ทีวีดิจิทัล ยุคทองนักแสดงอิสระ

โดย...นกขุนทอง ภาพ กฤษณ์ พรหมสาขา ณ สกลนคร

นอกจากช่องทีวีที่เพิ่มขึ้นหลายสิบช่องในระบบทีวีดิจิทัลแล้ว รายการโทรทัศน์หรือละครก็ผุดตามราวดอกเห็ด เมื่อตลาดเปิดกว้างและใหญ่ขนาดนี้ ผู้คนที่อยู่ในแวดวงยิ้มรับงานที่เตรียมถาโถมเข้ามาได้เลย

จากที่หลายบริษัททั้งเล็กและใหญ่เปิดตัวออกมาเป็นคอนเทนต์โพรไวเดอร์ นักแสดงรุ่นเก่าผันตัวมาเป็นผู้จัดละคร เห็นหน้าใหม่เดินเข้าสู่วงการบันเทิงเพื่อขอผลิตรายการกับเขามาก คึกคักกันจริงๆ มาถึงเหล่าศิลปินนักแสดงกันบ้าง เมื่อมีสนามให้เล่นเพิ่มขึ้นมาก หน้าเก่าก็มีที่ทางขยับขยายมากขึ้น หน้าใหม่ก็มีโอกาสแจ้งเกิดได้ไวขึ้น

อย่างไรก็ตาม นักแสดงหลายคนมีสังกัด แม้จะมีช่องเพิ่มมากอีกเท่าไหร่ก็ตามจำต้องเล่นอยู่กับต้นสังกัดช่องเดียวนั่นล่ะ โอกาสทองตรงนี้จึงตกเป็นของเหล่าศิลปินนักแสดงอิสระที่ไม่มีสังกัดมาผูกมัด ทว่าพื้นที่ตรงนี้ก็ไม่หมูที่ใครๆ จะก้าวเข้ามาก็ได้ บารมีไม่ถึงจริง คุณภาพไม่เข้าตา ก็ถูกคัดทิ้งได้

 

วงการบันเทิงไทยระบบสังกัดค่าย

ในวงการบันเทิงไทยส่วนมากศิลปินนักแสดงจะสังกัดค่าย เด็กใหม่ที่หน่อมแน้มเข้ามา ไม่มาทางค่าย ก็มาจากผู้จัดการซึ่งเป็นโมเดลลิ่งหรือแมวมองหานักแสดงมานำเสนอช่อง เสนอค่าย บางรายแม้จะมีผู้จัดการดูแลแล้ว แต่เมื่อมีผลงานออกมาเข้าตา ช่องที่ตัดสายสะดือให้แจ้งเกิดก็จับเซ็นสัญญา หมดสิทธิไปส่องแสงที่ทางอื่นๆ

เดี๋ยวนี้เด็กใหม่ๆ จะตัวเล็กตัวใหญ่ นางเอกนางร้ายก็จับเซ็นไว้ก่อน แม้จะมีคนอยากเข้าวงการบันเทิงจำนวนมาก แต่บุคลากรที่มีคุณภาพก็สวนทางกัน ใครเข้าตามีแววต้องกั๊กไว้ก่อน

“ตุ้ยธีรภัทร์ สัจจกุล” เป็นอีกหนึ่งนักแสดงที่เคยมีสังกัด และตอนนี้ออกมาเป็นอิสระ แต่ถ้าพิจารณาดูตุ้ยออกมาเมื่อคร่ำหวอดอยู่ในวงการมาพักใหญ่ มีผลงานเป็นที่ประจักษ์ ผู้ชมเอเยนซีให้การยอมรับในความสามารถ เมื่อปีกแข็งก็ถึงเวลาที่โบยบินโดยไร้คนชี้ทิศ

 

“ผมเคยเป็นนักแสดงสังกัด (ช่อง 7) มาก่อน ข้อดีของการมีสังกัดคือ เราไม่ต้องวิ่งหางาน มีงานรออยู่แล้ว ต้นสังกัดจะเป็นคนจัดการให้เกือบจะทุกอย่าง เราสามารถแพลนชีวิตได้ อย่างเล่นละครเราก็จะรู้ว่าปีนี้จะมีละครกี่เรื่อง ก็ดีสำหรับคนที่ยังเป็นหน้าใหม่ที่ยังไม่มีใครรู้จัก แต่ข้อเสียคือมันจะไม่สามารถรับงานอื่นๆ ค่ายอื่นๆ ได้ อิสระไม่ได้หายไปไหน เพียงแต่เราต้องอยู่ในกรอบ กติกาที่ทางต้นสังกัดวางไว้

