สิ่งหนึ่งที่อย่าลืมเปลี่ยน...

โดย...จักรพงษ์ เมษพันธุ์ THE MONEY COACH

วันก่อนมีคนโทรเข้ามาติดต่องานบรรยาย หลังคุยรายละเอียดงานเรียบร้อย ปลายสายขออนุญาตทักบางเรื่องเกี่ยวกับตัวผม

“อาจารย์คะ อาจารย์อย่าโกรธนะคะ ถ้าหนูจะพูดเตือนบางเรื่องกับทางอาจารย์”เจ้าหน้าที่ติดต่องานพูดออกตัวก่อนเล่า

“หมายเลขโทรศัพท์อาจารย์นะคะ เบอร์มันไม่ค่อยดีค่ะ คือหนูพอจะมีความรู้เรื่องนี้ หนูว่าถ้าอาจารย์เปลี่ยนเบอร์ ชื่อเสียงอาจารย์จะปังกว่านี้ เงินทองไหลมาเทมายิ่งกว่านี้อีกค่ะ อาจารย์สนใจมั้ยคะ! หนูพอมีทางหาเบอร์ดีๆ ให้อาจารย์เปลี่ยนได้นะคะ” ปลายสายบอกรายละเอียด พร้อมข้อมูลเสร็จสรรพ

“ไม่เป็นไรครับ รายละเอียดเรื่องงาน ตกลงตามที่คุยกันนะครับ สวัสดีครับ”ผมตอบเสียงเรียบกว่าเดิม (55) และวางหูไป

ที่ยกเรื่องนี้มาเล่า ไม่ได้ไม่เชื่อถือโหราศาสตร์ หรือศาสตร์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องดวงชะตาราศีหรอกนะครับ เพราะปกติก็มีคนคอยอ่าน คอยทาย คอยทักผมอยู่ตลอด (555)

การปรับเปลี่ยนองค์ประกอบในชีวิต เพื่อทำให้ชีวิตดีขึ้น หรือสบายใจขึ้น นั่นเป็นสิทธิส่วนบุคคล เป็นความเชื่อส่วนบุคคล อะไรที่เขาว่าทำแล้วดี ทำแล้วไม่เดือดร้อนใคร ก็เป็นสิทธิส่วนตัวที่พึงมีพึงทำได้ทั้งสิ้น

อย่างช่วงปลายปีที่ผ่านมา หนึ่งในกลุ่มคำถามที่เข้ามาทางเฟซบุ๊ก และอีเมล ก็คือ กลุ่มคำถามเกี่ยวกับการ “เปลี่ยน” สิ่งต่างๆ ทั้งเปลี่ยนชื่อ เปลี่ยนนามสกุล เปลี่ยนสีรถ เปลี่ยนเบอร์โทรศัพท์ และอื่นๆ... พร้อมกับจบคำถามว่า “เปลี่ยนดีมั้ย!”

(ที่จริงเปลี่ยนอะไรก็ได้นะ แต่ถ้าเปลี่ยนภรรยา ต้องคิดให้ดี เพราะนั่นอาจเป็นการเปลี่ยนครั้งสุดท้าย เพราะคุณจะไม่มีชีวิตเหลือไปเปลี่ยนอะไรอีกแล้ว 555)

“ถ้าเปลี่ยนแล้วรู้สึกดี เชื่อว่าดี หรือทำให้มีความสุข...​เปลี่ยนเลยครับ”​ นี่คือคำแนะนำเบื้องต้นที่ผมมักจะตอบกลับไป

“แต่...อย่าลืม! เปลี่ยนนิสัยที่ไม่ดีบางอย่างของตัวเองด้วยนะครับ ปรับเปลี่ยนสภาพแวดล้อม เปลี่ยนกรอบภายนอกแล้ว อย่าลืมเปลี่ยนแปลงสิ่งที่อยู่ภายในตัวเราตามไปด้วย ผลลัพธ์มันถึงจะสมบูรณ์” ผมสำทับ

จะว่าไปหลายคนที่มีความคิดจะเปลี่ยนองค์ประกอบต่างๆ มักเริ่มต้นจากชีวิตที่มีปัญหา เช่น การเงินไม่ดี การงานไม่ดี ความรักไม่ดี หรือบางคนก็เหมือนดีอยู่แล้ว แต่อยากให้ดีขึ้นอีก (อันนี้ก็ถือว่าเป็นปัญหาเหมือนกันนะ)

ที่ผมเน้นเรื่องการเปลี่ยนปัจจัยภายในตัวเองนั้น เพราะผมมีเข้าใจในแบบของผมเองมานานแล้วว่า การกระทำในเรื่องใดซ้ำๆ จนเกิดเป็น “นิสัย” นี่แหละคือ “เหตุ” ของ “ผลลัพธ์” ในชีวิตของเรา เราใช้ชีวิตยังไง ผลลัพธ์มันก็ตามนั้น

