‘เหรียญโบราณ’ ของรักของหวง ไรวินทร์ จิรพลเศรษฐ์

โดย...วราภรณ์ ภาพ : วีรวงศ์ วงศ์ปรีดี

หนุ่มรักอัญมณีเป็นชีวิตจิตใจ ไรวินทร์ จิรพลเศรษฐ์ เจ้าของร้าน “เค วิน บาย ไรวินทร์” เครื่องประดับเพชรสไตล์แอนทีก ล่าสุดเขาหันมาจับธุรกิจทำครีมบำรุงผิวหน้ายี่ห้อ “เจมส์ เฟซ จิวเวลลี่ เซรั่ม” นำเข้าจากประเทศสหรัฐ ถือเป็นการแตกไลน์มาทำเครื่องสำอางที่มีส่วนผสมสกัดจากอัญมณี 12 ราศี นอกจากไรวินทร์จะผูกพันกับอัญมณีธุรกิจที่ทำตั้งแต่รุ่นคุณพ่อคุณแม่แล้ว เขายังชอบเก็บสะสมเหรียญโบราณ เงินที่ใช้ในยุครัชกาลที่ 4 สมบัติตกทอดจากอากง และคุณปู่คุณย่าที่ท่านเก็บสะสมมาระยะหนึ่ง รวมทั้งตะเกียงน้ำหอมรูปลักษณ์สวยงาม

“ท่านเก็บมาระยะหนึ่ง ท่านเก็บเพราะเวลาเปลี่ยนเหรียญแต่ละครั้ง เงินที่เหลือท่านนำมาเก็บใส่เป็นถุงๆ ไว้มากมาย ซึ่งตอนเด็กๆ ผมค่อนข้างผูกพันกับอากงเพราะเติบโตมาจากครอบครัวคนจีน ทุกเทศกาลของคนจีน ท่านก็จะให้เหรียญใส่ถุงและมอบให้เป็นของขวัญแก่หลานแต่ละคน ผมเริ่มได้เหรียญตั้งแต่อายุ 34 ขวบ พอเราได้ก็เก็บสะสมไว้ ไม่ได้ใช้ “

เริ่มแรกของการเป็นนักสะสม ไรวินทร์เริ่มเก็บสะสมเหรียญโบราณเรื่อยมา โดยเอาสมบัติที่ได้ตั้งแต่เด็กๆ ที่ตนเองพอได้มาก็หยอดเก็บไว้ในกระปุกออมสินหลายกระปุก รวมทั้งหีบไม้ พอโตขึ้นมาหน่อยเริ่มเห็นค่าอยากเก็บสะสมเพิ่ม เขาใช้วิธีเดินไปเสาะหาร้านของของเก่าย่านพันธุ์ทิพย์ ได้พบเห็นเหรียญ 5 บาทโบราณ แต่ซื้อมาในราคา 500 บาท พอรู้ว่าเหรียญโบราณมีค่า เขาเริ่มไปค้นหาเหรียญโบราณประดามีที่ได้มาจากอากงทั้งเหรียญโบราณของจีน และเก็บรักษามาอย่างดี

“เหรียญที่เราเก็บสะสมไว้ในกระปุกออมสินประมาณ 40 กระปุก นับรวมแล้วมีมากกว่า 300 เหรียญ สาเหตุที่เก็บตั้งแต่เด็กเพราะเหรียญใช้ยาก พกไปก็หนัก เราจึงเน้นเก็บโดยตอนเด็กไม่เห็นค่าเลย แต่ที่ห้องนอนต้องมีกระปุกไว้เก็บเหรียญเพราะเป็นความเชื่อของที่บ้านว่า เก็บเหรียญหยอดทุกวันเพื่อเราจะได้มีเงินใช้ตลอดเวลา พอรู้ว่าเหรียญโบราณตั้งแต่ยุคสมัย ร.4 ร.5 รวมทั้งเหรียญของจีนมีค่า เราก็เริ่มเก็บอย่างดี และเริ่มหาซื้อตั้งแต่อายุ 10 ขวบ โดยอาศัยไปหาตามบ้านญาติ โตหน่อยไปหาตามคลองหลอดขายของเก่าโบราณ เขากองเหรียญเป็นกองๆ ตามพื้น เราก็ไปนั่งหา ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเหรียญโบราณปลอม แต่เราเลือกแต่เหรียญจริง หรือไม่ก็ไปเสาะหาตามร้านของของเก่าย่าน ดิโอลด์สยาม ห้างเดอะมอลล์บางกะปิ เวลาว่างๆ ไปเดินเซ็นทรัลเวิลด์ ไปเดินที่ดิโอลด์สยามบ่อยจนเวลามีเหรียญใหม่ๆ เขาก็จะโทรมาบอก”

