คนแห่งอนาคต (1)
ผมมีโอกาสเข้าไปอยู่แวดวงการฝึกอบรมนักเรียนนักศึกษาคนรุ่นใหม่นานหลายปี
ชัชวาล สังคีตตระการ ผู้ช่วยวิจัยอาวุโส ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค)Logo
ผมมีโอกาสเข้าไปอยู่แวดวงการฝึกอบรมนักเรียนนักศึกษาคนรุ่นใหม่นานหลายปี ในหลากหลายบทบาทฐานะทั้งผู้สอน ผู้เรียน ผู้ให้คำปรึกษา ผู้ร่างและออกแบบหลักสูตรการฝึกอบรม การฝึกเหล่านี้มีทั้งที่อยู่ในหลักสูตรการศึกษาตามสถานศึกษา และแยกออกมาจัดกันเองข้างนอกด้วยการสนับสนุนจากภาคธุรกิจหรือองค์กรอื่น
เหตุผลที่หลายหัวข้อแยกออกมา อาจเนื่องจากเป็นที่ต้องการของตลาด แต่ยังไม่ได้ถูกบรรจุอยู่ในหลักสูตรทางการศึกษา จึงต้องมาเรียนมาสอนกันข้างนอกตามความสนใจและความต้องการของแต่ละภาคส่วน
คงต้องฝากเป็นโจทย์สำหรับสถานศึกษา ว่าจะสามารถปรับปรุงหลักสูตรให้ทันและสอดคล้องกับสถานการณ์และความต้องการจริงของภาคอุตสาหกรรม ธุรกิจ ข้างนอกได้อย่างไร ซึ่งอันที่จริงก็เริ่มเห็นความเปลี่ยนแปลงและการปรับตัวของสถาบันการศึกษาหลายแห่งแล้วเช่นกัน
ไม่กี่วันก่อน ผมก็มีโอกาสได้พบปะพูดคุยและแลกเปลี่ยนความรู้กับหน่วยงานที่กำลังระดมสรรพกำลังจากคนหลากหลายสาขาอาชีพมาร่วมกันสร้างมาตรฐานแรงงานที่สอดคล้องกับสภาวการณ์ปัจจุบัน ด้วยเล็งเห็นว่าโลกที่กำลังเปลี่ยนแปลงไป กอปรกับนโยบายในระยะยาวของประเทศนั้น จำเป็นต้องมีมาตรฐานที่เหมาะสมด้วย เนื่องจากตำแหน่งอาชีพใหม่เกิดขึ้นมาเป็นจำนวนมาก
สิ่งนี้ทำให้ผมนึกถึงนโยบาย “Vision Zero” ของหลายประเทศทางฝั่งยุโรปและอเมริกา ซึ่งเป็นนโยบายระยะยาว (ส่วนใหญ่ก็ประมาณ 20 ปี) เพื่อเป้าหมายสูงสุดคือลดอัตราการเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนนให้เป็นศูนย์ ฟังดูอาจจะรู้สึกว่าเป็นวิสัยทัศน์ที่ยาวนานเหลือเกิน แต่ข้อสำคัญที่สุด หากมีความมุ่งมั่นอย่างแรงกล้าที่จะทำให้สำเร็จได้นั้น จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมีแผนการดำเนินงานที่ชัดเจน ต่อเนื่อง แผนระยะสั้นต้องสอดคล้องและเกื้อหนุนส่งเสริมให้แผนระยะยาวสำเร็จ และต้องมีการประเมินวัดผลอยู่เสมอ
อย่างไรก็ตาม การที่เป้าหมายระยะยาวจะสำเร็จได้ อาจต้องมีการปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานหลายด้าน ที่เป็นอุปสรรคต่อการบรรลุเป้าหมาย เช่น การตั้งเป้าลดอุบัติเหตุบนท้องถนนให้เป็นศูนย์ภายใน 20 ปี อาจต้องมีการออกแบบถนน สาธารณูปโภคที่เกี่ยวข้อง กฎหมาย ระเบียบข้อบังคับ การให้ความรู้ บ่มเพาะบุคลากร เป็นต้น
ย้อนกลับมาที่ประเทศเรา หากมีการกำหนดยุทธศาสตร์ระยะยาว มีอุตสาหกรรมเป้าหมายที่เราจะมุ่งไป สิ่งสำคัญประการหนึ่งที่เราจำเป็นต้องออกแบบให้สอดคล้อง นั่นคือลักษณะหรือคุณสมบัติของทรัพยากรบุคคลที่เหมาะสมกับความเจริญก้าวหน้าในอนาคตที่จะมาถึง