พอไม่มีต้นสังกัดมันก็ดีตรงที่เราสามารถรับงานได้หมด ขึ้นอยู่กับความพอใจและรู้ว่างานอะไรเหมาะ ไม่เหมาะกับเรา อิสระในการตัดสินใจมีเยอะกว่า จำนวนงานขึ้นอยู่กับเรา จะรับหรือไม่รับ มันก็เป็นการทำงานที่ต่างกันออกไป การที่ไม่มีต้นสังกัด คุณต้องทำอะไรเองหมด การไม่มีคอนเนกชั่นเยอะก็อาจจะเป็นข้อเสียได้”

“แดนวรเวช ดานุวงศ์” เมื่อก้าวเข้าสู่วงการในบทบาทศิลปินบอยแบนด์ทำงานภายใต้ข้อตกลงในสัญญากับต้นสังกัด แต่ปัจจุบันแดนเติบโตและพัฒนามาถึงบทบาทหน้าที่ผู้กำกับหนังละคร ผู้จัด ผลิตผลงานเพลงเอง และเขาก็เป็นนักแสดงอิสระด้วย

 

การสวมหมวก 2 ใบ แดนมองว่า การเกิดขึ้นของทีวีดิจิทัล คือโอกาสทั้งของผู้จัดและนักแสดง แม้จะต้องการจำนวนมากแต่คุณภาพก็เป็นสิ่งที่ต้องคัดกรอง

“แน่นอนเมืองไทยเป็นเรื่องของค่าย การที่จะไปทำงานค่ายตรงข้ามกันก็ไม่ได้ ก็เป็นเรื่องของธุรกิจ ช่องที่เปิดขึ้นมาใหม่ต่างก็หานักแสดงมาสังกัดช่องตัวเอง วงการทีวีระบบดิจิทัลต้องการคนมาสร้างคอนเทนต์ก็จับนักแสดงให้เซ็นสัญญามากที่สุด แต่ของผมคงไม่เซ็นจับใครมาเซ็นสัญญา ผมคงดูแลใครไม่ได้ (หัวเราะ) ของผมคงหานักแสดงที่เรามองเอาไว้ว่าเหมาะกับบท ส่วนในมุมนักแสดงอิสระ การเกิดขึ้นของช่อง ทำให้เรามีงานให้เลือกเยอะขึ้น เราทำงานที่ไหนก็ได้ แต่ผมว่าจำเป็นมากที่เราต้องมีคุณภาพ”

บารมีไม่พอ เป็นนักแสดงอิสระยาก!

การเป็นนักแสดงอิสระที่ดูเหมือนจะง่าย อยากเป็นได้เลย ไม่ต้องง้องอนใครให้รับพิจารณา สัญญาให้หน่อย แต่ในความจริงไม่เป็นเช่นนั้น!!

“เดวิด อัศวนนท์” ในฐานะนักแสดงรุ่นพี่ที่ไม่สังกัดค่ายใด บอกว่า องค์ประกอบที่จะเป็นนักแสดงไร้สังกัดได้ คือต้องมีฝีมือ ต้องได้รับการยอมรับจากคนในวงการ พอเห็นคนนี้ก็พร้อมจะดันจะผลักจะป้อนงานให้ ต้องสร้างความเชื่อถือ ทำให้คนยอมรับในฝีมือมาแล้ว

“คนที่จะอยากเป็นนักแสดงไร้สังกัด ผมว่าวัยเด็กยาก เพราะวงการบันเทิงไทย มันต้องถูกดึงมาจากเวทีประกวด หรืออะไรก็แล้วแต่ เพื่อให้ผู้ใหญ่ได้รู้จัก ให้แฟนๆ ได้เห็นผลงานและการแสดงก่อน ต้องมีการจับเซ็นสัญญา ที่สำคัญ เด็กๆ ที่ยังไม่มีประสบการณ์ด้านการแสดง ก็ต้องมีการฝึกฝนวิชาการแสดงด้วย ฉะนั้นมันจะเป็นเรื่องยากมากที่เด็กๆ ที่ยังไม่มีประสบการณ์ แม้ว่าคนคนนั้นจะมีของก็เถอะ มันต้องผ่านการขัดเกลา ซึ่งไม่ใช่แค่เรื่องความสามารถด้านการแสดง แต่มันยังรวมถึงการวางตัว การปฏิบัติตัว ความประพฤติ มารยาท นิสัยใจคอ การใช้ชีวิตในวงการ ทุกอย่างครับ

