ความหนาวที่แตกต่าง

หลังจากที่หน้าหนาวมาเยือนได้ไม่นาน พื้นที่ทางภาคเหนือของประเทศก็เริ่มปกคลุมไปด้วยหิมะสีขาวโพลน อุณหภูมิปรับลดระดับลงมาอยู่ต่ำกว่าจุดเยือกแข็ง ขณะที่เมืองทางตอนใต้ก็มีอากาศหนาวเย็นไม่น้อยหน้ากัน แม้ว่าอุณหภูมิจะไม่อยู่ในระดับติดลบมากนัก แต่ก็รู้สึกได้ถึงความหนาวเย็นที่สร้างความรู้สึกไม่สบายตัวให้แก่คนทางใต้อย่างมาก

มองเผินๆ ตามพิกัดที่ตั้งและอุณหภูมิในช่วงฤดูหนาวที่ปรากฏในแต่ละปีแล้ว พื้นที่ทางเหนือย่อมมีอากาศหนาวเย็นกว่าทางใต้ หลายพื้นที่มีอุณหภูมิลดต่ำไปอยู่ที่ระดับ -20 องศา ขณะที่อุณหภูมิเฉลี่ยในช่วงฤดูหนาวของพื้นที่ทางใต้อยู่ที่ระดับ -3 องศา มีพื้นที่ส่วนน้อยที่ลดลงไปแตะที่ระดับ -5 องศา แต่ถึงอย่างนั้น หลายคนกลับยอมรับว่าคนทางใต้ทนต่อสภาพอากาศที่หนาวเย็นได้มากกว่าคนทางเหนือ เหตุใดจึงเป็นเช่นนั้น

ก่อนอื่นเราควรทราบว่าความหนาวเย็นที่ปกคลุมทั่วประเทศในขณะนี้แบ่งเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่ ความหนาวเย็นแบบแห้ง&O5288;&>4178;&>0919;&O5289;และความหนาวเย็นแบบชื้น&O5288;&>8287;&>0919;&O5289;ภายใต้อุณหภูมิที่เท่ากัน พื้นที่ที่หนาวเย็นแบบชื้นมักก่อให้เกิดความรู้สึกเย็นได้มากกว่าพื้นที่ที่หนาวเย็นแบบแห้ง ยกตัวอย่างเช่น อุณหภูมิที่ระดับ 18 องศาเซลเซียส หากระดับความชื้นในอากาศอยู่ที่ร้อยละ 20 เรามักรู้สึกว่าอากาศอยู่ที่ระดับ 22.8 องศาเซลเซียส แต่หากความชื้นเพิ่มขึ้นเต็มร้อย เราจะรู้สึกเหมือนว่ากำลังอยู่ภายใต้สภาพอากาศที่มีอุณหภูมิ 13.9 องศาเซลเซียส ทุกครั้งที่ระดับความชื้นในอากาศเพิ่มขึ้นร้อยละ 10 อุณหภูมิที่ร่างกายรู้สึกได้จะลดลงราว 1 องศาเซลเซียส

โดยทั่วไปแล้ว ความชื้นในอากาศของพื้นที่ทางตอนเหนือจะอยู่ราวร้อยละ 20 ขณะที่พื้นที่ทางตอนใต้สูงถึงร้อยละ 80-90 หรือไม่ก็เต็มร้อย ทำให้คนจีนทางใต้รู้สึกถึงอากาศที่มีอุณหภูมิต่ำกว่าที่พยากรณ์ไว้ในแต่ละวันราว 8-9 องศาเซลเซียส จึงเป็นเหตุให้คนทางใต้อยู่ในสภาวะที่อากาศหนาวเย็นกว่าทางเหนือ

สำหรับชาวจีนทางเหนือที่คุ้นเคยกับความหนาวเย็นแบบแห้ง มักใช้ชีวิตอยู่ในสภาพแวดล้อมที่อุณหภูมิภายในห้องและที่โล่งแจ้งมีความแตกต่างกันมาก นั่นเป็นเพราะมีการส่งผ่านความร้อนผ่านเครื่องทำความร้อนจากส่วนกลาง ทำให้รู้สึกได้ถึงความอบอุ่นขณะอยู่ในเคหสถาน การสวมเสื้อผ้าบางๆ ในบ้านถือเป็นเรื่องปกติ

