"ธีระชัย"เปิดแผลประชานิยม

"ธีระชัย" โพสต์เฟซบุ๊กเตือนเดินหน้านโยบายประชานิยมอาจก่อหนี้สาธารณะเกินขีดความสามารถในการชำระ แนะคลังปรึกษาธปท.ประเมินผลกระทบ

ธีระชัย ภูวนาถนรานุบาล อดีต รมว.คลัง ในรัฐบาล ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ได้เขียนเฟซบุ๊กส่วนตัว (Thirachai Phuvanatnaranubala) ภายใต้หัวข้อ “โครงการประชานิยมในแง่มุมวิชาการ” ว่า ไม่ขอวิจารณ์ว่าโครงการรับจำนำข้าวของรัฐบาลเสี่ยงต่อทุจริตหรือไม่ หรือส่งผลดีต่อเกษตรกรแท้จริงหรือไม่ แต่ขอมองในมุมทางวิชาการของการทำโครงการประชานิยมด้วยการชี้สาระสำคัญ 2 ประการ

ประการแรก ผลร้ายอยู่ที่การก่อหนี้สาธารณะเกินขีดความสามารถในการชำระ หากเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ สุดท้ายประเทศจะมีหนี้สินล้นพ้นตัว

โครงการประชานิยมจะเป็นโทษแก่ประเทศหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับว่ารัฐบาลนำเงินจากแหล่งใดมาใช้ หากรัฐบาลใช้วิธีเก็บภาษีเพิ่มจะไม่เป็นอันตรายต่อเศรษฐกิจ เพราะจะเป็นการเอาภาษีจากคนหนึ่งไปเอื้อประโยชน์แก่อีกคนหนึ่ง ซึ่งหากผู้ใช้สิทธิเลือกตั้งส่วนใหญ่เห็นด้วยกับโครงการประชานิยม รัฐบาลก็ทำได้โดยชอบ แต่หากรัฐบาลไม่ใช้วิธีเก็บภาษีเพิ่ม รัฐบาลก็ต้องเพิ่มหนี้สาธารณะ

ในทางทฤษฎีนั้น หากมีหนี้สาธารณะเพิ่มขึ้นมากจนเกินไป เมื่อเวลาผ่านไประยะหนึ่งประเทศไทยก็อาจจะเข้าสภาวะมีหนี้ล้นพ้นตัวและอาจจะประสบปัญหาทำนองเดียวกับประเทศกรีซ

ดังนั้น กระทรวงการคลังควรจะมีการประเมินผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นต่อหนี้สาธารณะจากโครงการประชานิยมทุกโครงการ โดยทำเป็นประจำทุกไตรมาสและควรประกาศตัวเลขหนี้สาธารณะที่รวมถึงตัวเลขดังกล่าวเป็นการทั่วไปด้วยทุกไตรมาส

ประการต่อมา การทำโครงการประชานิยมต้องไม่ไปกระทบต่อการตัดสินใจลงทุนในอนาคตของภาคเอกชน ซึ่งโครงการประชานิยมจะทำให้เกิดการเติบโตของระบบเศรษฐกิจแค่ในระยะสั้น เพราะโครงการประชานิยมที่มีผลกระตุ้นให้ประชาชนใช้จ่ายในเรื่องอุปโภคบริโภคนั้น โครงการประชานิยมจะมีผลเน้นให้เศรษฐกิจขยายตัวเร็วเฉพาะในปีนี้เป็นสำคัญ

การกระตุ้นเศรษฐกิจด้วยการอุปโภคบริโภคนั้น หากทำมากเกินไปก็จะทำให้เศรษฐกิจขยายตัวเร็ว แต่จะมีผลกดดันเงินเฟ้อให้สูง เมื่อเงินเฟ้อสูง ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ย่อมไม่สามารถลดดอกเบี้ยได้ และย่อมมีผลกระทบต่อการลงทุนภาคเอกชน

ธีระชัย ได้เสนอแนะในประเด็นนี้ว่า กระทรวงการคลังควรจะมีการปรึกษากับ ธปท. เพื่อประเมินว่าโครงการประชานิยมมีผลต่อการลงทุนภาคเอกชนหรือไม่ และหากมีจริง ควรหาวิธีการลดทอนผลกระทบด้วย