แสตมป์รัชกาลที่ 9 เฉลิมพระเกียรติด้วยจงรักและภักดี

โดย...วันพรรษา อภิรัฐนานนท์/ภาพ ไปรษณีย์ไทย เจนวิทย์ ไพโรจน์ อุกฤษณ์

70 ปีแห่งการครองราชย์ ดวงตราไปรษณียกรได้บันทึกเรื่องราวของพระมหากษัตริย์พระองค์หนึ่งที่ทรงงานหนักที่สุดในโลก พระบาทสมเด็จปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในหมู่ของนักสะสมแสตมป์พวกเขามีความใกล้ชิดเป็นอย่างยิ่งกับพระองค์ผ่านหน้าดวงตราไปรษณียากร ความพิเศษ ความสวยงามทรงคุณค่า เอกลักษณ์และลวดลายบนดวงตราไทยที่สะท้อนถึงพระมหากษัตริย์ผู้ได้แจ้งประจักษ์แล้วซึ่งความยิ่งใหญ่

เจนวิทย์ อภิชัยนันท์ แฟนพันธุ์แท้แสตมป์ไทย วัย 34 ปี พนักงานบริษัท เล่าว่า กว่าจะมาเป็นแสตมป์ ภาพบนแสตมป์ทุกภาพต้องผ่านกระบวนการคัดกรองว่ามีความสำคัญ มีคุณค่า จึงนำมาจัดพิมพ์เป็นดวงตราไปรษณียากรได้ นอกเหนือจากความรักความเทิดทูนในฐานะพสกนิกรคนหนึ่งแล้ว ในฐานะนักสะสมแสตมป์ เขาได้ทำหน้าที่ในการเก็บสะสมแสตมป์พระบรมฉายาลักษณ์ รัชกาลที่ 9 เรียนรู้พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจของพระองค์จากมิติของหน้าดวงตรา

เจนวิทย์ เล่าว่า ภาพและความหมายของภาพที่ปรากฏอยู่บนทุกดวงตราไปรษณียากรคือ กุญแจไขไปสู่ความรู้และวิทยาการ ความภาคภูมิใจ ความสำคัญในชาติพันธุ์แห่งตนว่าเรามีราก มีความเป็นมา แสตมป์ไทยยังมีความพิเศษของการจัดทำ ซึ่งลวดลายบนดวงตราไปรษณียากร โดยได้รับการยอมรับจากนานาชาติว่า มีความละเอียดอันเป็นลักษณะเฉพาะตัว มีความสง่างามและแบบแผนที่ประณีต

 

 

“ผมชอบแสตมป์ไทยที่เก็บรายละเอียดได้ดี โดยเฉพาะแสตมป์พระบรมฉายาลักษณ์รัชกาลที่ 9 อันเป็นลักษณะเฉพาะ เป็นแบบแผนการออกแบบที่ประณีตงดงาม มาตรฐานความพิถีพิถันสูง โดยส่วนตัวชอบชุด “มหามงคล เฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช” ในชุดนี้มีภาพพระองค์ทรงผนวชอยู่ตรงกลาง เป็นภาพโพโลแกรมราคาหน้าดวง 80 บาท”

นพ.อุกฤษฎ์ อุเทนสุต นายแพทย์ชำนาญการพิเศษ หัวหน้าฝ่ายวิชาการและแผนงาน โรงพยาบาลเวชการุณย์รัศมิ์ สำนักการแพทย์ กรุงเทพมหานคร วัย 40 ปี ผู้เป็นที่รู้จักในฐานะนักสะสมแสตมป์ Royal Collection เล่าว่า เริ่มสะสมแสตมป์ตั้งแต่เด็ก หรือเมื่อกว่า 30 ปีก่อน เมื่อเติบโตขึ้นความรักความชอบก็มุ่งตรงมาที่แสตมป์พระบรมฉายาลักษณ์ รัชกาลที่ 9