 

ถ้าคุณมั่นใจว่าพร้อมจะเป็นนักแสดงไร้สังกัด คุณมีประสบการณ์แล้ว โตแล้ว มีฝีมือ มีความสามารถ ฝากผลงานให้เป็นที่ยอมรับและจดจำ ไม่มาสาย มีวินัย ไม่เหวี่ยงวีน ไม่ด่า ไม่ดูถูกคนอื่น ไม่เอาแต่ใจ ไม่เห็นแก่ตัว มีความเป็นมืออาชีพ โอเค อันนี้ล่ะครับที่จะทำให้คุณเป็นนักแสดงไร้สังกัดได้ มีคนจ้างเรื่อยๆ ไปที่ไหนก็ได้ รับงานอะไรก็ได้ แล้วแต่เราพอใจและคนจ้างเขาก็พอใจด้วย”

“สิ่งที่ท้าทายสำหรับการเป็นนักแสดงไร้สังกัด คือความหลากหลายในคาแรกเตอร์ที่นักแสดงคนหนึ่งเล่นไม่ซ้ำคาแรกเตอร์ ให้เห็นความต่าง สีสันตัวละคร ความสามารถนักแสดง มีอะไรให้โชว์ตลอดเวลา โดยไม่จำเป็นต้องรอให้ต้นสังกัดเป็นผู้กำหนด” เดวิด อัศวนนท์ นักแสดงเจ้าบทบาทที่ไร้สังกัด กล่าวไว้

เปิดกว้างขาดแคลน นักแสดงอิสระ

อยู่ในวงการบันเทิงมานานหลายสิบปี ในบทบาทนักแสดง “แคทรียา อิงลิช” ไม่จับปากกาเซ็นกับที่ใด แต่การตั้งใจทำงานเต็มที่ พัฒนาความสามารถ จะเป็นสปอตไลต์ส่องให้ผู้จัดค่ายต่างๆ มองเห็นได้ชัดและสนใจอยากติดต่อไปร่วมงานด้วย

“ตอนนี้ที่เปิดกล้องละครไปแล้วมี 2 เรื่อง และยังคุยๆ กันอยู่อีก 3 เรื่อง หนังอีก 1 เรื่อง คุยละที่กันหมดเลย ตอนนี้ก็ถือว่าเป็นโอกาสดีที่งานมีเข้ามาให้เราได้เลือก และการที่เป็นนักแสดงอิสระเรามีโอกาสที่จะเลือกบทดีๆ จากช่องทั่วๆ ไป จริงๆ แคทอยู่แบบอิสระมา 20 กว่าปี มันก็ไปได้เรื่อยๆ ช่วงนี้อาจจะมากหน่อยเท่านั้นเอง แต่สิ่งที่ทำให้คนไม่ลืมนึกถึงเรา คือทุกๆ งานที่เราทำเอาความสามารถของตัวเองออกมาให้เยอะที่สุด” ด้านคู่สามีภรรยาที่เป็นนักแสดงอิสระทั้งคู่ “ตั๊ก นภัสกรป๊อกปิยธิดา มิตรเอม” ต่างบอกเป็นเสียงเดียวกันว่า ตอนนี้การหาตัวนักแสดงคึกคักมาก

