ฟรีรันนิ่ง ความท้าทายในทุกพื้นที่

โดย...โยโมทาโร่

ในทุกสวนสาธารณะแทบทุกที่จะมีกลุ่มเด็กวัยรุ่นรวมตัวกันฝึกตีลังกาและกระโดดข้ามไปมาจากจุดหนึ่งไปอีกจุดหนึ่ง ดูคล้ายกับการกระโดดเล่นทั่วไป แต่ที่จริงแล้วพวกเขาอาจจะกำลังฝึกกีฬาเอ็กซ์ตรีมที่เรียกว่า ฟรีรันนิ่ง หรือปาร์คกัวร์ (Parkour) อยู่ก็เป็นได้

ฟรีรันนิ่งไม่ใช่สิ่งใหม่ในเมืองไทยอีกต่อไป หลังจากภาพยนตร์เจมส์ บอนด์ ภาค คาสิโนรอยัล ออกฉาย ในฉากเริ่มต้นไล่ล่าสายลับที่เป็นปาร์คเกอร์ ก็ทำให้พระเอกของเรื่องถึงกับเข่าอ่อนกันเลยทีเดียว

อนุพงษ์ สาริกา นักกีฬาฟรีรันนิ่งกลุ่มมอนสเตอร์ซิตี้ เล่าถึงฟรีรันนิ่งว่า เป็นกีฬาที่เล่นที่ไหนก็ได้ในบ้านหรือนอกบ้าน ขอให้เป็นสถานที่ที่เราเล่นแล้วไม่เป็นการรุกล้ำพื้นที่ส่วนบุคคลก็พอ กีฬานี้มีจุดเริ่มต้นเมื่อประมาณปี ค.ศ. 1980 จากนายทหารฝรั่งเศสที่กลับจากสงครามเวียดนาม ได้คิดค้นการออกกำลังกายด้วยการวิ่งผ่านเครื่องกีดขวางที่มีอยู่ตามธรรมชาติ จากจุดหนึ่งไปอีกจุดหนึ่งให้เร็วที่สุด แต่คนที่ทำให้กีฬานี้ได้รับความนิยมก็คือ เดวิด เบลเล่ ได้นำกีฬาปาร์คกัวร์หรือฟรีรันนิ่งไปแสดงในภาพยนตร์เรื่อง B11 ของฝรั่งเศส และภาพยนตร์ฮอลลีวู้ดอีกหลายเรื่อง ถ่ายทอดความน่าตื่นตาตื่นใจในเทคนิคการกระโดดและการวิ่งข้ามสิ่งกีดขวางต่างๆ

ฟรีรันนิ่งได้พัฒนามาเป็นกีฬาที่มีแนวความคิดเป็นของตัวเอง ให้เคลื่อนไหวราวกับสายน้ำที่ไหลไปได้เรื่อยๆ ผู้ที่เล่นฟรีรันนิ่งจะต้องมีความยืดหยุ่นของร่างกาย มีความอ่อนโยน และแข็งแรง จิตใจมีความกล้าหาญที่จะข้ามผ่านอุปสรรคต่างๆ

การฝึกฟรีรันนิ่งนั้น สิ่งที่จำเป็นต้องมีมากที่สุดก็คือเรื่องของความกล้า ความกล้าเป็นสิ่งสำคัญที่จะเป็นแรงผลักดันให้เราทำในสิ่งที่ท้าทายต่อการเคลื่อนไหวในรูปแบบที่มีความเสี่ยงสูง เมื่อประมาณ 10 ปีที่แล้ว หลังจากที่ฟรีรันนิ่งเข้ามาในประเทศไทย ผู้ที่นิยมกีฬาเอ็กซ์ตรีมส่วนมากจะเรียนรู้จากการดูคลิปวิดีโอของต่างประเทศ แต่ในปัจจุบันมีหลายกลุ่มที่มีความสามารถในการเล่นฟรีรันนิ่ง

