posttoday

คน คือ ปัจจัยการผลิตที่สำคัญที่สุด

05 กุมภาพันธ์ 2563

คอลัมน์ ตลาดนัดการเงิน โดย...กำพล สุทธิพิเชษฐ์ ผู้อำนวยการฝ่ายอาวุโส ธนาคารกสิกรไทย

ถ้าธุรกิจของเราต้นทุนส่วนใหญ่มาจากค่าจ้าง เงินเดือน สวัสดิการ และเงินโบนัสที่ต้องจ่ายแก่พนักงาน เราก็ไม่ต้องสงสัยเลยว่าทำไมต้องให้ความสำคัญกับคน เพราะความอยู่รอดของธุรกิจเราขึ้นอยู่กับคน สิ่งเดียวที่ทุกคนต้องการเหมือนกัน ไม่ว่าจะอยู่ในตำแหน่งไหน และเป็นสิ่งที่กระตุ้นให้คนเราทำงานอย่างสุดความสามารถ ก็คือ ความภูมิใจในตัวเอง เพราะเป็นสิ่งที่ส่งผลให้คนเรามีความมั่นใจและมีความนับถือตัวเอง

คนที่เป็นหัวหน้าทีมจะเป็นคนกำหนดแนวทางการทำงานผ่านการพูด การแสดงออก การตอบสนองและการปฎิบัติต่อทีมงานในแต่ละวัน สมาชิกในทีมงานจะเดินตามหัวหน้าทีมด้วยการทำตามและเลียนแบบพฤติกรรมของหัวหน้าทีม ถ้าหัวหน้าทีมปฎิบัติต่อคนอื่นในทีมด้วยความสุภาพ นอบน้อม สุดท้ายทุกคนในทีมก็จะปฎิบัติต่อหัวหน้าและคนอื่นๆ ในทีมด้วยความสุภาพ นอบน้อมเช่นกัน

สิ่งต้องห้ามสิ่งแรกเลยสำหรับหัวหน้าทีมที่ห้ามทำ คือ การวิจารณ์ในเชิงทำลาย เพราะมันจะทำให้อีกฝ่ายรู้สึกแย่ต่อตัวเอง ด้อยค่า มองตัวเองในแง่ลบ และอีกหน่อยทีมงานก็จะไม่กล้าพูดความจริงกับเรา เราต้องแสดงให้เขาเห็นว่าเราจะไม่วิจารณ์หรือตำหนิในเชิงทำลายล้าง สิ่งที่ไม่ดีและพฤติกรรมที่ไม่ดี เขาสามารถพูดกับเราได้ตรงๆ โดยจะไม่เกิดปัญหาใดๆ ตามมา ต้องให้เข้าใจว่าตราบใดที่เราพูดความจริงต่อกัน เราจะคอยให้ความช่วยเหลือและยอมรับพวกเขาได้เสมอ

ถ้าทีมงานของเราไม่เล่าความจริงทั้งหมดให้เราฟัง คุณคิดว่าใครกันล่ะที่ทำให้พวกเขาไม่กล้าพูดความจริง เราสามารถจัดการสิ่งต่างๆ เหล่านี้ได้ อาจจะกำหนดเป็นกติกากันในทีมว่า จะไม่มีการลงโทษใดๆ หากพวกเขาบอกความจริง เราควรสนับสนุนให้ทีมงานเปิดเผยและจริงใจอยู่เสมอ

การยอมรับอย่างไม่มีเงื่อนไข เป็นเรื่องที่คนเป็นหัวหน้าทีมที่ดีควรกระทำ จริงๆ ทำได้ทั้งในชีวิตส่วนตัวและชีวิตการงาน คุณจะกลายเป็นคนที่ใครๆ ก็ชอบในเวลาที่รวดเร็ว แล้วเราจะแสดงการยอมรับอย่างไม่มีเงื่อนไขแก่ทีมงานได้อย่างไร ต้องทำอะไรบ้าง เยอะไหม ยากไหม ตอบเลยว่าไม่ยากเลย เพียงแค่ยิ้ม ครับ แค่เริ่มจากการยิ้มแค่นั้น จริงๆ แล้วการยิ้มใช้กล้ามเนื้อน้อยกว่าการทำหน้าบึ้งอีก เมื่อเรายิ้มให้ทีมงาน นั้นแสดงว่าเรากำลังบอกพวกเขาว่า เขาเป็นคนที่น่าคบหา ไว้ใจได้ และปลอดภัย รอยยิ้มอย่างเดียวก็มีพลังที่จะเปลี่ยนแปลงความกังวลใจของคน ตลอดจนพฤติกรรมของคนได้อย่างเหลือเชื่อ ตัวเราเองก็ได้รับผลตอบแทน เพราะเมื่อเรายิ้มสมองของเราจะหลั่งสารเอ็นดอร์ฟินออกมาตามธรรมชาติ มันจะทำให้เรามีความสุข อิ่มอกอิ่มใจ

