บรรษัทภิบาล ของ บริษัทจดทะเบียน

โดย...กิติชัย เตชะงามเลิศ นักลงทุนหุ้นและอสังหาริมทรัพย์

เมื่อเร็วๆนี้ มีข่าวเรื่องการใช้ข้อมูลภายในของผู้บริหารชั้นสูงของบริษัทจดทะเบียนขนาดใหญ่ในกลุ่ม COMMERCE ที่ประกอบการร้าน CONVENIENCE STORE ใช่แล้วครับผมกำลังพูดถึง CPALL บริษัทที่เป็นที่ชื่นชอบของนักลงทุนทั้งสถาบันการเงินทั้งในและต่างประเทศ รวมทั้งนักลงทุนที่เน้นคุณค่า ชอบบริษัทที่มีการเจริญเติบโตสูง และนักเก็งกำไรทั่วไป นี่นับเป็นครั้งแรกที่มีการกล่าวโทษผู้บริหารของบริษัทจดทะเบียนขนาดใหญ่เช่นนี้ของตลาดหลักทรัพย์และกลต. เป็นนิมิตหมายที่ดี ที่แสดงว่าไม่ว่าจะเป็นบริษัทขนาดเล็กหรือขนาดใหญ่ ผู้บริหาร ถ้าผู้บริการไม่มีบรรษัทภิบาลที่ดี ก็จะถูกกล่าวโทษอย่างเช่น CPALL คงจะทำให้เป็นที่หลาบจำและเกรงกลัวต่อผู้บริหารของบริษัทจดทะเบียนอื่นๆ ให้มิกล้าที่จะประพฤติตนไม่อยู่กับร่องกับรอยต่อไปในอนาคต

อนึ่งการที่ผู้บริหารได้ออกมาโต้แย้งว่า ไม่รู้ว่าสิ่งที่ทำลงไปเป็นการใช้ข้อมูลภายในจึงได้กระทำการดังกล่าวไป ก็อาจจะเป็นไปได้ตามที่ผู้บริหารท่านนั้นได้แย้งไว้ เพราะว่าบางท่านก็ใช้บัญชีของตนเองในการซื้อขายหุ้น MAKRO โดยไม่ได้ใช้บัญชี...  ในการซื้อขาย อย่างไรก็ตามเป็นการสะท้อนให้เห็นว่าขนาดผู้บริการระดับสูงของบริษัทจดทะเบียนขนาดใหญ่ เช่น CPALL ยังไม่ทราบว่าการกระทำดังกล่าวเข้าข่ายการเป็น INSIDER TRADING เยี่ยงนี้แล้ว ผู้บริหารระดับกลางหรือผู้บริหารระดับสูงสุดของบริษัทจดทะเบียนอื่นๆจะมีจิตสำนึก หรือความรู้ความเข้าใจในเรื่องการเป็นบริษัทภิบาลที่ดีต้องประพฤติตนอย่างไร

จริงๆแล้วเรามีสมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย (IOD) ซึ่งเป็นองค์กรที่มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาความเป็นมืออาชีพของกรรมการ และส่งเสริมให้เกิดการกำกับดูแลกิจการที่ดีในประเทศไทย ซึ่งก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2542 กลังจากเกิดวิกฤติต้มยำกุ้ง 2 ปี หรือรวมแล้วตั้งขึ้นมา16 ปีแล้ว โดย IOD เป็นองค์กรที่ไม่แสวงหากำไร และก่อตั้งขึ้นโดยการสนับสนุนของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับตลาดทุนนั่นคือ กลต. ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ธปท. มุลนิธิกองทุนพัฒนาระบบตลาดทุน และ WORLD BANK โดยมีกิจกรรมหลักๆ 4 ประเภทคือ

1.พัฒนาความรู้และทักษะต่างๆเพื่อเพิ่มตามความสามารถของกรรมการ

2.กระตุ้นความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ของกรรมการด้านการปรึกษา และแลกเปลี่ยนความคิด

3.ส่งเสริมสัมพันธภาพและเครือข่ายระหว่างสมาชิกในการแลกเปลี่ยนทักษะความรู้และประสบการณ์