สำหรับคนที่มีความสนใจในการเล่นควรจะหากลุ่มที่อยู่ใกล้บ้านของตัวเองเพื่อขอเข้าไปแจมฝึกกับพวกเขา ซึ่งโดยส่วนมากแล้วกลุ่มเหล่านี้จะยินดีรับสมาชิกใหม่เสมอ

ต่อมาก็คือเรื่องของร่างกาย คนที่จะเล่นฟรีรันนิ่งได้นั้นควรจะมีร่างกายที่แข็งแรง ไม่มีน้ำหนักเกินเกณฑ์ เพราะว่ากีฬาฟรีรันนิ่งเป็นกีฬาที่มีความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บบริเวณข้อต่อร่างกายสูง เช่น ข้อเท้า ข้อเข่า ข้อมือ ข้อต่อ เหล่านี้จะต้องรับแรงกระแทกจากน้ำหนักของร่างกายที่ต้องกระโดดจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง หรือกระโดดตีลังกาลงมาจากที่สูง

เสื้อผ้าควรจะเป็นเสื้อยืดและกางเกงขายาวใช้ผ้าที่มีความหนาพอประมาณและยืดหยุ่นตัว รองเท้าควรใส่รองเท้าผ้าใบ แต่สิ่งสำคัญก็คือเรื่องของพื้นรองเท้า ควรจะมีประสิทธิภาพยึดเกาะพื้นผิวได้ดี เพราะบ่อยครั้งนักกีฬาฟรีรันนิ่งจะพลาดที่สุดก็ตรงที่เหยียบลงไปแล้วเกิดอาการลื่นไถล สุดท้ายคือเบาะรองพื้นสำหรับกันกระแทก ในการฝึกท่าทาง เช่น การตีลังกา หากเกิดพลาดขึ้นมาจะได้ไม่เจ็บตัวมาก หรือถ้าไม่มีเบาะรองพื้น หรือเบาะยิมนาสติก ก็ควรจะหาพื้นที่ลุ่ม เช่น สนามหญ้า กระบะทราย มาใช้ในการฝึกตีลังกา เพราะท่าตีลังกานั้นน่าจะเรียกได้ว่าเป็นท่าหลักในการเล่นฟรีรันนิ่ง ไม่ว่าจะเป็นตีลังกาม้วนหน้า ม้วนหลัง สิ่งเหล่านี้ต้องอาศัยเวลาและการฝึกฝนจนชำนาญ ซึ่งบางคนอาจจะต้องใช้เวลาประมาณ 1-2 ปี หรือมากกว่านั้นกว่าจะทำได้สักท่าหนึ่ง และในระหว่างฝึกซ้อมควรจะมีเพื่อนที่ร่วมเล่นด้วยกันมาช่วยดูช่วยถ่ายวิดีโอแล้วช่วยดูแลความปลอดภัยกับเราหากเกิดความผิดพลาดขึ้นมา ที่ต้องถ่ายวิดีโอนั้นก็เพื่อจะให้ผู้ฝึกสามารถมองเห็นความผิดพลาดของตัวเองว่าพลาดตรงจุดไหน และผู้ฝึกควรมีการปรับปรุงแก้ไขตรงไหนบ้าง เพื่อที่จะได้ออกมาเป็นภาพที่สวยงามที่สุดในการเล่น ต่อมาก็คือเรื่องของการดูคลิปวิดีโอต่างประเทศ น่าจะเรียกได้ว่ากีฬาฟรีรันนิ่งเป็นกีฬาชนิดหนึ่งในโลกที่มีการเรียนการสอนผ่านยูทูบมากที่สุด นักกีฬาฟรีรันนิ่งคนไทยในยุคแรกๆ ก็เรียนรู้กันผ่านทางยูทูบ ดูคลิปเหล่านี้ซ้ำไปซ้ำมา ดูท่าทางจังหวะ การใช้แขนขาท่าทางต่างๆ จังหวะการลง ดูซ้ำจนจำได้ว่าจะต้องปรับท่าทางแบบไหนถึงจะถูกต้อง บางทีแค่การข้ามรั้วกั้นเตี้ยๆ ก็อาจจะมีท่าให้เล่นมากเป็น 10 ท่า ซึ่งเราสามารถเลือกฝึกได้เลยว่าชอบท่าแบบไหน ก็ฝึกท่านั้นจนชำนาญ

