สงครามแห่งละครรีเมก

โดย... แจนยูอารี  ภาพ... ช่องวัน กันตนา เอฟโวลูชั่น ดาราวิดีโอ

“รีเมก” อีกแล้วเหรอ ก็ตามประสาคนดูละครนั่นแหละ มักติดบ่วงทวงถามว่า “ละคร” ที่ออนแอร์ทางจอแก้วเพิ่งจบไปแหมบๆ ที่ไหนได้ก็หลายปีดีดัก บางเรื่องเกิน 10 ปี บางเรื่องอาจมากกว่านั้น แต่ที่น่าจดจำคือบางเรื่องรีเมกซ้ำไปซ้ำมาจนทำสถิติ “ที่สุด”

ที่สุดละครรีเมก

“บ้านทรายทอง” ครองแชมป์ “ละครรีเมก” เคียงข้าง “คู่กรรม” และ “คมพยาบาท” 6 ครั้ง จากอดีตถึงปัจจุบัน ใครเกิดทันยุคไหนก็คงได้ดูกันตาฉ่ำ “เมียหลวง” ถ้านับเวอร์ชั่นล่าสุด 6 ครั้งไม่ขาดไม่เกิน ตามมาติดๆ ก็ “จำเลยรัก” “สุสานคนเป็น” “สวรรค์เบี่ยง” “สี่แผ่นดิน” “นางสาวทองสร้อย” ที่เพิ่งลาจอไป รีเมกแล้ว 5 ครั้ง

ผู้กำกับหญิง ค่ายดาราวิดีโอ กำลังถ่ายทำ บ้านทรายทอง 2558 “เพ็ญลักษณ์ อุดมสิน” ยอมรับไม่กดดันหรือกังวลแต่อย่างใด เพราะทำเต็มที่ในการนำเสนอเรื่องราวสุดคลาสสิกนี้ ใครจะคาดหวังก็เป็นสิทธิ แต่อย่าเพิ่งด่วนตัดสินก่อนได้ดูและไม่อยากให้นำไปเปรียบเทียบกับเวอร์ชั่นเดิม

“โปรเจกต์นี้เราไม่ใช่คนเลือก แต่เจ้านายให้ทำ ในฐานะคนทำงานก็ไม่คิดว่าจะเป็นการเล่นกับของสูงหรอกค่ะ ก็ทำไปตามหน้าที่และเต็มที่กับมัน ถ้าให้เข้าข้างตัวเอง ก็พอใจนะ 70 เปอร์เซ็นต์ ส่วนคนดูอันนี้ไม่แน่ใจว่าจะถูกใจมั้ย ต้องรอตัดสินใจวันออนแอร์ค่ะ

 

ถ้าคนดูแฮปปี้ เจ้านายแฮปปี้ เราก็ประสบความสำเร็จแล้วนะ เพราะอย่าลืมว่าด้วยความเป็นบทประพันธ์ขึ้นหิ้ง เราไม่สามารถทำอะไรกับมันได้มาก อาจมีปรับคาแรกเตอร์ให้นางเอกสู้คนหน่อย คงไม่ใช่พจมานเหมือนเวอร์ชั่นก่อนแน่นอน”

ขณะที่ “ทายาทอสูร” แฟนๆ “คุณยายวรนาฏ” กับมนต์ดำตะขาบ หรือ “ทองเนื้อเก้า” ไม่ได้นำมารีเมกบ่อย แต่ทำไมคนดูถึงคลับคล้ายคลับคลาว่ารีเมกเมื่อไม่นานนี่เอง งานนี้มโนกันไม่ได้ เพราะหลักฐานปรากฏทนโท่ 3 ครั้ง

กระทั่ง “อีเย็น” แห่ง “นางทาส” ถ้าจะให้นับรวมเวอร์ชั่นที่เตรียมลงจอปี 2559 รีเมกเบาๆ 4 ครั้ง เช่นเดียวกับ “อย่าลืมฉัน” “สายโลหิต” “แหวนทองเหลือง” “ปัญญาชนก้นครัว” รวมทั้ง “ห้องหุ่น”
ที่ทำเอาหลายคนหลอนนอนไม่หลับ ณ ตอนนี้

 

หลายต่อหลายเรื่องของละครที่เพิ่งผ่านตาไปในปีนี้ “เล่ห์รตี” “หนึ่งในทรวง” “ดั่งสวรรค์สาป” “ไม่สิ้นไร้ไฟสวาท” “คนละโลก” หรือที่ฮิตระเบิดระเบ้อ “บัลลังก์เมฆ” 2 ครั้งกับการเป็นละครทีวี และที่กำลังเติมเต็มอารมณ์คอละครอยู่ “ตะวันตัดบูรพา” “ทอฝันกับมาวิน” ก็ผ่านการรีเมกจำนวนเท่ากัน แม้แต่ “แม่เบี้ย” ก็ยังไม่มีการนำมารีเมกเป็นละครอีก ที่ได้ดูกันส่วนใหญ่คือภาพยนตร์