4.สำรวจและค้นคว้าประเด็นปัญหาที่เกี่ยวข้องกับ การเป็นกรรมการบริษัทภิบาล และเผยแพร่สู่สมาชิกเพื่อเป็นการหาแนวทางในการพัฒนาประกอบกิจการที่ดีในองค์กรอย่างต่อเนื่อง

ผมไม่แน่ใจว่าการเป็นกรรมการและหรือผู้บริโภคระดับสูงในบริษัทจดทะเบียนทั้งในตลาดหลักทรัพย์และตลาด MAI จะต้องเข้ารับการอบรมจากสถาบัน IOD หรือไม่ ถ้าไม่จำเป็นต้องเข้ารับการอบรม ผมอยากจะเสนอให้ตลาดหลักทรัพย์ และกลต. ออกกฎให้ผู้บริหารและหรือกรรมการจะต้องเข้ารับการอบรม และผ่านการทดสอบจากสถาบัน IOD จะให้ดียิ่งขึ้น น่าจะมีการกำหนดให้เข้าทดสอบทุกๆ 2 ปี เพื่อเป็นการย้ำเตือนให้ทราบว่าการกระทำอะไรที่ไม่ใช่เป็นบรรบัทภิบาลที่ดี แล้วกรณีต่างๆที่เกี่ยวข้องกับเรื่องทำนองนี้ก็จะลดลง เพราะว่า พฤติกรรมทำนองนี้ส่งผลกระทบในวงกว้างต่อนักลงทุนที่ลงทุนในกิจการของบริษัทที่มีพฤติกรรมการไม่เป็นบรรษัทภิบาลที่ดี
กลับมาดูที่ CPALL หลังจากเกิดเหตุการณ์ ตัวแทนของผู้ถือหุ้นได้ออกมายืนยัน ตามที่ผู้บริหารระดับสูงได้ชี้แจง และยืนยันว่าจำไม่ปลดผู้บริหารเหล่านั้น เรื่องนี้ก็พอเข้าใจกันได้ เพราะผู้บริหารเหล่านี้ล้วนแล้วแต่มีฝีมือในการบริการองค์กรให้เจริญก้าวหน้าอย่างที่เราได้เห็นกัน และอยู่ด้วยกันมานาน

แต่ช่วงนี้ทำให้นักลงทุนทั้งสถาบันภายใน และต่างประเทศ รวมทั้งนักลงทุน VI และนักเก็งกำไรแย่งกันขาย CPALL หนีตายกันโกลาหล ราคา CPALL ที่เคยอยู่แถวๆ 50 บาท ก็ไหลลงมาแตะจุดต่ำสุดที่ 40 บาท เมื่อวันที่ 9 ธันวาคม ที่ผ่านมา ทำให้ MARKET CAP. จากประมาณ 450,000 ล้านบาท ลดลงไปเหลือเพียงแระมาณ 360,000 ล้านบาท เท่ากับว่าหายไปถึง 90,000 ล้านบาท เมื่อเทียบกับผลประโยชน์ที่ผู้บริหารได้จากการกระทำดังกล่าวที่มีมูลค่าไม่เกิน 50 ล้านบาทแล้ว ทั้งกลุ่มผู้ถือหุ้นใหญ่ นักลงทุนสถาบัน และนักลงทุนทั่วไปที่ลงทุนใน CPALL คงทำใจได้ยากจริงๆ

นับว่าเป็นบทเรียนราคาแพงสำหรับตัวบริษัท และคงเป็นอุทาหรณ์เตือนใจทั้งกรรมการ และผู้บริหารของบริษัทจดทะเบียนจะต้องระมัดระวังการกระทำต่างๆที่เข้าข่ายไม่เป็นบรรษัทภิบาลที่ดี โดยส่วนตัวผมเห็นใจผู้บริหาร CPALL และเชื่อว่าท่านคงไม่มีเจตนาดังกล่าว อย่างไรก็ตาม ผมอยากจะเห็นบทลงโทษที่หนักกว่านี้ เพื่อมิให้เกิดความเสียหานทำนองนี้อีกในอนาคต