ตั๊ก “การมีทีวีดิจิทัลเป็นการเปิดกว้างขึ้น เปิดตลาดมากขึ้น นักแสดงเดินทางได้มากขึ้น ผู้จัดก็มีมากขึ้น ผู้จัดช็อปปิ้งนักแสดง ตรงนี้ก็ดูกันครึ่งๆ เราต้องมีอะไรดีพอที่ผู้จัดจะหันมามองเรา เขาคิดว่าเราสามารถทำตามโจทย์ของเขาได้ไหม เราเองก็ต้องดูบทดีไหม เราชอบไหม เราพอใจเขาพอใจ ซึ่งเอาเข้าจริงลงตัวแบบนี้ก็มีอยู่ไม่กี่เรื่อง แม้จะมีโอกาสมากขึ้นก็ตาม เราเองเป็นนักแสดงอิสระ เป็นโปรดักต์ที่ผู้จัดจะเลือกหรือไม่เลือก เราก็ต้องรักษาคุณภาพของตัวเอง มีวินัย ทำทุกอย่างดีที่สุด ถ้าผู้จัดเขาจะเลือกเราก็เพราะเราเป็นโปรดักต์ที่ดีสำหรับเขาเช่นกัน”

ป๊อก “ตั้งแต่เป็นนักแสดงมาตอนนี้มีติดต่อมามากที่สุดในชีวิต เป็นสิบกว่าเรื่อง ปกติมาทีละหนึ่งละสอง แต่นี่มาเป็นสิบกว่าจากหลายค่าย แต่เราก็เลือกได้แค่ 12 เรื่อง นักแสดงอิสระรุ่นป๊อกมีเยอะ รุ่นเด็กจะมีสังกัด แต่เท่าที่คุยๆ กับเพื่อนมันก็มีความยาก คือยากที่ตัวเราเองนี้ล่ะ คือการเลือกรับงาน ถึงเราจะมีอิสระแต่เราก็มีสแกนเนอร์ของตัวเอง การที่ผู้จัดยังนึกถึงเราอยู่ ต้องมีบารมีและฝีมือป๊อกก็ว่าสำคัญ คือ เรามีตัวเองอยู่ได้โดยไม่ต้องมีตู้โชว์ ไม่วางขาย แต่มีคนนึกถึงเรา อยากดู ตรงนี้น่าจะตอบแทนได้ว่า เราสามารถเป็นนักแสดงอิสระได้หรือเปล่า เพราะถ้าเทียบกับเด็กใหม่ที่เพิ่งเข้ามา เขายังไม่มีผลงาน ไม่มีคอนเนกชั่น ประสบการณ์ต่างๆ ยังไม่มาก ก็ยังต้องการคนชี้แนะอยู่”

ตอนนี้ตั๊กป๊อก ขยับบทบาทมาเป็นผู้จัดละคร ซึ่งร่วมหุ้นกับเพื่อนซี้ “ผู้พันเบิร์ดพ.ท.วันชนะ สวัสดี” และ “ปีเตอร์นพชัย ชัยนาม” เปิดบริษัท กลมกล่อม โปรดักชั่น ประเดิมด้วยละคร “ตี๋ใหญ่ดับดาวโจร” ทางช่องโมโน

ตั๊ก “บอกได้เลยตอนนี้ทีวีดิจิทัลบ้านเรากำลังเริ่มต้น เหมือนการเปิดตลาด ทุกคนเข้าหาพื้นที่จับจองในใจคน ตรงนี้จะเป็นของเราไหม ทุกคนมีโอกาส ใครจะสามารถช่วงชิง ใช้มาตรฐานของตัวเองไปปักหลัก ไปปักชัยได้ก่อน แต่เป็นเรื่องสนุกในช่วงระยะเวลาหนึ่ง แต่ต้องมองกันต่อไป เด็กใหม่ค่อนข้างเยอะ เป็นช่วงที่เคี่ยวเรื่องการแสดงกันอยู่”

ป๊อก “พอเราทำเองเราก็รู้ถึงปัญหาของนักแสดงติดสังกัดค่าย แต่เราก็มีนักแสดงฝีมือดีรุ่นเก่าหลายคนมาร่วมงาน และมีการปั้นนักแสดงหน้าใหม่ขึ้นมา และก็มีนักแสดงจากทางช่องส่งมาด้วย”

แม้ส่วนแบ่งในวงการบันเทิงจะมีมากแค่ไหนก็ตาม และยังมีพื้นที่ว่างให้หน้าใหม่หน้าเก่าเข้ามาจับจองแสดงความสามารถ การมีต้นสังกัดคอยหนุนหลังหรือไม่ก็ตาม ตัวจริงเท่านั้นที่จะมีพื้นที่ยืนอยู่ได้และอย่างยาวนาน