หลักการเลือกเหรียญจริง เขาใช้วิธีศึกษาจากตำรา นำหนังสือภาพไปเทียบ เหรียญที่พบมากๆ เช่น เหรียญ 10 และ 20 สตางค์ เหรียญรู เงินเฟื้องสมัยอยุธยาที่ขายกันที่ 150500 บาท เสน่ห์ของการสะสมเหรียญโบราณคือ เป็นวัสดุที่ไม่เปื่อยยุ่ยเหมือนแบงก์

“ตอนนี้เหรียญที่เก็บคือ เหรียญสมัย ร.5 เป็นเหรียญช้างสามเศียร ได้จากการประมูลของเราและมีเหรียญนี้เป็นของแถม ของราคาประมูลเป็นล้านแต่เราอยากได้เหรียญก็บังคับให้พ่อประมูล แล้วก็ได้ ซึ่งจริงๆ คุณพ่อก็สนใจเหรียญแต่ท่านไม่เก็บ ผมเก็บแทน ซึ่งความชอบของโบราณอาจได้มาจากอากง อย่างเหรียญจีนที่เป็นกระเบื้องใช้กันในสมัย ร.5 ซึ่งเป็นเหรียญของคนจีนที่มาอยู่ในไทย อากงเล่าว่า หาเหรียญนี้ไม่เจอแล้วในท้องตลาด ไม่เหมือนเหรียญรู หรือเหรียญกระเบื้อง พออากงมีผมก็ไปขออากงท่านก็ให้มา 45 เหรียญ ซึ่งมีอายุเกือบ 200 ปี เหรียญที่ผมขอ คือ เหรียญ 1 อัฐ เป็นเหรียญแรกที่ผมเก็บ เป็นเหรียญตอนสยามเปลี่ยนมาใช้เหรียญแทนการใช้เงินเฟื้อง เป็นรูป ร.5 เหรียญจีนที่ได้จากอากงพอไปถามคนอื่น บอกว่าเหรียญนี้แพงมาก เราก็ยิ่งเก็บใหญ่ ตอนนี้ผมมีเหรียญกระเบื้องอยู่ 4 อัน รักมาก”

นอกจากเหรียญโบราณ ไรวินทร์ยังเก็บสะสมเหรียญที่ผลิตขึ้นในเทศกาลสำคัญๆ ต่างๆ เช่น อังกฤษคืนเกาะฮ่องกงให้จีน หรือเหรียญเอเชียนเกมส์ที่ผลิตออกมาเมื่อครั้งไทยเป็นเจ้าภาพจัดกีฬาเอเชียนเกมส์ ของอีกสิ่งที่เขารักมากคือ ตะเกียงน้ำหอมโดยเริ่มเก็บจริงจังเมื่อ 7 ปีที่แล้ว และเก็บสะสมประมาณ 20 ชิ้น ส่วนใหญ่ได้จากการประมูลผ่านอีเบย์ และเขานิยมสะสมรุ่นลิมิเต็ดเอดิชัน ที่ออกมาแบบนักออกแบบคนดังๆ ของโลก ถึงแม้เมืองไทยคนจะไม่คุ้นเคยกับตะเกียงน้ำหอมเท่าไหร่ แต่ฝั่งยุโรปนิยมกันมาก

