โลกธุรกิจการเงินแห่งอนาคต เคลื่อนสู่ยุคสภาวะไร้คนกลาง

โดย ดวงใจ จิตต์มงคล

เทคโนโลยี นวัตกรรม และ จินตนาการ คือ 3 คีย์เวิร์ดสำคัญ ที่จะเข้ามาขับเคลื่อนโลกการเงินยุคใหม่ ได้ถูกส่งผ่านการจัดงาน สิงคโปร์ ฟินเทค เฟสติวัล x สวิทช์19 (SINGAPORE FINTECH FESTIVAL X SWITCH19 : SFF X SWITCH 19) จัดขึ้นระหว่างวันที่ 11-15 พ.ย. ณ สิงคโปร์ เอ็กซโป ต่อเนื่องเป็นปีที่ 4

โดย MAS (Monetary Authority of Singapore)ในฐานะตัวแทนรัฐบาลสิงคโปร์ เป็นเจ้าภาพการจัดงานฯ ดังกล่าว พร้อมด้วยพันธมิตรภาคเอกชนในกลุ่มอุตสาหกรรมเทคโนโลยีและการเงินระดับโลก ซึ่งทำออกมาได้อย่างน่าประทับใจ

ทั้งการจัดสรรพื้นที่ภายในงานฯ จำนวน 6 ฮอลล์ แบ่งเป็นโซนต่างๆ อาทิ โซนสตาร์ทอัพ โซนนวัตกรรม โซนเรคกูเรเตอร์ ฯลฯ พร้อมแบ่งออกเป็น 5 กลุ่มอุตสาหกรรมหลักในกระแส คือ Manufacturing & Engineering, Urban Solution & Sustainability, Health & Biomedical Science, Service & Digital Ecinomy และ Fintech to Prime Business Transformation รวมถึงการให้ความรู้แก่ผู้เข้าร่วมงานฯ ผ่านการจัดสัมมนาในหัวข้อต่างๆ ที่น่าสนใจ จาก 250 สปีคเกอร์

งาน SFFxSWITCH19 ในปีนี้ คาดจะมีผู้เข้าร่วมงานฯจากทั่วโลกกว่า 60,000 คน และมีผู้เข้าแสดงงาน (Exhibitor)จำนวน 1000 ราย และในจำนวนดังกล่าว มีผู้กำกับดูแลนโยบายตลาดทุน จากประเทศไทย สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และดูแลหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) เข้าร่วมออกบูธ รวมถึงผู้ประกอบการเอกชน ในกลุ่มธุรกิจค้าปลีก เทคโนโลยี และ เอสเอ็มอี จากไทย ได้มาร่วมงานฯในครั้งนี้พร้อมกับพันธมิตรธุรกิจ ด้วยเช่นกัน

ดิจิทัล เชื่อมโลกการเงินเพื่อความยั่งยืน

สำหรับ 'ธีม' การจัดงาน SFF X SWITCH19 ในปีนี้ คือ ความเชื่อมโยงระหว่าง Digital กับการพัฒนาอย่างยั่งยืน (Sustainability) ผ่านแต่ละช่วงการจัดงานที่น่าสนใจ

โดยในวันพิธีเปิดงาน (11 พ.ย.) มีหัวข้อทางวิขาการที่น่าสนใจ คือ Re-Imaination Fintech โดย นายราวี เมนอน ประธาน MAS มาบอกเล่าประสบการณ์ในการผลักดันและสับสนุน ฟินเทค ในสิงคโปร์ จากความร่วมมือระหว่างภาคเอกชน และผู้ให้บริการด้านฟินเทค เพื่อสร้างระบบนิเวศน์ที่เอื้อต่อการพัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยี

1. Re-Imaination ประกอบด้วย Digital Infrastructure เช่น การทำ National Digital Identity, PayNow (e-Payment), Project UBIN (DLT inter-bank payment)

Innovation เช่น APIX-API Exchange เกิดจากความร่วมมือของหน่วยงานและสมาคมต่างๆ ทั้ง MAS, World Bank Group's International Finance Coporation (IFC) And ASEAN Bankers Association ทำให้ SME สามารถเข้าถึงเทคโนโลยี และ ฟินเทค ได้มากขึ้น

Collaboration เช่น Business Sans Borders (BSB) เป็นเทคโนโลยี ที่ช่วยให้ SME เข้าถึงบริการและจับคู่กับผู้ผลิตหรือลูกค้า โดยสามารถทำธุรกิจได้อย่างไร้รอยต่อ ตลอดจนเพิ่มความสามารถในการเข้าถึงบริการด้านต่างๆ

Regulator การใช้ Regulatory Sandbox เพื่อให้เกิดการทดลองนวัตกรรมทางการเงิน ช่วยกำหนดการกำกับดูแลถาวร รวมทั้งเป็นการลดต้นทุนในการเริ่มประกอบธุรกิจ เช่น iSTOX

Financing เช่น ฟินเทค รีเสิร์ช แพล็ตฟอร์ม ซึ่งเป็นแพล็ตฟอร์ม ที่ทำให้ผู้ลงทุนเห็นภาพรวมของการลงทุน ตลอดจนสามารถเปรียบเทียบข้อมูลของบริษัทได้ หรือ Deal Fridays ซึ่งเป็นธุรกิจที่จับคู่ระหว่างผู้ลงทุนและสตาร์ทอัพ

