ต่างชาติถึงกับอึ้ง! เมื่อเจอคนเร่ร่อนเกลื่อนสหรัฐ

หญิงชาวจีนคนหนึ่งถึงกับตกตะลึงเมื่อเธอเห็นคนไร้บ้านจำนวนมากอาศัยอยู่ตามท้องถนนในสหรัฐอเมริกา โดยเธอได้โพสต์วิดีโอผ่านทาง TikTok (@lialiu_chinese) เล่าถึง "สิ่งที่คนจีนไม่เข้าใจในอเมริกา" เมื่อเธอย้ายไปอาศัยอยู่กับสามีในเมืองพอร์ตแลนด์ รัฐโอเรกอน เมื่อ 2 ปีที่แล้ว

"ฉันเป็นคนจีน และย้ายไปอเมริกาเมื่อ 2 ปีก่อน มีบางอย่างที่กวนใจฉันมาก ทำไมอเมริกาถึงมีคนเร่ร่อนมากขนาดนี้?" เธอเล่าว่าสมองของเธอแทบระเบิดเมื่อพบเต็นท์จำนวนมากเรียงรายอยู่ข้างถนน และสามีบอกกับเธอว่านั่นไม่ใช่การแคมป์ปิ้งแต่คือที่อยู่อาศัยของคนไร้บ้าน

"พวกเขานอนข้างถนนกันแบบนี้เลยหรอ? ฉันรู้สึกว่ามันแปลกมาก ที่นี่ไม่มีที่พักสำหรับพวกเขาเลยหรอ?"

สามีของเธออธิบายว่าที่สหรัฐมีศูนย์พักพิงสำหรับคนไร้บ้าน แต่ไม่ใช่ทุกคนที่จะอยากอยู่ที่นั่น เพราะมันมีกฎมากมายที่พวกเขาต้องปฏิบัติตาม บางคนมีปัญหาเกี่ยวกับยาเสพติดหรือปัญหาด้านสุขภาพจิต พวกเขาไม่ชอบการถูกควบคุมจึงเลือกที่จะนอนข้างถนน

นั่นทำให้เธอประหลาดใจมาก "ตอนที่ฉันอยู่ประเทศจีน ฉันเห็นวิดีโอพวกนี้เป็นประจำ ชาวอเมริกันหลายคนช่วยชีวิตสุนัขจรจัด แมวจรจัด ให้บ้านกับพวกมัน แล้วคนล่ะ? ไม่หาบ้านให้คนบ้างหรอ?"

ยิ่งไปกว่านั้น เธอแปลกใจมากที่เพื่อนๆ ชาวอเมริกันของเธอทุกคนแนะนำให้เธอหลีกเลี่ยงการสบตาคนเหล่านั้น หากพวกเขาเข้ามาคุยด้วยให้เธอรีบเดินหนีไปเพื่อความปลอดภัยของเธอเอง ซึ่งเธอรู้สึกว่ามันไม่ถูกต้อง

ทั้งนี้ ไม่ใช่ว่าประเทศจีนไม่มีคนเร่ร่อน มีผู้พลัดถิ่นหลายแสนคนเนื่องจากภัยพิบัติทางธรรมชาติ การถูกทอดทิ้ง ปัญหาสุขภาพจิต และการล็อกดาวน์จากโควิด-19

"เวลาพวกคุณเห็นหมาแมวจรจัดคุณให้ข้าวให้น้ำพวกมัน แต่กับคนจรจัดคุณทำเป็นมองไม่เห็น...ฉันไม่เข้าใจ ไม่มีใครคิดจะทำอะไรเลยหรอ" เธอกล่าวพร้อมเล่าว่าถ้าพบเห็นคนไร้บ้านที่ประเทศจีนจะต้องแจ้งตำรวจ และตำรวจจะพาไปส่งที่สถานีรถไฟพร้อมให้ตั๋วฟรีเพื่อเดินทางกลับบ้านเกิดซึ่งพวกเขาสามารถเข้าถึงศูนย์พักพิงในท้องถิ่นได้

"ฉันยังได้ยินมาอีกว่าคุณต้องมีที่อยู่ถ้าจะหางานทำในอเมริกา ซึ่งในประเทศจีนแค่คุณมีบัตรประชาชนก็พอจะหางานทำได้แล้ว อย่างการเป็นพนักงานเสิร์ฟ ซึ่งคุณจะได้อาหาร ที่พัก และเงินเดือน แม้จะไม่ได้มากมายนัก แต่มันง่ายมากที่จะหางานทำโดยไม่ต้องมีที่อยู่ก็ได้ มันไม่สมเหตุสมผลเลยในอเมริกา"

@lialiu_chinese

Why are there SO MANY homeless ppl in America??! ##lialiu ##language ##languagelearning ##chinese ##learnchinese ##tutor ##edu ##learn ##learnontiktok ##todayilearned ##hanyu ##中文 ##beijing ##china ##asian ##mandarin ##中国 ##homeless ##homelesspeople ##culture ##cultureshock ##why ##how ##america ##americavschina

♬ original sound - lialiu_chinese

ขณะนี้วิดีโอดังกล่าวมียอดชมมากกว่า 1.7 ล้านครั้ง ท่ามกลางความคิดเห็นจำนวนมากที่วิพากษ์วิจารณ์ระบบของสหรัฐในการจัดการกับปัญหาคนยากจนและคนเร่ร่อน

หนึ่งในผู้แสดงความคิดเห็นกว่า 2 หมื่นรายการกล่าวว่า "ในฐานะชาวอเมริกันที่ย้ายไปจีนเมื่อปีที่แล้ว วัฒนธรรมที่น่าตกใจที่สุด (Culture Shock) เรื่องหนึ่งคือการไม่เห็นคนไร้บ้านอาศัยอยู่ตามท้องถนน"