ขณะที่ชาวจีนทางใต้ซึ่งเติบโตมาในสภาพอากาศหนาวเย็นแบบชื้น ไม่เคยสัมผัสถึงความแตกต่างดังกล่าว เนื่องจากอุณหภูมิภายในห้องและที่โล่งแจ้งไม่ค่อยแตกต่างกันเท่าใดนัก ส่วนหนึ่งอาจเป็นผลจากการไม่มีเครื่องทำความร้อนจากส่วนกลาง และสภาพอากาศที่เต็มไปด้วยความชื้น ลำพังเสื้อผ้าที่ตากไว้ก็ยังไม่ค่อยแห้งดี เพราะความชื้นในอากาศสูง ดังนั้นการสวมเสื้อบางๆ อยู่ในบ้าน จึงไม่ใช่วิสัยที่พวกเขาปฏิบัติกัน

หากคิดอยากจะใช้ชีวิตในสภาพอากาศที่อบอุ่น ก็สามารถดำเนินชีวิตอยู่ในเคหสถานที่เต็มไปด้วยไออุ่นจากเครื่องปรับอากาศ จึงมักมีการเปรียบเปรยว่า ความหนาวเย็นของคนทางเหนือเป็นความหนาวที่มากระทบผิว สวมเสื้อผ้าหนาๆ ก็คลายความหนาวลงได้ แต่คนทางใต้ไม่ได้เป็นเช่นนั้น เพราะไอเย็นมักแทรกซึมเข้าไปถึงภายใน แม้จะสวมเสื้อผ้าหนาๆ ก็ยังรู้สึกได้ถึงความหนาวเย็น

ความเย็นที่เกิดขึ้นกับพื้นที่ทางเหนือมักเป็นความเย็นที่เกิดขึ้นจากอุณหภูมิที่ลดต่ำลง ลมหนาวที่พัดโชยมามักพัดพาเอาพลังงานความร้อนไปจากอากาศ ดังนั้นอากาศจึงเย็นลง แต่อุณหภูมิในร่างกายไม่ได้เปลี่ยนแปลง อย่างมากเวลาลมพัดมาก็รู้สึกว่าหนาว แตกต่างจากลมที่พัดพาความชื้นมาสู่อากาศทางตอนใต้ แม้ว่าจะมีอุณหภูมิไม่ต่ำเท่ากับทางเหนือ แต่รู้สึกได้ถึงความเย็นที่แทรกซึมเข้าไปในร่างกาย ส่งผลต่อความเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิภายในร่างกายที่ลดลง เราจึงรู้สึกได้ถึงความหนาวแบบจับใจ

เคยมีการทดสอบความหนาวเย็นระหว่างพื้นที่ทางตอนเหนือและตอนใต้ด้วยการให้ชาวจีนทางใต้ที่ไม่เคยเห็นหิมะมาใช้ชีวิตในช่วงฤดูหนาวที่เต็มไปด้วยหิมะและน้ำแข็งทางตอนเหนือ แรกๆ อาจรู้สึกว่าอากาศหนาวมาก แต่พอปรับสภาพร่างกายได้ ก็รู้สึกว่าทนกับสภาพดังกล่าวได้ แตกต่างจากชาวจีนทางเหนือที่ไปใช้ชีวิตในช่วงฤดูหนาวทางตอนใต้ กลับทนรับสภาพอากาศที่มีอุณหภูมิในช่วงฤดูดังกล่าวต่ำกว่าพื้นที่ทางภาคเหนือไม่ไหว เพราะเป็นความเย็นยะเยือกที่ทำให้รู้สึกไม่สบายตัว

ถึงแม้ปัจจุบันจะมีเครื่องทำความร้อนนานาประเภทมาเป็นตัวช่วยให้ชาวจีนทางใต้ใช้ชีวิตอย่างมีความสุขในช่วงฤดูหนาว แต่ก็มีต้นทุนค่อนข้างสูง ครอบครัวที่ไม่ค่อยมีฐานะ มักไม่ติดตั้งไว้ในบ้าน ถือเป็นค่าใช้จ่ายที่สิ้นเปลือง อย่างมากก็อาศัยความร้อนจากเครื่องปรับอากาศ ซึ่งก็แตกต่างจากความร้อนที่เกิดจากเครื่องส่งผ่านความร้อนที่มีรัศมีในวงกว้าง ใช้งานได้เป็นเวลานาน ดังนั้นชาวจีนที่อาศัยอยู่ทางใต้จำนวนไม่น้อยจึงปรารถนาที่จะใช้ชีวิตอย่างสบายๆ ในช่วงที่อากาศไม่เป็นใจเช่นนี้แบบคนทางเหนือ

แต่ไม่ว่าอากาศจะหนาวเย็นแบบไหน สิ่งที่สำคัญที่สุดในการใช้ชีวิตในช่วงฤดูหนาวอย่างมีความสุขก็คือ การใส่ใจในสุขภาพและทำจิตใจให้เบิกบานอยู่เสมอ