“กิจการไปรษณีย์ไทยเกิดจากพระมหากษัตริย์ ผมเกิดในยุครัชกาลที่ 9 ก็เลยเริ่มเก็บแสตมป์พระบรมฉายาลักษณ์ รัชกาลที่ 9 หรือที่เรียกในหมู่นักสะสมว่า แสตมป์พระบรมฉายาลักษณ์รัชกาลที่ 9”

 

 

นพ.อุกฤษฎ์ กล่าวว่า พระมหากษัตริย์คือหนึ่งในเครื่องหมายและสัญลักษณ์ที่แสดงความเป็นชาติและความเป็นไทย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงงานอย่างหนักและเหน็ดเหนื่อยตลอดระยะเวลา 70 ปี แห่งการครองราชย์ ภาพสะท้อนที่อยู่บนดวงตราไปรษณียากรหรือแสตมป์ไทย

จะหาวิธีใดได้ที่จะทดแทนพระมหากรุณาธิคุณ นพ.อุกฤษฎ์ ในฐานะนักสะสมแสตมป์ได้เริ่มประกวดแสตมป์ในงานแสดงตราไปรษณียากรระดับโลกมาตั้งแต่ปี 2547 เพื่อต้องการให้เผยแผ่เป็นที่รับรู้ของชาวต่างประเทศว่า ประเทศไทยมีพระมหากษัตริย์ที่เป็นเอก คอลเลกชั่นของ นพ.อุกฤษฎ์ “Thailand : King Bhumibol’s 1st-4th Definitive issues” ชนะเลิศอันดับ 1 รางวัลเหรียญทองจากงานแสตมป์โลก ออสเตรเลีย-บราซิล 2013

“สำหรับผมแล้ว นี่คือการเฉลิมพระเกียรติพระองค์ท่าน ไทยมีแสตมป์พระบรมฉายาลักษณ์ในหลวงรัชกาลที่ 9 ที่สามารถชนะรางวัลระดับโลก ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะแสตมป์ในยุคสมัยของพระองค์เป็นแสตมป์ที่ผลิตขึ้นหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ย่อมถือเป็นแสตมป์ใหม่ ยากมากที่จะคว้ารางวัลใหญ่บนเวทีโลก แต่ที่สุดแล้วโลกก็มองเห็นเรา ได้ร่วมเฉลิมพระเกียรติพระองค์ท่านผ่านแสตมป์ไทย”

 

ไพโรจน์ จิรประเสริฐกุล อายุ 42 ปี หนึ่งในนักสะสมแสตมป์ร่วมสมัย เล่าว่า ในวันนี้เมื่อนำแสตมป์พระบรมฉายาลักษณ์รัชกาลที่ 9 ซึ่งเก็บสะสมไว้มาระลึกดูอีกครั้ง ก็สัมผัสได้ถึงความเป็นที่รักของประชาชน ภาพประวัติศาสตร์และคุณงามความดีของพระองค์ท่าน แสตมป์พระบรมฉายาลักษณ์รัชกาลที่ 9 นั้นได้เก็บสะสมไว้ทุกชุด หากชุดที่โดดเด่นสุดในคอลเลกชั่นคือ “แสตมป์ใช้ทั่วไป พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ชุดที่ 9”

“เราเกิดในสมัยรัชกาลที่ 9 เพราะฉะนั้นต้องเป็นรัชกาลที่ 9 ชุดที่ 9 ซึ่งเป็นชุดเด่นที่สุดของผม เป็นรูปที่พระองค์ทรงฉลองพระองค์ชุดเครื่องแบบทหารเรือ ทุกสี ทุกราคา ระยะเวลาอยู่ในช่วงปลายรัชกาลแล้ว ปัจจุบันแสตมป์ที่ใช้กันอยู่ทั่วไปเป็นรัชกาลที่ 9 ชุดที่ 10”