2.Green Finance for Sustainable World โดย MAS กล่าวว่า "หากต้องการทำให้โลกใบนี้ยั่งยืน พวกเราจะต้องทำให้ภาคการเงินยั่งยืนด้วย" (To green our world, we must make finance green)

โดยขั้นตอนที่สิงคโปร์จะทำ คือ

สร้างระบบการเงินที่สอดคล้องกับความเสี่ยง/ผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม โดยดำเนินการ ประเมินความเสี่ยงจากปัจจัยสิ่งแวดล้อมมาพิจารณา, การจำกัดและลดคงามเสี่ยง เช่นการหยุดหรือลดการให้เงินทุน ลงทุนกับกิจการที่ไม่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และการเพิ่มการให้เงินทุน ลงทุนในกิจการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การเปิดเผยข้อมูลความเสี่ยงดังกล่าวจต่อผู้ลงทุน

การพัฒนาโซลูชั่นภาคการเงิน และ ตลาด อย่างยั่งยืนโดยมีเครื่องมือ ได้แก่ - กรีนบอนด์ (Green bond) โดย MAS มี green bond grant scheme และที่สำคัญ จะต้องมี common standard สำหรับ green bond เพื่อเป็นมาตรฐานกลาง เช่น ASEAN Green Bond Standard

Green loan for lending activity - Risk transfer solution - Green Fund โดย MAS มี Green Investment Program จำนวน 2 พันล้านดอลล่าร์สหรัฐ เพื่อสนับสนุน การพัฒนาที่ยั่งยืน และจะนำเงินจำนวน 100 ล้านนภายใต้โปรแกรมดังกล่าวไปสนับสนุน BIS Green Bond Fund เพื่อส่งเสริม global green finance

initiative - Green capabilities การสนับสนุนด้านที่เกี่ยวข้อง เช่น การประเมิน green product และ research ต่าง ๆ

3.Leverage innovation and technology

• Harness the power of Fintech ได้แก่ - Reach การพฒันา digital platform จะช่วยให้ green finance เข้าถึงแหล่งเงินทุนได้ง่ายขึ้น
• Innovation การสนับสนุนการพัฒนา smart algorithm, smart contract , DLT จะทำให้การทำธุรกรรม โปร่งใสและรวดเร็ว
• Data โดยใช้ Big Data มาประเมินความเสี่ยง

Blockchain เปลี่ยนโลกธุรกรรมทางการเงิน

นอกจากนี้ ยังมีหัวข้อ 2020 : Banking in a new Global context โดยผู้แทนจาก Standard Chartered, AMTD Group, Bloomberg, Citigroup, HSBC and DBS Group) มาร่วมอภิภิปรายเกี่ยวกับระบบ Blockchain จะเข้ามาแทนที่การทำธุรกรรมแบบเดิมของธนาคาร

• Digital bank license - เก็บขอ้มูลของลูกค้า จนสามารถแยกกลุ่มลูกค้า และตอบโจทย์ความต้องการที่หลากหลายมากขึ้น

มี bank ใหม่ๆ เกิดขึ้นโดยอาจเข้าเป็น partnerกับ bank ที่มีอยู่ดิม

โดยมีประเด็นที่เกี่ยวกับ Data

• การเก็บข้อมูล อาจจะไม่สำคัญว่าต้องเก็บที่ local หรือ global แต่ที่สำคัญ คือ ความปลอดภัยของข้อมูล โดยเฉพาะเรื่อง data privacy
• การโอนย้าย ข้อมูลของลูกค้า และการทำให้ลูกค้าตระหนักถึงสิทธิและ data privacy
• ข้อมูลของลูกค้า สามารถนำมาวิเคราะห์พฤติกรรมการลงทุนของลูกค้าได้

กรณี Libra

• ปัจจุบัน มีผู้สนใจ digital currency มากขึ้น ดังนั้น libra จึงเป็นนวัตกรรมที่น่าสนใจ ซึ่งแม้ facebook ไม่ให้บริการนี้ ก็อาจจะมีplayer อื่น ที่ให้บริการในลักษณะเดียวกัรเกิดขึ้น
• สิ่งสำคัญ คือ กลไก การคงมูลค่าในการแลกเปลี่ยนเงิน และประเด็นการกำกับดูแลเรื่องฟอกเงิน

ความท้าทายของการเปลี่ยนแปลง เทคโนโลยี

• กลยุทธ์ใหม่ ในการติดต่อลูกค้า โดยต้องสามารถตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้าได้
• เกิด business model ใหม่ และบริษัทต่างๆ ต้องปรับตัว
• สามารถควบคุม ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้

ทั้งหมดที่กล่าวข้างต้น เป็นเพียง 'มูฟ เมนต์' ที่เกิดขึ้นบางส่วนภายในงาน SFFXSWITCH19 เท่านั้น แต่สะท้อนถึงภาพแห่งโลกธุรกิจการเงินในอนาคต เป็นอย่างดีว่า 'เทคโนโลยี" จะเข้ามา ดิสรัปต์ และสร้างการเปลี่ยนแปลงได้ในเกือบทุกภาคธุรกิจ ที่ในอนาคตโลกของการทำธุรกรรมทางการเงินอาจไม่จำเป็นต้องมี'คนกลาง' มาเชื่อมต่ออีกต่อไป เช่นกัน