อัตราดอกเบี้ย มีผลอย่างไรต่อกองทุนรวม

โดย...บริษัทหลักทรัพย์ ภัทร

กองทุนรวมอาจมีความซับซ้อนขึ้นอยู่กับลักษณะและนโยบายที่หลากหลายของพอร์ตลงทุน แต่ถ้าเป็นกองทุนรวมตราสารหนี้ ไม่ว่าจะเป็นกองทุนใดล้วนแต่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงอัตราดอกเบี้ยอย่างชัดเจน

ตามปกติแล้ว กองทุนตราสารหนี้มีแนวโน้มที่จะสร้างผลตอบแทนได้ดีเมื่อธนาคารกลางปรับอัตราดอกเบี้ยลดลง เนื่องจากตราสารหนี้เดิมในพอร์ตของกองทุนมีแนวโน้มที่จะให้ผลตอบแทนสูงกว่าตราสารหนี้ที่ออกใหม่และทำให้มูลค่าของพอร์ตเพิ่มขึ้น

ในทางตรงกันข้าม หากอัตราดอกเบี้ยปรับขึ้น กองทุนตราสารหนี้ จะได้รับผลกระทบในแง่ลบเนื่องจากพันธบัตรใหม่ที่ให้ผลตอบทนสูงขึ้นจะกดดันมูลค่าตลาดของพันธบัตรเก่าลดลง

มูลค่าของหน่วยลงทุนในกองทุนรวม จะพิจารณาจากมูลค่าสินทรัพย์สุทธิ (Net Asset Value หรือ NAV) คำนวณจากมูลค่าตลาดรวมของพอร์ตการลงทุน ซึ่งรวมถึงดอกเบี้ยหรือเงินปันผลที่ได้รับจากสินทรัพย์ที่เข้าไปลงทุน นำไปหารด้วยจำนวนหน่วยลงทุนทั้งหมด อัตราดอกเบี้ยเป็นตัวแปรที่มีอานุภาพต่อมูลค่าสินทรัพย์ เพราะ NAV จะผันแปรไปตามมูลค่าตลาดของสินทรัพย์ในกองทุน

ดอกเบี้ยที่ปรับขึ้นอาจส่งผลกระทบรุนแรงต่อ NAV ของกองทุนตราสารหนี้ที่ถือพันธบัตรที่เพิ่งเสนอขาย ในทางกลับกันดอกเบี้ยที่ลดลงจะทำให้ราคาพันธบัตรที่กองทุนถือครองปรับสูงขึ้น ก็จะทำให้ NAV ของกองทุนอาจปรับขึ้นสูงด้วย ดังนั้นสำหรับนักลงทุนที่เสาะหากองทุนรวมเพื่อสร้างผลตอบแทนในระยะสั้น การเปลี่ยนแปลงอัตราดอกเบี้ยในช่วงนั้นๆ อาจเป็นได้ทั้งความหายนะ หรือ ความน่ายินดี

ระยะเวลาของพันธบัตร เป็นตัวแปรที่มีผลกระทบต่อมูลค่าตลาดที่ผันแปรตามการเปลี่ยนแปลงของอัตราดอกเบี้ย เช่น พันธบัตรที่ครบกำหนดคืนเงินต้นภายใน 1 ปี อาจได้รับผลกระทบต่ำจากการสูญเสียมูลค่าหรือการเพิ่มมูลค่า และเมื่อจะครบกำหนดชำระคืนเงินให้แก่ผู้ถือหุ้นกู้ มูลค่าตลาดของหุ้นกู้ในช่วงนั้นจะอยู่ในระดับใกล้เคียงกับมูลค่าที่ตราไว้หรือจำนวนเงินต้นที่ต้องไถ่ถอนนั่นเอง ในทางตรงกันข้าม พันธบัตรที่มีอายุคงเหลืออีกหลายปีจะมีผลกระทบมากขึ้นจากอัตราดอกเบี้ยที่เปลี่ยนไป

กองทุนตลาดเงิน (Money Market Funds) หรือกองทุนรวมอื่นๆที่ลงทุนในตราสารหนี้ระยะสั้นเสนอขายโดยรัฐบาลหรือองค์กรที่มีอันดับความน่าเชื่อถือสูงจะมีความเสี่ยงน้อยจากความผันผวนของอัตราดอกเบี้ย

ในทำนองเดียวกัน นักลงทุนที่ถือหน่วยลงทุนของกองทุนที่มีพันธบัตรระยะยาว สามารถจัดการความผันผวนของ NAV จากอัตราดอกเบี้ยด้วยการถือกองทุนนั้นๆ ในระยะยาว เพราะมูลค่าของพันธบัตรในพอร์ตเข้าใกล้มูลค่าที่ตราไว้เมื่อเวลาผ่านไปอีกทั้งกองทุนยังสามารถซื้อพันธบัตรใหม่ที่ให้ดอกเบี้ยสูงขึ้นเมื่อสินทรัพย์เก่าครบกำหนด

จริงหรือไม่ การเพิ่มขึ้นของอัตราดอกเบี้ยทำให้การลงทุนน่าสนใจน้อยลง?

การเปลี่ยนแปลงอัตราดอกเบี้ยมีผลกระทบชัดเจนต่อมูลค่าของกองทุนรวมตราสารหนี้ อย่างไรก็ตาม อัตราดอกเบี้ยที่สูงขึ้นอาจทำให้กองทุนรวมและสินทรัพย์ลงทุนประเภทอื่นๆมีความน่าสนใจน้อยลงเนื่องจากต้นทุนการกู้ยืมที่สูงขึ้นตามอัตราดอกเบี้ยทำให้นักลงทุนและธุรกิจมีเงินลงทุนลดลงซึ่งส่งผลต่อเนื่องไปยังกองทุนรวมเพราะยิ่งเม็ดเงินทุนน้อย ยิ่งทำให้ยากในการสร้างผลตอบแทนที่ดี นอกจากนี้ตลาดหุ้นมีแนวโน้มที่จะปรับตัวลดลงเมื่ออัตราดอกเบี้ยเพิ่มสูงขึ้นซึ่งส่งผลกระทบในแง่ลบต่อผู้ถือหุ้นที่เป็นนักลงทุนทั่วไปและกองทุนรวมต่างๆ ด้วยเช่นกัน