ที่ต้องไล่ย้อนไปอดีตและวกกลับมาปัจจุบัน ก็เพื่อให้รู้ว่าและเห็นว่าทีวีไทยไม่เคยไร้ละครรีเมก ครั้งเดียวไม่เคยพอจริงๆ ยิ่งเรื่องไหน หรือบทประพันธ์ใดขั้นเทพ ย่อมจะไม่ถูกลืมเลือน ต้องมีผู้จัดนำกลับมาทำซ้ำอีก ไม่เฉพาะปีนี้ ปีหน้าและปีต่อๆ ไปก็เตรียมนำมารีเมกอีกเพียบ

รีเมกยังไงให้โดนใจ

ไม่ใช่ค่ายละคร หรือผู้จัดหมดมุก แต่เพราะกว่าบทประพันธ์ใหม่จะโดนใจและเสร็จสมบูรณ์พร้อมถ่ายทำ ต้องใช้เวลา การนำของเก่า ซึ่งยอดเยี่ยมอยู่แล้ว ประเภทเทพแห่งนวนิยายมารีเมกใหม่ก็น่าจะเป็นทางออก และไม่เสียหายอะไร ยิ่งเรื่องนั้นดันไปเข้าฝันแฟนๆ และอยู่คู่คอละครมาแต่ครั้งเป็นตัวอักษร ก็ยิ่งลงตัว ไม่ต้องมาฟื้นหารากเหง้าเค้าโครงเรื่องอะไรมากมาย

แต่การนำบทประพนธ์ชั้นครูมารีเมก สำหรับคนทำสบายใจเปลาะหนึ่งว่ามีเนื้อเรื่องดี ส่วนว่าจะได้อรรถรสหรือไม่ นั่นก็เป็นโจทย์หิน หลายเรื่องรีเมกแล้วแป้ก หลายเรื่องรีเมกแล้วเปรี้ยง บางเรื่องเวอร์ชั่นเก่าสนุกกว่า บางเรื่องเวอร์ชั่นใหม่เข้าท่า อันนี้แฟนละครมองออกและบอกได้ดีกว่าใคร

 

“นิพนธ์ ผิวเณร” ผู้อำนวยการฝ่ายผลิตสายงานละครและซิทคอม ช่องวัน มองว่ามีหลายปัจจัยที่ทำให้ละครรีเมกไม่ประสบความสำเร็จ ไม่มีการปรับบทให้เข้ากับยุคสมัย หาความร่วมสมัยได้ยาก รวมทั้งตัวนักแสดงเองก็ด้วย ฝีมือไม่ถึงความสามารถไม่ได้ ล้วนอาจนำไปสู่ความล้มเหลวได้ทั้งสิ้น

“ถ้าคิดจะรีเมกละครที่เคยฮิตสมัยก่อน แล้วไม่ปรับบทให้มันเข้ากับผู้คน หรือยุคสมัย ยังไงมันก็เชยครับ เพราะคนเขาไม่คิดแบบนั้นแล้ว ฉะนั้น มันต้องปรับบทครับเพื่อให้เข้ากับสถานการณ์ปัจจุบัน มันเอามาร้อยเปอร์เซ็นต์ไม่ได้หรอก ยกตัวอย่างบัลลังก์เมฆ สมัยโน้นมันช้าๆ คนไม่ใจร้อนเหมือนสมัยนี้ จะทำแบบเดิมก็อืดอาด แต่ถ้าจะทำผมว่าต้องทำพีเรียด ที่ทุกคนยังยึดมั่นอยู่ในความดีงาม รีเมกมาจากบทประพันธ์คลาสสิก แต่ถ้าพีเรียดทำแล้วไม่โอเค นั่นแสดงว่าแคส หรือนักแสดงไม่ทำงานเท่าของเดิม พลังของการแสดงของนักแสดงไม่มี เพราะยังไงโครงเรื่องพีเรียดก็หนีจากบทประพันธ์คลาสสิกไม่ได้อยู่แล้ว มาเล่าแบบเดิมๆ แต่นักแสดงเอาไม่อยู่ มันก็อืมๆ อือๆ ช็อตต่อช็อต มันไม่ใช่

สิ่งสำคัญผมว่าคนทำต้องรู้ว่าตัวเองกำลังสื่อสารกับใคร ถ้าจะสื่อสารกับคนยุคเก่าก็ดนตรีกล่อมกรุงมาเลย ทำให้งาม บิวตี้ฟูลไปเลย ไม่ต้องมาเร่งทำให้พระเอกหล่อนางเอกสวย แล้วอย่ามาผสมกัน ถ้าผสมกัน งง อย่างเอาเด็กวัยรุ่นมาเล่นละครคลาสสิก ทั้งๆ ที่เด็กวัยรุ่นยังไม่รู้เลยว่าความซื่อสัตย์กตัญญูแบบไม่มีข้อแม้คืออะไร รักนวลสงวนตัวเป็นยังไง มันไม่ใช่ แล้วคนทำต้องจริงใจกับเรื่องด้วย พยายามจะบิดเบี้ยวโดยไม่มีเหตุผล อันนั้นก็ไม่โอเค เหมือนละครที่งามด้วยความรักชาติก็ไม่ควรเอาคู่จิ้นไปใส่ ต้องรักชาติ 70 เปอร์เซ็นต์ ตะวันตัดบรูพาก็มีใส่คู่จิ้นเข้ามา คนก็ว่าล่ะ ใส่มาทำไมจะดูบู๊ หรือละครอาหลอง (ฉลอง ภักดีวิจิตร) นางเอกต้องใส่ชุดเซ็กซี่มาปิ้งไก่ แต่ถ้าเยอะไปและยาวมากกว่าสองตอน คนก็ไม่อยากดูหรอก เพราะคนจะดูฉากบู๊กัน”

 

กำไรคือคนดู?

