปั่น ขับบนถนนที่ถูกต้อง ไม่ไปขี่บนทางเท้าหรือทางจักรยาน

รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 ทีม 4 Angies มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ นำเสนอปัญหาที่พบคือนักศึกษาบางส่วนขาดความรู้ความเข้าใจในเรื่องเครื่องหมายจราจรบนเส้นทางสัญจร หลายคนไม่เข้าใจความหมายของเส้นและสัญลักษณ์ต่างๆ จึงทำให้ไม่สามารถปฏิบัติตามกฎจราจรได้อย่างถูกต้อง จนนำไปสู่อุบัติเหตุขึ้นภายในมหาวิทยาลัย เช่น อุบัติเหตุจากการขับย้อนศร อุบัติเหตุจากการไม่ข้ามทางม้าลาย อุบัติเหตุจากการจอดรถไม่ตรงเส้นแบ่งช่องจอดรถ

มีการสร้างแผนงานรณรงค์ รณรงค์ผ่านสื่อสังคมออนไลน์ รวมถึงประชาสัมพันธ์ผ่านทางสถานี วิทยุกระจายเสียงของมหาวิทยาลัย จัดทำสื่อให้ความรู้เรื่องเครื่องหมายจราจร และปรับปรุงเครื่องหมายจราจร

รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 2 ทีมชูโล่จัง มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปัญหาที่พบคือการขับขี่รถด้วยความเร็ว ความเร่งรีบ ความเคยชินจากพฤติกรรม ความมั่นใจในสมรรถนะการขับขี่ และขาดความรู้ความเข้าใจเรื่องกฎจราจร

ทีมนี้เสนอแผนงานรณรงค์ นำแมสคอตประจำแคมเปญ “ชูโล่จัง” มาติดตั้งบนถนนเพื่อให้รถวิ่งเพียงเลนเดียว

ทุกๆ ทีมต้องมีการประเมินผลที่ชัดเจนและวัดผลได้จริง “ทีมญี่ปุ่นยืนหนึ่ง” ภัทริกา สาสกูล บอกว่าเริ่มคิดแคมเปญจากพื้นที่เสี่ยงที่สุด นักศึกษาที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต มีปัญหาหลักๆ คือใช้ทางไม่ถูกต้อง คนลงไปเดินบนเส้นทางจักรยาน เพราะทางเท้าที่เดินได้ค่อนข้างแคบ
จึงมุ่งแก้ไขปัญหา นักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ที่เคยมีพฤติกรรมการเดิน ปั่น ขับขี่ ในเส้นทางที่ไม่ถูกต้อง และเสี่ยงที่จะเกิดอุบัติเหตุทั้งต่อตัวเองและเพื่อนร่วมทาง

เพื่อนร่วมทีม ธนวัฒน์ สิงหเสนี ธาราทิพย์ บุญสนิท จริญา พร้อมสมบูรณ์ บอกว่าหลังปล่อยแคมเปญเพื่อรณรงค์ออนไลน์ ผ่านแมสคอตชื่อเจ้าชิโต้ เป็นตัวกลางในการสื่อสาร จัดทำวิดีโอคลิป เชิญชวนให้กลุ่มเป้าหมายร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการลดอุบัติเหตุบนท้องถนนที่ทุกคนสามารถเริ่มต้นได้ง่ายๆ ตั้งแต่การเดิน
ให้ถูกที่ แบ่งปันถนนกับผู้ปั่น ขับบนถนนที่ถูกต้อง ไม่ไปขี่บนทางเท้าหรือทางจักรยาน

นักศึกษาที่ร่วมทริปนี้ได้ตระหนักถึงปัญหาเรื่องความปลอดภัย โดยใช้ความรู้ความสามารถด้านการวางแผนงานเพื่อประชาสัมพันธ์และรณรงค์การลดอุบัติเหตุทางถนนเผยแพร่สู่สาธารณชน และสามารถนำแผนงานไปใช้ประโยชน์ได้จริงอย่างเป็นรูปธรรมในอนาคต ร่วมสร้างความปลอดภัยบนถนนให้แก่สังคมไทยเป็นถนนสีขาวหรือถนนแห่งความปลอดภัยอย่างยั่งยืน