posttoday

เติร์ดเวฟ เทรนด์กาแฟที่ยังไม่ร่วง

09 มีนาคม 2561

ผลสำรวจการบริโภคกาแฟของชาวอเมริกัน โดยสมาคมกาแฟแห่งชาติ

เรื่อง คาเอรุภาพ รอยเตอร์ส

ผลสำรวจการบริโภคกาแฟของชาวอเมริกัน โดยสมาคมกาแฟแห่งชาติ (The National Coffee Association - NCA) ปีล่าสุด คือ 2017 ออกมาว่า สหรัฐเป็นประเทศที่เสพติดกาเฟอีนอย่างจริงจัง ซึ่งไม่ใช่เรื่องที่เกินคาดหมายนัก ด้วยว่า นอกจากกาแฟท้องถิ่นค่ายยักษ์อย่าง สตาร์บัคส์ แล้ว ยังมีร้านกาแฟแบรนด์ และร้านเล็กร้านย่อยผุดขึ้นราวดอกเห็ด

สิ่งที่เซอร์ไพรส์ในการสำรวจครั้งนี้ เป็นเรื่องของ "ชนิด" กาแฟที่อเมริกันชนนิยมเสพ 59% ทีเดียวที่เลือกดื่มกาแฟที่เรียกว่าเป็นชนิด กูร์เมต์ (Gourmet) หรือกาแฟชนิดพิเศษ โดยนับว่าเป็นครั้งแรกในรอบ 67 ปี ที่คนอเมริกันเกินครึ่งตอบว่าเลือกกินกาแฟเฉพาะชนิดพิเศษเท่านั้น

ตลาดของกาแฟชนิดพิเศษเริ่มเติบโตมากขึ้นเรื่อยๆ ในสหรัฐ นับตั้งแต่ปี 1999 ที่เพิ่งเข้ามานั้นมีผู้นิยมดื่มแค่ 9% ขณะที่เมื่อปี 2016 ที่ผ่านมา คนเลือกกาแฟชนิดพิเศษเพิ่มขึ้นเป็น 41%

สมาคมกาแฟแห่งชาติสหรัฐ รายงานว่า นี่คือการเปลี่ยนแปลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป อาศัยเวลาถึง 18 ปีทีเดียว ในการนำพากาแฟชนิดพิเศษ ให้กลายมาเป็นกาแฟแก้วโปรดของอเมริกันชนส่วนใหญ่

เหตุใดคนทุกวันนี้จึงยอมจ่ายแพงกว่าเพื่อซื้อกาแฟชนิดพรีเมียม ที่รู้จักกันดีในนาม "กาแฟคลื่นที่ 3" หรือ Third Wave กิน แทนที่จะเลือกซื้อกาแฟเดิมๆ แบบ ธรรมดาๆ ล่ะ... Perfect Daily Grind นิตยสารกาแฟออนไลน์ บอกว่า เป็นเพราะผู้บริโภคเข้าใจว่า กาแฟถ้วยหนึ่งๆ ไม่ได้สร้างสรรค์โดยบาริสต้าเท่านั้น ทว่า ยังมี ผู้ผลิต ผู้คั่ว เมล็ดพันธุ์ สถานที่ ฯลฯ อีกมากมาย ที่ทำให้แต่ละตัวมีรสชาติที่แตกต่าง

กาแฟชนิดพิเศษ ยังแสดงบุคลิกตัวตนอย่างมีเอกลักษณ์เฉพาะ ผ่านชาวไร่กาแฟที่ใส่ใจในการผลิตเมล็ดที่ได้มาตรฐาน ภาพลักษณ์แบบนี้เป็นสิ่งจำเป็นมากในกาแฟคลื่นที่ 3 ที่นับว่ากาแฟเป็นความหรูหราที่สัมผัสได้

นอกจากกาแฟคุณภาพดีแล้ว ชาว "คลื่นที่ 3" ยังเห็นว่า กาแฟเป็นศิลปะในถ้วยไม่ต่างจากไวน์ ไม่ใช่สินค้าธรรมดาที่ซื้อมาขายไป หลายๆ แหล่งผลิตที่ไม่อยากตกขบวนก็ต้องปรับปรุงคุณภาพ การผลิตให้ดียิ่งขึ้น โดยเฉพาะการรวมกลุ่มกันกับโรงคั่วและพ่อค้าที่เข้าใจในความเป็นกาแฟคลื่นที่ 3 เหมือนกันด้วย

กาแฟเติร์ดเวฟ ส่วนมากจะมีลักษณะของการซื้อขายตรงจากแหล่งผลิต เมล็ดกาแฟคุณภาพสูง มักเป็นแหล่งที่ปลูกเดี่ยวๆ (Single-Origin) ส่วนใหญ่จะคั่วอ่อนๆ นอกจากนี้ เพื่อให้ได้รสชาติแท้ๆ ของกาแฟพิเศษๆ แต่ละชนิด จึงมักอาศัยวิธีชง แบบดริป หรือ Pour-Over อย่างเครื่อง เชอเมกซ์และฮาริโอ

เทตสึ คาสึยา แชมป์บาริสต้าโลก ปี 2016 บอกว่า เขาชื่นชอบกาแฟคลื่นที่ 3 และต้องขอบคุณการซื้อตรงจากแหล่งผลิตที่ทำให้บาริสต้าและโรสเตอร์ (นักคั่วกาแฟ) มีเรื่องราวมาเล่าให้คนชอบดื่มกาแฟฟังอีกด้วย ซึ่งเป็นประเด็นหนึ่งที่ทำให้ลูกค้าพอใจที่จะจ่ายเพิ่มอีกสักนิด สำหรับเรื่องราวและกาแฟที่อร่อยขึ้น

ประเด็นของกาแฟคลื่นที่ 3 ก็คือ การทำให้ลูกค้ารู้สึกพิเศษๆ ส่วนหนึ่งของการบริการก็คือ ต้องมีเรื่องราวของกาแฟ ตัวพิเศษเหล่านั้นมาเล่า ตั้งแต่ต้นน้ำคือ แหล่งผลิต วิธีผลิต วิธีคั่ว แถมเรื่องของ บาริสต้าเองก็ยังนำมาเล่าได้ด้วยเช่นกัน ทั้งหมดทั้งมวลเพื่อให้ลูกค้าได้เห็นภาพรวมว่า ทำไมกาแฟดีๆ ถึงผลิตย้าก-ยาก ทำไมกาแฟจึงมีรสชาติแบบนี้ แล้วทำไมมันจึงแพงกว่ากาแฟทั่วๆ ไป

18 ปีผ่านไป ชัยชนะของเติร์ดเวฟ ก็มาถึงเต็มๆ เสียที