การดูแลรักษาเหรียญของไรวินทร์คือการเก็บใส่ไว้ในสมุดเก็บเหรียญ แต่หากให้ดีควรเก็บเหรียญไว้ในที่ๆ อากาศแห้งที่สุด โดยใช้ถุง หรือ ภาชนะอื่นที่ปิดสนิท อากาศเข้าไม่ได้ แล้วใช้สารดูดความชื้นที่ไม่มีไอพิษ เช่น ซิลิกาเจล ควบคุมความชื้นสัมพัทธ์ให้ต่ำกว่า 45% อีกทั้งไม่ควรเก็บไว้ในห้องอับชื้น อันอาจเกิดเห็ด รา หรือเป็นที่ทำรังของมดปลวกได้ เก็บในที่ๆ ควบคุมอุณหภูมิได้ตลอด 24 ชั่วโมง ไม่ควรเก็บไว้ในห้องที่ปรับอากาศ เพราะว่าเมื่อปิดเครื่องปรับอากาศแล้ว จะทำให้หยดน้ำมาเกาะที่ผิวเหรียญได้

หมั่นตรวจตราดูแลความสะอาดบริเวณที่เก็บ ไม่ให้มีเศษอาหารตกค้าง ไม่ให้รกรุงรัง เป็นที่อาศัยของ มด หนู และแมลงต่างๆ อีกทั้งหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับบรรยากาศ โดยควรใส่ตลับ ซองพลาสติก หรือ ซองเหรียญ (Mount) แล้วปิดผนึก เพื่อไม่ให้อากาศเข้าได้ ไม่ควรผนึกแน่นเกินไปจนกดทับตัวเหรียญ อีกทั้งไม่วางทับซ้อนกัน ควรวางแยกจากกัน ระวังไม่ให้เหรียญกระทบ ขูดขีดกัน ที่สำคัญไม่ควรเคลือบผิวเหรียญด้วยสารใดๆ เพราะทำให้สารเหล่านี้ติดกับผิวเหรียญ เมื่อลอกออกจะทำให้ผิวเสียหายได้

สำหรับการ หยิบจับ ควรใช้ถุงมือป้องกันเหงื่อติดตัวเหรียญ หรือ ถ้าต้องใช้มือจับ ควรจับที่ขอบเหรียญ โดยล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่แล้วเช็ดให้แห้งเสียก่อน เมื่อหยิบจับควรระวังไม่ให้ตก เมื่อเคลื่อนย้ายควรวางบนถาดที่ปูด้วยผ้านุ่มที่ปราศจากสารเคมี ห้ามใช้กาว หรือ เทปกาว ติดตัวเหรียญ อีกทั้งตู้เก็บหรือตู้จัดแสดง ต้องปราศจากสารระเหย เช่น แล็กเกอร์ หรือ ยาฆ่าแมลง และต้องปิดสนิท ตู้เก็บเหรียญเงิน ควรอยู่ห่างพื้นดินมากๆ และไม่ควรอยูใกล้ห้องน้ำ ท่อระบายน้ำ และน้ำเน่า สำหรับเหรียญที่เป็นสนิมไม่ควรเก็บปะปนกับเหรียญสภาพดี เพราะสนิมสามารถลามไปติดเหรียญได้ ยิ่งถ้าร้อนชื้น จะทำให้เกิดสนิมเร็วขึ้น

สำหรับการทำความสะอาดเหรียญข้อพึงสังวรคือ การทำความสะอาดนั้น แท้จริงแล้วเป็นการทำลายความเป็น “ผิวเดิม” ของเหรียญอย่างที่ไม่สามารถกลับคืนมาได้อีก นอกจากนั้น เดี๋ยวนี้มีน้ำยาล้างเหรียญเงิน ที่มีสารไซยาไนด์เป็นส่วนประกอบ ทำให้เกิดปฏิกิริยารุนแรงทั้งอาจเป็นอันตรายต่อผู้ใช้ จึงต้องระมัดระวัง ทั้งไม่แช่นานเกินไป จนผิวถูกกัดกร่อน ควรใช้น้ำยานี้ทำความสะอาดเหรียญที่สกปรกเท่านั้น ไม่ควรใช้กับเหรียญดีผิวเดิม