เช็กลิสต์สาเหตุและพฤติกรรมเสี่ยงก่อข้อเข่าเสื่อม

ในช่วงเวลานี้ทุกฝ่ายยังคงต้องเฝ้าระวังโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือ COVID-19 ไม่ให้กลับมาระบาดระลอก 2 จำเป็นอย่างยิ่งที่ผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นหนึ่งในกลุ่มเสี่ยงต่อการรับเชื้อได้ง่าย ควรอยู่บ้านให้มากที่สุด และเมื่อต้องอยู่บ้านเป็นเวลานาน อาจมีโรคหรืออาการอื่นๆ เช่น "เข่าเสื่อม" มาเยี่ยมเยียนได้ เรามีข้อมูลดีๆ เกี่ยวกับปัจจัยและพฤติกรรมเสี่ยงที่จะทำให้เกิดโรคเข่าเสื่อม และข้อควรปฏิบัติเพื่อข้อเข่าที่แข็งแรง จากทีมเภสัชกรไบโอฟาร์มมาฝากกัน 

ผู้ที่มีความเสี่ยงเป็นโรคเข่าเสื่อม

• โดยหลักแล้วผู้ที่มีอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป เมื่ออายุมากขึ้น ความสามารถในการผลิตคอลลาเจนและน้ำหล่อลื่นบริเวณข้อต่อในร่างกายก็เริ่มลดลง ทำให้บริเวณข้อเข่าขาดน้ำหล่อลื่นที่จะช่วยลดแรงกระแทกระหว่างกระดูก เมื่อกระดูกเกิดการเสียดสีกันโดยตรงมากๆ จึงเป็นสาเหตุของเข่าเสื่อม และทำให้เกิดอาการเจ็บปวดในที่สุด
• ผู้ที่เป็นโรคข้ออักเสบ เช่น รูมาตอยด์ เกาต์ กลุ่มคนเหล่านี้มักพบกับอาการปวดบริเวณข้อได้ง่ายอยู่แล้ว เมื่อบริเวณข้อมีการอักเสบเป็นประจำหรือเป็นเรื้อรังนาน ๆ ก็อาจะส่งผลให้เกิดโรคเข่าเสื่อมได้เช่นกัน ดังนั้น หากเป็นโรคเหล่านี้ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรักษาให้หาย เพื่อลดความเสี่ยงในการปวดเรื้อรัง

แต่ก็อย่าเข้าใจผิดแล้วคิดไปว่าอาการเข่าเสื่อม จะเป็นปัญหาสุขภาพของผู้สูงวัยเท่านั้น เพราะคนอายุน้อยก็สามารถเป็นโรคนี้ได้ หากมีพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่มีความเสี่ยง เช่น น้ำหนักตัวที่มากเกินไป การออกกำลังกายที่ใช้แรงกระแทก หรือการเป็นโรคเกี่ยวกับข้อเข่าอักเสบ

เป็นโรคเข่าเสื่อม

• ผู้ที่มีน้ำหนักตัวเกินมาตรฐาน จะทำให้ขาต้องรับน้ำหนักตัวมากเกินไป ส่งผลให้เกิดแรงกดทับบริเวณข้อเข่ามากกว่าปกติ โดยเฉพาะผู้ที่มีปริมาณไขมันมาก และมีมวลกล้ามเนื้อน้อยจะยิ่งทำให้เกิดภาระในการรับน้ำหนักตัว ทำให้เกิดการเสียดสีของกระดูกบริเวณข้อเข่ามากกว่าปกติ จึงอาจทำให้เกิดโรคข้อเข่าเสื่อมและมีอาการปวดข้อเข่าได้
• ผู้ที่ออกกำลังกายที่มีการกระแทกมาก อาทิ การวิ่ง การยกน้ำหนัก ซึ่งอาจทำให้เกิดแรงกดทับบริเวณข้อต่อมากกว่าปกติ โดยเฉพาะผู้ที่มีน้ำหนักตัวมากเกินมาตรฐาน ควรเลือกออกกำลังกายเบาๆ ก่อน ไม่ควรเริ่มด้วยการวิ่งเร็วๆ เพราะอาจทำให้เกิดแรงกดทับบริเวณข้อเข่ามากเกินไปจนอาจทำให้เกิดอาการปวดบริเวณข้อเข่าหากทำเป็นประจำ ควรใช้อุปกรณ์ที่ช่วย Support บริเวณข้อเข่า และออกกำลังกายแต่พอดี ไม่หักโหมมากจนเกินไป

นอกจากนี้ พฤติกรรมการนั่งพับเพียบ การนั่งคุกเข่านานต่อเนื่องเป็นประจำ ก็ทำให้เกิดแรงกดทับได้มากเช่นกัน ก็อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคเข่าเสื่อมได้เช่นกัน

ข้อควรปฏิบัติเพื่อข้อเข่าที่แข็งแรง

เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเข่าเสื่อม ควรรักษาน้ำหนักตัวให้มีความสมดุล และออกกำลังกายอย่างเหมาะสมเป็นประจำ เสริมสร้างมวลกล้ามเนื้อที่แข็งแรงเพื่อช่วยในการเคลื่อนไหวร่างกาย และลดแรงกดทับจากน้ำหนักตัวที่มากเกินไป

อย่างไรก็ตาม การเลือกวิธีออกกำลังกายที่เหมาะสม ก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่สำคัญ การออกกำลังกายทางน้ำ เป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจ สำหรับผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับข้อต่ออักเสบ หรือ ข้อเสื่อมอยู่แล้ว รวมถึงผู้ที่ต้องการออกกำลังกายแต่กลัวปัญหาเรื่องแรงกระแทก เพราะน้ำจะช่วยพยุงร่างกายและลดแรงกระแทกได้ดี ช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อได้ดีเช่นกัน

สารสกัดที่ช่วยบำรุงข้อ ลดความเสี่ยง เข่าเสื่อม และลดอาการปวดข้อ

อาหารเสริมเป็นอีกทางเลือกที่น่าสนใจ ในการช่วยบำรุงข้อ ลดความเสี่ยงในการเป็นโรคเข่าเสื่อม คือคอลลาเจน Type II เนื่องจากมีส่วนช่วยในการสร้างและซ่อมแซมเนื้อเยื่อกระดูกอ่อน บำรุงข้อต่อ เพิ่มน้ำหล่อลื่นบริเวณข้อต่อ จึงช่วยชะลอความเสื่อมของกระดูกบริเวณข้อต่อได้ อีกทั้งสารสกัดจากขมิ้นชัน นับว่ามีส่วนช่วยในการบรรเทาอาการเจ็บปวดบริเวณข้อเข่าได้อย่างมีประสิทธิภาพ