"วัยเกษียณ"เริ่มช้าดีกว่าไม่ได้เริ่ม

โดย...สาธิต บวรสันติสุทธิ์ CFP /[email protected]

สัปดาห์นี้เป็นสัปดาห์แรกของน้องใหม่วัยเกษียณสำหรับข้าราชการทั้งหลาย ถัดไปอีก 2 เดือนก็จะเป็นคิวของพนักงานรัฐวิสาหกิจ หรือองค์กรเอกชนที่จะเกษียณกันตามไป ในช่วงที่ผ่านมา ผมได้รับเชิญไปบรรยายและตอบคำถามเกี่ยวกับวัยเกษียณมากมาย ซึ่งทุกครั้งที่บรรยายจบจะได้ยินคำพูดหนึ่งเสมอ คือ “ทำไมไม่มีใครมาบอกเรื่องการวางแผนการเงินเพื่อวัยเกษียณให้เร็วกว่านี้” คำพูดนี้ไม่ใช่เพิ่งเกิดในยุคปัจจุบัน หลายปีก่อน Ernst & Young ได้รายงานผลสำรวจเรื่องการวางแผนการเงินเพื่อวัยเกษียณ มีหัวข้อสำรวจหนึ่งที่น่าสนใจ คือ ถ้าพวกเขามีโอกาสใหม่อีกครั้ง พวกเขาอยากจะทำอะไร

• 49% กล่าวว่า อยากศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ทางการเงินและบริหารเพื่อวัยเกษียณให้มากกว่านี้
• 46% กล่าวว่า อยากทำงบประมาณที่ดีกว่านี้เพื่อความถูกต้องของจำนวนเงินที่ต้องการใช้เงินในยามเกษียณ
• 46% กล่าวว่า อยากเริ่มวางแผนให้เร็วกว่านี้
• 31% กล่าวว่า ต้องการขอคำปรึกษาจากที่ปรึกษาทางการเงิน!

และหากไปดูรายงานวิจัยของตลาดหลักทรัพย์ จะพบว่า ประชากรคนไทยที่เกษียณอายุ 100 คน

• 36 คน จะเสียชีวิตก่อนอายุ 65 ปี (เท่ากับ 64 คน หรือ 2 ใน 3 ของคนเกษียณอายุไทยจะมีชีวิตยืนยาวกว่า 65 ปี)
• 54 คน ต้องพึ่งพาอาศัยผู้อื่น
• 5 คน ยังต้องทำงานอยู่
• 4 คน มีฐานะการเงินเป็นอิสระของตนเอง
• 1 คน เป็นคนมั่งคั่ง

สรุปง่ายๆ คนเกษียณทุก 100 คน จะมีคนที่เป็นอิสระทางการเงินแค่ 5 คนเท่านั้น

ดังนั้น สำหรับผู้ที่ยังอีกนานกว่าเกษียณ ถ้าอยากเป็น 1 ใน 5 ที่เป็นอิสระทางการเงิน ก็อย่าประมาทนะครับ รีบออมเสียแต่เนิ่นๆ หลายคนก็มักจะถามว่าจะเริ่มออมเพื่อวัยเกษียณเมื่อไหร่ดี ผมมิวิธีคิดง่ายๆ อย่างนี้ครับ เราลองประเมินดูว่า หากเราแก่ตาย (ขอย้ำนะครับว่าแก่ตาย ไม่รวมการตายกรณีอื่นใดทั้งสิ้น) เราจะมีชีวิตอยู่ถึงอายุประมาณเท่าไร หากใช้ค่าเฉลี่ยคร่าวๆ ตอนนี้ ชายไทยจะมีช่วงชีวิตเฉลี่ยหลังเกษียณประมาณ 19 ปี หญิงไทยจะมีช่วงชีวิตเฉลี่ยหลังเกษียณประมาณ 25 ปี เท่ากับอายุเฉลี่ยชายไทยที่แก่ตายจะอยู่ประมาณ 79 ปี ส่วนหญิงไทยจะอยู่ประมาณ 85 ปี ตัวเลขจากหน่วยงานรัฐบาลและสถาบันที่เชื่อถือได้หลายแห่งประเมินว่า ในอีก 20 ปีข้างหน้า อายุหลังเกษียณของคนไทยจะเพิ่มขึ้น 2 เท่า เท่ากับอีก 20 ปีข้างหน้า ชายไทยจะมีช่วงชีวิตเฉลี่ยหลังเกษียณประมาณ 38 ปี หญิงไทยจะมีช่วงชีวิตเฉลี่ยหลังเกษียณประมาณ 50 ปี เท่ากับอายุเฉลี่ยชายไทยที่แก่ตายจะอยู่ประมาณ 98 ปี ส่วนหญิงไทยจะอยู่ประมาณ 110 ปี เราลองคิดดูง่ายๆ นะครับว่า เรามีเวลาทำงานหาเงินกี่ปี โดยทั่วๆ ไปแล้ว เราจะมีเวลาหาเงินประมาณ 40 ปี (เริ่มทำงานตอนอายุ 20 ปี เกษียณตอนอายุ 60 ปี) เงินที่เราหาได้นี้ เราต้องบริหารเพื่อให้พอใช้สำหรับระยะเวลาถึง 78-90 ปี คือ ใช้ในช่วง 40 ปีที่เราหาเงินและอีก 38-50 ปีหลังเกษียณ ดังนั้น หากเรายิ่งออมช้าเท่าไหร่ เรายิ่งมีความเสี่ยงทางการเงินเมื่อวัยเกษียณมากขึ้นเท่านั้น

อยากรู้ว่าเริ่มยังไงดี ลองเข้าไปที่เว็บไซต์ของศูนย์ส่งเสริมการพัฒนาความรู้ตลาดทุน (TSI) ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย http://www.tsi-thailand.org/index.php ดูโครงการ สร้างสุข วัยเกษียณ Happy Retirement ที่นั่นมีข้อมูล ความรู้ และเครื่องการคำนวณการเงินที่ง่ายๆ สำหรับการวางแผนเพื่อวัยเกษียณมากมาย
หากเราไม่อยากเสียใจและเสียดายเวลาที่ผ่านไป เมื่อถูกคราวเกษียณ รีบเริ่มวางแผนการเงินเพื่อวัยเกษียณตั้งแต่วันนี้เลยนะครับ เริ่มช้าดีกว่าไม่ได้เริ่มครับ