เอาแค่เรื่องง่ายๆ อย่างนอนตื่นสายเป็นประจำ ก็ส่งผลกระทบอะไรกับชีวิตตั้งเยอะตั้งแยะแล้ว ทั้งเรื่องของการอดอาหารเช้า ไปทำงานสาย หรือเสียโอกาสในการทำกิจกรรมยามเช้าดีๆ อย่างการออกกำลังกาย อ่านหนังสือ หรือติดต่องานสำคัญที่ควรรีบทำให้จบๆ ไป เพื่อจะได้เริ่มต้นงานอื่นๆ

หรืออย่างเรื่องการใช้จ่าย คนที่มีปัญหาเงินไม่พอใช้ แก้ได้ง่ายๆ ด้วย 2 วิธี นั่นคือบริหารค่าใช้จ่ายให้ดี ให้อยู่ในงบประมาณ (อันนี้ต้องอาศัยการควบคุมตัวเองพอสมควร) กับอีกวิธี ก็คือการหารายได้เพิ่ม ทั้งจากการทำงานและการลงทุน

อย่างเรื่องบริหารเงินไม่ดี มีรายจ่ายเกินอยู่ตลอด เชื่อว่าอ่านหนังสือหลายเล่ม ก็น่าจะพอรู้วิธีจัดการ แต่ก็นั่นแหละ หลายครั้งเราก็แค่รู้ แต่ไม่ได้ทำ ทั้งๆ ที่รู้ว่าถ้าทำแล้วจะเกิดผลดีอย่างไรบ้าง แต่สุดท้ายเราก็ไม่ได้คิดปรับเปลี่ยน ทั้งนิสัยการใช้จ่าย และการจัดระเบียบเงินทองของตัวเอง ปล่อยให้ปัญหาทับทม และหลายครั้งใหญ่โตเกินแก้ไข

คุณสมบัติหนึ่งของผู้ประสบความสำเร็จในชีวิต ก็คือการมีความรับผิดชอบ ดังนั้นหากมองเห็นปัญหาและต้นเหตุแล้ว ยังเฉย ยังนิ่งดูดายได้ ผมว่าอันนี้ก็เข้าข่ายไร้ความรับผิดชอบแล้วล่ะ และเมื่อไร้ความรับผิดชอบเสียอย่างหนึ่งแล้ว ที่เหลือก็คงไม่ต้องตามดูผลลัพธ์ให้เสียเวลาหรอก

ปีใหม่นี้ นอกจากจะเดินสายไหว้พระ เช่าวัตถุมงคล หรือเปลี่ยนทุกสิ่งอย่างภายนอกแล้ว ลองหันมามองปัจจัยภายในที่กำหนดชีวิตของเรากันดูบ้าง ด้วยการลิสต์นิสัยที่ไม่ดี และอยากปรับเปลี่ยนของเราออกมาดูครับ หลังจากลิสต์เรียบร้อย ก็ลองเขียนดูหน่อยสิว่า ถ้าฉันแก้ไขนิสัยนี้แล้ว จะส่งผลดีกับชีวิตฉันอย่างไร (What แล้วต้องตามด้วย Why เสมอ)

ทริกสำคัญของการเปลี่ยนแปลงนิสัย ก็คือการใช้หนามยอกเอาหนามบ่ง เพราะมีงานวิจัยบอกว่า เราเสพติดนิสัยบางอย่าง เพราะมันให้รางวัล หรือสร้างความสุขให้กับเรา เช่น เรานอนตื่นสาย เพราะการนอนตื่นสายให้รู้สึกสบาย และละทิ้งเรื่องไม่สบายใจไปได้ชั่วคราว

ดังนั้น การจะเปลี่ยนสู่นิสัยที่ดี ก็ต้องมีการให้รางวัลตัวเองด้วย เช่น ถ้าจะเปลี่ยนเรื่องนิสัยการใช้จ่าย ก็อย่าเปลี่ยนแบบหักดิบ โดยลด ตัด ไม่ใช้ ไปเสียทั้งหมด แต่ให้จัดสรรให้พอเหมาะพอดี มีการควบคุมการใช้จ่าย และตั้งเป้าให้รางวัลกับตัวเองบ้าง ถ้าเราเริ่มปรับเปลี่ยนได้ แบบนี้สมองก็จะเริ่มเสพติดนิสัยทางบวกได้บ้างเหมือนกัน

อาหารอร่อยสักมื้อ หนังสือดีๆ สักเล่ม โบนัสชั่วโมงเล่นวิดีโอเกม ตามใจตัวเองได้ 1 เรื่อง ฯลฯ อะไรก็ตั้งเป็นรางวัลในการปรับเปลี่ยนนิสัยได้ครับ ถ้าได้ทำแล้วมีความสุข

What (นิสัยดีที่อยากได้)

Why (เหตุผลที่ดีต่อตัวเราเอง)

Reward (รางวัลที่ทำให้รู้สึกดีหรือภูมิใจ ถ้ารักษาวินัยได้)

นี่คือ สามสิ่งที่จะช่วยปรับเปลี่ยนนิสัยที่ไม่ดีของเราให้ค่อยๆ ดีขึ้นได้

ปีใหม่นี้ถ้าจะเปลี่ยนอะไรสักอย่างแล้วส่งผลกระทบกับชีวิตเราจริงๆ ผมว่าเปลี่ยนที่นิสัยนี่แหละครับ ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด...โค้ชหนุ่มฟันธง!!