แนะนำว่านักกีฬาฟรีรันนิ่งทุกคนจะมีท่าในการเล่นที่เป็นสไตล์และเอกลักษณ์ของตัวเองควรจะมีความต่อเนื่อง แต่ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม ในการเล่นแต่ละพื้นที่ต้องมีการวางแผนก่อนว่าจะผ่านจุดไหนบ้าง และใช้ท่าอะไร โดยคำนึงถึงเรื่องความปลอดภัยเป็นสิ่งสำคัญที่สุด หากคุณดูคลิปวิดีโอในต่างประเทศก็จะพบว่าผู้เล่นส่วนใหญ่ที่เล่นท่าทางผาดโผนอย่างสวยงามนั้นส่วนมากจะเป็นการเล่นในระดับความสูงไม่มากนัก แต่หากเล่นในที่ระดับความสูงมากๆ เช่น กระโดดข้ามตึกหรือกระโดดข้ามช่องว่างที่มีระยะห่างมาก มีพื้นที่แคบก็จะเล่นโดยใช้มือและแขนช่วยในการเล่น

เมื่อเล่นได้ในระยะหนึ่ง สิ่งที่ผู้เล่นควรจะให้ความสำคัญก็คือขีดความสามารถของตัวเอง ผู้เล่นจำเป็นจะต้องรู้ขีดความสามารถของตัวเองว่ามีความสามารถทางด้านไหนมากที่สุด บางคนมีความสามารถในการกระโดดได้ไกล บางคนมีความสามารถในการกระโดดได้สูง หรือบางคนมีความสามารถในการตีลังกาได้ดี ค้นหาจุดเด่นของตัวเองแล้วฝึกฝนพัฒนาให้ได้มากที่สุด จากนั้นเมื่อวางแผนการเล่นซักซ้อมจนชำนาญแล้ว ควรถ่ายคลิปวิดีโอเก็บเอาไว้แล้วอัพโหลดขึ้นยูทูบหรือโซเชียลมีเดียอื่นๆ เพื่อแชร์สิ่งดีๆ ให้กับเหล่าฟรีรันนิ่งทั่วโลกได้ชมได้เรียนรู้ร่วมกัน เช่นเดียวกับที่คุณเคยเรียนรู้จากคนที่เล่นปาร์คเกอร์ผ่านทางยูทูบมาก่อนหน้านั้น

อย่างไรก็ดี หลายคนมองว่ากีฬาฟรีรันนิ่งนั้นเป็นกีฬาที่เสี่ยงต่อการถูกนำไปใช้ในทางมิจฉาชีพสูง แต่ผมอยากจะบอกว่าไม่ว่ากีฬาอะไรก็ตามล้วนเสี่ยงต่อการถูกนำไปใช้ในทางไม่ดีได้เหมือนกันทั้งหมด หากคนเล่นมีจิตใจไม่ดี อีกอย่างหนึ่งก็คือกีฬาฟรีรันนิ่งนั้นเป็นกีฬาที่ต้องใช้ความพยายามสูง ต้องฝึกฝนกันเป็นเวลาแรมปีกว่าจะทำได้ในสิ่งที่ต้องการ ไม่ต่างจากกีฬาชนิดอื่น และด้วยสิ่งแวดล้อมของกลุ่มเพื่อนที่เล่นฟรีรันนิ่งจะคอยแนะนำช่วยเหลือกัน ออกกำลังกาย ใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ย่อมดึงให้เราพ้นจากยาเสพติด และมีสุขภาพที่แข็งแรงไม่ต่างจากกีฬาชนิดอื่นอย่างแน่นอน