ยุคทวีผันเปลี่ยนจากอะนาล็อกสู่ดิจิทัล การช่วงชิงความเป็นหนึ่งไม่ใช่แค่ข่าวสาร ทว่า ความบันเทิงในรูปแบบละครก็จำต้องมี คิดไวทำเร็ว ย่อมเหนือกว่า จับตากันดูยาวๆ ยิ่งสู้กันด้วยละครรีเมก เจ้าใหญ่ ช่อง 3 ช่อง 7 ต่างเฟ้นหาบทประพันธ์กันจ้าละหวั่น ตกอยู่ในมือใคร ก็มีสิทธิชนะใจแฟนๆ ส่วนน้องใหม่ ช่องวัน ช่อง 8 ช่องพีพีทีวี ก็ไม่ทิ้งโอกาสนั้น

เกิดกันตรึมๆ คงหนีไม่พ้นค่ายละครและผู้จัดป้ายแดง ที่ยอมเปิดซิงและกระโดดมาเล่นกลเกมแห่งความบันเทิงนี้ อยู่ที่ว่าสายป่านใครยาวกว่าใคร บางรายลองแล้วไปไม่รอดกับละครฟอร์มยักษ์ต้องปรับขนาดลงมา บางรายสู้ถวายหัวเพราะเงินหนา กล้าได้กล้าเสีย ขาดทุนบ้างเพื่อแลกกับเครดิต

กันตนา เอฟโวลูชั่น นำโดยผู้จัดหน้าใหม่ “ดิษย์ลดา ดิษยนันท์” คือหนึ่งที่ร่วมขบวน ขอประเดิมด้วยการนำบทประพันธ์คุณตา (ประดิษฐ์ กัลย์จาฤก) “ห้องหุ่น” มาปัดฝุ่นทำใหม่ เพื่อเป็นทางเลือกสำหรับคอละครให้เพลิดเพลินกับความบันเทิงรีเมก ซึ่งเธอก็บอกว่าที่เริ่มจากเรื่องนี้เพราะผูกพัน มากกว่านั้น อยากให้ผลงานสุดหลอนอันเป็นบทประพันธ์ในเครือญาติมาฉลองครบรอบ 65 ปีการก่อเกิดบริษัท

“ที่นำเรื่องนี้มารีเมก เพราะส่วนตัวก็มีความผูกพันพอสมควร สตางค์เคยดูห้องหุ่นเวอร์ชั่นปี 2546 ยังจำได้แม่นเลยค่ะบทประพันธ์ก็เป็นของคุณตา แล้วตอนนั้นคุณพ่อก็เล่นเป็นคนปั้นหุ่นด้วยค่ะ เมื่อสตางค์มาเป็นผู้จัดและได้รับโอกาสจากผู้ใหญ่ก็เลยอยากทำเรื่องนี้ค่ะเป็นเรื่องแรก

ก็ถือเป็นทั้งทางเลือกและเป็นกำไรสำหรับคนดูค่ะเพราะห้องหุ่นเวอร์ชั่นนี้มีการปรับบทให้เข้ากับยุคสมัย เพิ่มตัวละครหุ่นใหม่เข้ามา ถ่ายทำด้วยกล้องภาพยนตร์ ใช้ซีจีเท่าที่จำเป็น ถ่ายแสงจริง กลางคืนก็กลางคืน เป็นเรียลไลต์ติ้งเลยค่ะ แต่ยังคงความหลอนเหมือนบทประพันธ์เอาไว้ เนื้อเรื่องเข้มข้น มีข้อคิดแทรกตลอดทุกตอนให้แง่คิดไปพร้อมๆ กับความสนุกค่ะ”

งานนี้มรรคผลก็ตกมาอยู่ที่คนดู กำไรเห็นๆ ชอบเรื่องไหนก็ดูและชื่นชมกันไป ไม่ชอบก็กดรีโมทหนี หรือจะวิจารณ์ก็วิจารณ์แบบไม่ไว้หน้า จะรีเมกทำไม รีเมกเพื่อใคร เวอร์ชั่นเก่าทำดีแล้ว เวอร์ชั่นใหม่ไม่ดีเท่า ย่อมโดนกระหน่ำเป็นธรรมดา เพราะคนดูคือผู้ตัดสินใจ เลือกได้และฉลาดพอที่จะดู