ขณะที่อดีตนักสังคมสงเคราะห์คนหนึ่งอธิบายว่ามีหลายปัจจัยนอกเหนือจากปัญหาสุขภาพจิตหรือยาเสพติตที่ทำให้คนไร้บ้านเลือกที่จะไม่อาศัยในศูนย์พักพิง "ศูนย์พักพิงบางแห่งลดทอนความเป็นมนุษย์หรือไม่ปลอดภัยที่พวกเขาจะเข้าไป"

ผู้ใช้อีกรายหนึ่งเผยว่า "ฉันเป็นคนไร้บ้านมาก 6 เดือนแล้ว และเลือกที่จะไม่อาศัยในศูนย์พักพิงเพราะมันไม่ปลอดภัย บางที่ยังบังคับให้ต้องปฏิบัติธรรม"

บทความหนึ่งบนเว็บไซต์ Indianajo ซึ่งเล่าถึง culture shock เมื่อเดินทางไปยังประเทศต่างๆ โดยหนึ่งในนั้นคือจำนวนคนไร้บ้านในสหรัฐ ซึ่งเป็นหนึ่งในประเทศที่ร่ำรวยที่สุดในโลก แต่ปัญหาความเหลื่อมล้ำและจำนวนคนไร้บ้านในประเทศทำให้เขาประหลาดใจ แม้ว่าจะเดินทางไปเยือนสหรัฐมาแล้วหลายครั้ง

เมื่อเดือนที่แล้ว Global Times สำนักข่าวจีนเผยภาพเปรียบเทียบสถานีรถไฟฟ้าใต้ดินในเมืองอุรุมชี ในเขตปกครองตนเองซินเจียง และสถานีรถไฟฟ้าใต้ดินเก่าสภาพทรุดโทรมในนิวยอร์กซิตี้ ที่ถูกโพสต์ผ่านทาง Twitter โดย Bosco Dantas

รายงานระบุว่าแม้จะไม่ยุติธรรมที่จะเปรียบเทียบสถานีที่เพิ่งสร้างใหม่กับสถานีที่สร้างขึ้นในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 แต่มันถูกตั้งคำถามว่า "ทำไมสหรัฐถึงใช้เงิน 2 ล้านล้านดอลลาร์ในอัฟกานิสถานได้ แต่ไม่ปรับปรุงซ่อมแซมรถไฟใต้ดินที่พวกเขาต้องนั่งทุกวัน"

ผู้ใช้ทวิตเตอร์บางคนเข้ามาโต้แย้งว่าแม้สถานีรถไฟในซินเจียงจะมีโครงสร้างที่ทันสมัย แต่ในเมืองก็ยังมีประชากรยากจนจำนวนมาก นั่นถูกแย้งกลับทันทีโดยการเปรียบเทียบคนไร้บ้านบนท้องถนนในสหรัฐอเมริกาและผู้คนที่เดินเล่นย่านช้อปปิ้งในซินเจียง

ไม่ใช่แค่ชาวต่างชาติเท่านั้น แต่แม้กระทั่งคนอเมริกันในชนบทเองก็ต้องตกตะลึงกับจำนวนคนไร้บ้านเมื่อพวกเขาไปเยือนเมืองใหญ่ โดยกระทู้หนึ่งใน reddit ซึ่งตั้งคำถามว่า "ชาวอเมริกันในชนบท อะไรคือสิ่งที่ทำให้คุณเกิด culture shock เมื่อไปเยือนเมืองใหญ่อย่างลอสแอนเจลิส หรือนครนิวยอร์ก?" มีหลายคนที่ตอบว่า "คนไร้บ้าน"

ปัญหาคนเร่รอนในอเมริกา

ผู้คนกว่าครึ่งล้านทั่วอเมริกาไม่มีที่อยู่อาศัย โดยในทุกๆ วันมีคนเร่ร่อนประมาณ 17 ต่อ 10,000 คน และมีผู้เสียชีวิตหลายพันคนต่อปี พวกเขาติดอยู่ในวัฏจักรแห่งความยากจนและไม่สามารถทำงานที่มั่นคงเพื่อหาเลี้ยงชีพได้ ยิ่งไปกว่านั้นยังขาดความช่วยเหลือและการสนับสนุนจากรัฐบาล

Savannah Morning News ระบุว่ามีคนไร้บ้านในสหรัฐมาโดยตลอด แต่ในปีนี้ปัญหาคนไร้บ้านกำลังกลายเป็นวิกฤตครั้งใหญ่อย่างรวดเร็ว ตัวเลขคนไร้บ้านในสหรัฐไม่เป็นที่แน่ชัดว่ามีเท่าไร โดยการประมาณครั้งล่าสุดมีตั้งแต่ 600,000 ไปจนถึงมากกว่า 1.5 ล้านคน แต่ทุกคนเห็นพ้องต้องกันว่าตัวเลขดังกล่าวจะเพิ่มขึ้นอีกในอนาคต

ปัญหาคนไร้บ้านเป็นปัญหาระดับโลกที่ซับซ้อนและมีหลายมิติไปมากกว่าการขาดแคลนที่อยู่อาศัย ซึ่งเป็นปัญหาที่แพร่หลายในสังคมทั่วโลก แต่ดูเหมือนว่าจะเป็นปัญหาใหญ่สำหรับสหรัฐ ซึ่งจะต้องใช้วิธีแก้ปัญหาในหลายแง่มุม ซึ่งจะต้องมีการเปลี่ยนแปลงด้านกฎหมาย ข้อบังคับ และงบประมาณ ทั้งในระดับประเทศ รัฐ และท้องถิ่น

Photo by REUTERS/Shannon Stapleton