แสตมป์มีทั้งใหม่และเก่า คุณค่าอยู่ที่จิตใจ มิใช่ราคาค่างวด ฝากถึงนักสะสมแสตมป์รุ่นใหม่ๆ ว่า มิใช่สักแต่ว่าสะสม หากนักสะสมที่แท้ควรศึกษาหาความรู้ ไม่เช่นนั้นแสตมป์ก็จะเป็นแค่แสตมป์ ไม่มีคุณค่าอย่างที่ควรจะเป็น โดยเฉพาะแสตมป์ที่ระลึกชุดพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ซึ่งมีจำนวนหลายชุดและในหลายวาระโอกาส ผู้สะสมจะได้รับทั้งความรู้ในพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจของพระองค์อย่างแท้จริง

สมร เทิดธรรมพิบูล กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไปรษณีย์ไทย (ปณท.) เล่าว่า ตราไปรษณียากรเฉลิมพระเกียรติตลอดช่วงรัชกาล มี 70 ชุด 349 แบบ จำนวนพิมพ์ 2,000 ล้านดวง ประกอบด้วย ตราไปรษณียากรพระบรมฉายาลักษณ์ 10 ชุด และตราไปรษณียากรที่ระลึก 60 ชุด โดยชุดแรกของทั้งสองประเภทเริ่มในปี 2490 เป็นตราไปรษณียากรพระบรมฉายาลักษณ์ รัชกาลที่ 9 ชุด 1 ชนิดราคา 5 และ 20 สตางค์ ออกวันที่ 15 พ.ย. 2490 และตราไปรษณียากรที่ระลึกฉลองราชนิติภาวะ 5 แบบ 4 ชนิดราคา ออกวันที่ 5 ธ.ค. 2490

สำหรับตราไปรษณียากรพระบรมฉายาลักษณ์ รัชกาลที่ 9 ได้ออกมาต่อเนื่องจนถึงปัจจุบันเป็นชุดที่ 10 ส่วนตราไปรษณียากรที่ระลึกได้ออกในโอกาสสำคัญ ประกอบด้วย ชุดเฉลิมพระชนมพรรษา ชุดพระราชอัจฉริยภาพ-พระราชกรณียกิจ และชุดที่ระลึกพระราชพิธี เช่น พระราชพิธีฉลองสิริราชสมบัติมี 6 ชุด ตั้งแต่ชุดพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ในปี 2493 ชุดรัชดาภิเษก (25 ปี) ในปี 2514 ชุดรัชมังคลาภิเษก (ครองราชย์นานที่สุดของไทย) ปี 2531 ชุดกาญจนาภิเษก (50 ปี) ในปี 2539 และชุดฉลองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี ในปี 2549

ชุดล่าสุดคือ 100 ปีงานวิจัยข้าวไทย ออกเมื่อวันที่ 16 ส.ค. 2559 เป็นภาพพระบรมฉายาลักษณ์ของพระองค์ และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เมื่อครั้งเสด็จฯ ทรงเกี่ยวข้าว ณ ทุ่งมะขามหย่อง จ.พระนครศรีอยุธยา เมื่อปี 2539

 

ขณะที่คอลเลกชั่นชุดประวัติศาสตร์ “หนึ่งเดียวในโลก” เฉลิมพระเกียรติในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา เมื่อปี 2555 “99 ล้าน ถวายไท้องค์ราชัน” จัดทำ 99 ชุด ราคาชุดละ 1 ล้านบาท รายได้ขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายโดยไม่หักค่าใช้จ่าย

ส่งท้ายด้วยนักสะสมแสตมป์ในหลวงแห่งยุคปัจจุบัน ทุกคนพร้อมใจกล่าวว่า แม้จะเป็นช่วงเวลาแห่งความยากลำบาก หากก็ถือเป็นวาระของนักสะสมแสตมป์รวมทั้งนักสะสมหน้าใหม่ๆ ที่จะสะสมและทำหน้าที่ของตัวเองต่อไป

ที่สำคัญ คือการเรียนรู้เรื่องราวและพระราชกรณียกิจของพระองค์ผ่านดวงตราไปรษณียากร 70 ปีแห่งการครองราชย์ ในมุมของนักสะสมแสตมป์แล้ว มิผิดเลยที่จะกล่าวว่า  “เราคนไทยภาคภูมิใจที่มีพระมหากษัตริย์ที่ทรงงานหนักที่สุดในโลก”