ภาพทิวทัศน์ในมุมมอง อิลซา เดอ ฮอลแลนเดอร์

โดย อฐิณป ลภณวุษ ภาพ : อิลซา เดอ ฮอลแลนเดอร์

ชีวิตสั้น ศิลปะยืนยาว เป็นคำกล่าวที่ช่างเหมาะสมกับ อิลซา เดอ ฮอลแลนเดอร์ เป็นอย่างยิ่ง จิตรกรหญิงชาวเบลเยียม ผู้ลาโลกไปด้วยอายุยังไม่เต็ม 29 ปีดี ขณะนี้ผลงานของเธอกำลังจัดแสดงให้ชมครั้งแรกในสหราชอาณาจักร ณ แกลเลอรี่ วิกตอเรีย มิโร

แม้จะลาจากโลกนี้ไปนับสิบปีแล้วก็ตาม ผลงานศิลปะที่งดงาม มากด้วยความรู้สึก และสีสัน ที่ผสมผสานความอ่อนหวานและเข้มข้นแบบเฉพาะตัว จะพาสเทลก็ไม่ใช่ จะจัดจ้านไปเลยก็ไม่เชิง ทุกวันนี้ผลงานของอิลซา เดอ ฮอลแลนเดอร์ ยังคงได้รับความสนใจจากคนรักศิลปะหน้าใหม่ๆ ได้ทุกครั้งที่มีการจัดแสดงงานของเธอ

นิทรรศการ Ilse D’Hollander จัดระหว่าง วันนี้-21 ธ.ค. นับเป็นครั้งแรกที่ได้แสดงผลงานของจิตรกรหญิงชาวเบลเยียมผู้นี้ หลังจากที่แกลเลอรี่วิกตอเรีย มิโร ได้รับสิทธิได้การดูแลมรดกตกทอดของ อิลซา ทั้งบ้านและที่ดิน รวมไปถึงผลงานศิลปะแนวแอบสแทรกต์ของเธอด้วย

อิลซา เดอ ฮอลแลนเดอร์ เกิดที่เมืองซินท์-นิคลาส ที่อยู่ระหว่างเมืองเกนท์และแอนท์เวิร์ป เธอทำงานศิลปะโดยได้นำเอาความประทับใจและประสบการณ์ในการเป็นสาวบ้านนอก สาวแห่งท้องทุ่ง ถ่ายทอดลงบนผืนผ้าใบและแผ่นกระดาษคาร์ดบอร์ด

อิลซา เรียกผลงานแอบสแทรกต์ของเธอว่า เป็นภาพวาดประเภท ภาพทิวทัศน์ (Landscape) โดยเธอเปรียบผืนผ้าใบเป็นประหนึ่งเส้นขอบฟ้าอันแสนกว้างใหญ่ แต่อย่างที่คนคุ้นเคยกับผลงานของอิลซารู้กันดีว่า ภาพที่ออกมานั้นเป็นลักษณะของภาพกราฟฟิกสีสันอ่อนหวาน อาจจะยากสักนิดที่จะมองให้เห็นเป็นภาพทิวทัศน์

หลายครั้งที่ อิลซา เล่นกับโทนสีเดียว ซึ่งในภาพจะเบรกด้วยบล็อกของสี หรือรูปทรงเรขาคณิต หรืออาจจะเป็นลักษณะของการแต้มฝีแปรงที่แตกต่างออกไป ซึ่งสำหรับเธออาจหมายถึงต้นไม้ หรือก้อนหิน ในทิวทัศน์นั้นๆ ที่เธอเห็น คุ้นเคย และรักที่จะถ่ายทอดออกมา

แน่นอนว่าภาพแลนด์สเคปแบบนี้มีเอกลักษณ์ซึ่งไม่มีใครเหมือน ราวการเดินทางข้ามไปมาระหว่างจิตสำนึกและจิตใต้สำนึก โลกแห่งความเป็นจริงแบบที่เราเห็นด้วยตา และโลกในแบบภาพสัญลักษณ์

อิลซา เดอ ฮอลแลนเดอร์ ฆ่าตัวตายในปี 1997 ขณะที่อายุได้ 28 ปี ระหว่างที่ยังมีชีวิตอยู่ เธอมีนิทรรศการศิลปะเดี่ยวเพียงครั้งเดียวเท่านั้น ทว่าหลังจากที่เธอลาจากโลกไปในช่วง 1 ทศวรรษที่ผ่านมา ได้มีการจัดแสดงผลงานเดี่ยวของเธอมากมายหลายครั้ง ทั้งในยุโรปและสหรัฐ

วิกตอเรีย มิโร ประกาศการได้รับสิทธิในการบริหารจัดการมรดกทุกอย่างของอิลซา เมื่อเดือน เม.ย.ที่ผ่านมานี้เอง โดยก่อนหน้านี้ได้มีการก่อตั้ง อิลซา เดอ ฮอลแลนเดอร์ เอสเตท ที่บ้านของเธอในเบลเยียมเป็นมูลนิธิ เพื่อแสดงผลงานและเผยแพร่ศิลปะของเธอออกไปให้คนรู้จัก ตั้งแต่ปี 2001 (รายละเอียดเพิ่มเติม ilsedhollander.org.)

สำหรับการจัดนิทรรศการ Ilse D’Hollander ทางวิกตอเรีย มิโร ได้จัดพิมพ์หนังสือรวมภาพวาดของอิลซา ออกมาด้วย โดยภายในนอกจากงานศิลปะแล้ว ยังมีความเรียงเกี่ยวกับตัวศิลปิน ซึ่งเขียนโดย เดวิด แอนแฟม นักเขียน/นักวิจารณ์ศิลปะ และที่ปรึกษาของพิพิธภัณฑ์ไคลฟอร์ด สติล ในเดนเวอร์ด้วย

อิลซา เดอ ฮอลแลนเดอร์ เกิดเมื่อปี 1968 สำเร็จการศึกษาที่สถาบันศิลปะโฮเกอร์ ในแอนท์เวิร์ป เมื่อปี 1998 และไปต่อที่สถาบันในเครือเดียวกัน ณ เมืองเกนท์ จนจบในปี 1991 ตลอดชีวิตเธอมีนิทรรศการเดี่ยวเพียง 1 ครั้งในปี 1996 ที่เด็นบาว ในเมืองกาลเกน ประเทศเบลเยียม ทว่าหลังจากที่เธอเสียชีวิต ผลงานของเธอได้ไปจัดแสดง ณ แกลเลอรี่ของทำเนียบขาว หลายแกลเลอรี่ในนิวยอร์ก สหรัฐ และหลายแห่งในเยอรมนี ฝรั่งเศส และแน่นอนในหลายเมืองที่บ้านเกิดของเธออย่างเบลเยียม