แสดงความซาบซึ้งต่อสิ่งที่ทีมงานทำ ไม่ว่าใครก็อยากได้ยินคำชมสำหรับสิ่งที่ตัวเองพูดหรือสิ่งที่ตัวเองทำ เมื่อเราแสดงความซาบซึ้งในสิ่งที่ทีมงานทำ แม้ว่าจะเป็นเรื่องเล็กๆ น้อยๆ พวกเขาก็จะรู้สึกภูมิใจในตัวเองมากขึ้น มีความมั่นใจในตัวเองมากขึ้น และช่วยให้พวกเขามีมุมมองต่อตัวเองไปในทางที่ดีขึ้น ถามว่าต้องทำอย่างไร ก็ง่ายๆ เหมือนการยิ้มเลยครับ แค่พูดว่า “ขอบคุณ” ออกมาก็พอ ขอบคุณสำหรับอะไรก็ตามที่คนนั้นทำแล้วเป็นประโยชน์ เป็นเรื่องดีต่อทีมงาน เมื่อเรารู้จักขอบคุณทีมงานในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เชื่อเถอะครับเขาจะรีบกลับไปจัดการกับงานชิ้นอื่นอีก เพื่อเอาใจคุณ

เอ่ยปากชมอย่างสม่ำเสมอ “ทุกคนล้วนชอบคำชมทั้งนั้น” หัวหน้าทีมควรหาโอกาสชมทีมงานเกี่ยวกับสิ่งต่างๆ ทั้งชีวิตการงานและชีวิตส่วนตัว ไม่มีขีดจำกัดว่าต้องชมอะไร ชมได้ทุกเรื่อง เสื้อผ้า เครื่องประดับ การงาน การแต่งตัว เวลาเราไปที่โต๊ะทำงานใครสักคน ที่อาจมีของประดับประดา มีรูปถ่ายต่างๆ ประกาศนียบัตร หรือถ้วยรางวัลต่างๆ เราพอจะสังเกตได้ว่าเขาเป็นคนชอบอะไร ลองเอ่ยปากคุยเอ่ยปากชมเกี่ยวกับเรื่องนั้น เมื่อเราเอ่ยปากชมสิ่งของที่แสดงลักษณะเฉพาะของใครสักคน เขาคนนั้นจะมองเราต่างไปจากเดิม และอาจเปิดใจให้เรามากขึ้นด้วย เพราะสิ่งที่เราพูดทำให้เขารู้สึกดีและภูมิใจในตัวเองมากขึ้น ก็จะส่งผลให้เขาชอบเราและยินดีให้ความร่วมมือกับเรา

การที่เรายกย่องชมเชยทีมงาน นั่นเท่ากับว่าเรากำลังตอบสนองความต้องการทางอารมณ์ของเขาได้ดีที่สุด คือ ความภูมิใจในตัวเอง เราสามารถยกย่องชมเชยทีมงานได้ทั้งความสำเร็จและความพยายาม ทีมงานจะมีความสุข เพราะรู้สึกว่าตัวเองมีค่าและมีความสำคัญมากขึ้น พอคนเราภูมิใจในตัวเองก็จะมีมุมมองต่อตัวเองที่ดีขึ้น ยิ่งเรายกย่องทีมงานมากเท่าไร เขาก็จะยิ่งแสดงพฤติกรรมดังกล่าวซ้ำๆ เราอยากให้ทีมงานเราทำสิ่งไหน ก็ควรชมในสิ่งนั้น

คำตำหนิหรือคำสั่งไม่สามารถเปลี่ยนพฤติกรรมได้ แต่คำชมสามารถเปลี่ยนพฤติกรรมได้ ถ้าเราอยากให้ทีมงานพัฒนาพฤติกรรมในแง่บวก เราควรชมเขาทันทีที่แสดงพฤติกรรมนั้น เช่น ทีมงานบางคนมาประชุมสาย แทนที่เราจะไปตำหนิหรือวิจารณ์เรื่องนั้น เราควรหันไปยกย่องชื่นชมเมื่อเขามาตรงเวลาแทน เช่น ขอบคุณมากครับที่มาตรงเวลา เพราะคุณเป็นตัวหลักของการประชุมครั้งนี้ เป็นต้น เหมือนเวลาที่ครูฝึกเขาฝึกวาฬเพชรฆาตให้แสดงโชว์ คุณว่าเขาสามารถลงโทษวาฬได้ไหม ขืนลงโทษคงมีหวังถูกกินไปทั้งตัว เขาก็ใช้วิธีชมเชยหรือให้อาหารเวลาทำในสิ่งที่ถูกต้อง เพื่อที่จะให้วาฬแสดงพฤติกรรมเหล่านั้นอีก หลักการเดียวกันครับ

ถ้าต้นทุนการผลิตของเราเป็นค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวกับคน ก็ควรให้ความสำคัญกับคน เพราะถ้าเราให้ความสำคัญกับงาน เราจะได้งานในปัจจุบัน แต่ถ้าเราให้ความสำคัญกับคน เราจะได้งานทั้งในปัจจุบันและในอนาคต