เสียงพัง ฝันร้ายนักร้องหน้าไมค์

โดย...อนันเดียร์

มือถือไมค์ ไฟส่องหน้า อ้าปากครวญเพลงขับกล่อมคนฟังมานับครั้งไม่ถ้วน

เบื้องหลังเสียงร้องอันไพเราะจับใจของเหล่านักร้องชื่อดัง ทั้งหวานซึ้ง กระจ่างใส สูงปรี๊ด แหบเสน่ห์ เกรี้ยวกราดคำราม กังวานทรงพลัง จนกลายเป็นที่จดจำในโสตประสาทของคนทั้งประเทศ

พวกเขาและเธอเหล่านี้ต่างต้องรีดเค้นความสามารถด้านการใช้เสียงออกมาชนิดที่เรียกว่า “หมดเนื้อหมดตัว” เพื่อให้แฟนเพลงที่รักมีความสุข

เสียงพัง จึงเป็นปัญหาใหญ่ของคนขายเสียงมิอาจหลีกเลี่ยงได้

เสียงพัง หมายถึง อาการเจ็บไข้ได้ป่วย อันเนื่องมาจากการใช้เสียงที่เกินขีดจำกัดต่อเนื่องเป็นประจำ โดยไม่ได้หยุดพัก ปัญหาที่ตามมาหนีไม่พ้น คือ กล่องเสียงอักเสบ และเส้นเสียงอักเสบ โรคฮิตของนักร้อง อาชีพที่ต้องใช้เสียงมากกว่าคนปกติ

อาการที่พบทั่วไป คือ ระคายเคือง ร้อนวูบวาบ เป็นผื่นแดงเถือก มีเสมหะ เสียงหาย เจ็บคออย่างรุนแรงแทบทนไม่ไหว

ร็อกสตาร์อันดับหนึ่งของเมืองไทย ตูน-อาทิวราห์ คงมาลัย ฟรอนต์แมนของวงบอดี้สแลม เป็นนักร้องที่ประสบปัญหาเกี่ยวกับเส้นเสียงอักเสบมาตลอด เนื่องจากต้องกระแทกเสียงบ่อยๆ ในการคำรามเพลงร็อก ใส่เต็มที่ทุกคอนเสิร์ตแบบไม่ยั้ง ท่ามกลางตารางแสดงที่ชุกเสียจนไม่มีเวลาพักผ่อน โดนหามเข้าโรงหมอมาแล้ว 3-4 ครั้ง

ข่าวร้ายคือ โรคริดสีดวงสายเสียง หลังตรวจพบเนื้อนูนขนาดใหญ่ประมาณ 2 มิลลิเมตร บริเวณเส้นเสียงข้างซ้าย ผลกระทบครั้งนั้นเจ้าตัวต้องหยุดรับงานถึง 1 เดือนเต็มๆ ทั้งยังต้องเข้าคอร์สฝึกร้องเพลง ฝึกใช้เสียง ผ่อนลมหายใจให้ถูกต้อง

ถือว่ายังโชคดีไม่ต้องถึงขั้นผ่าตัด เหมือนอย่างนักร้องสาวเสียงดี ดา-ธนิดา ธรรมวิมล หรือ ดา เอ็นโดรฟิน ต้องเผชิญ หลังมีปัญหาเรื้อรังมานานนับสิบปี

“หมอบอกว่าเป็นอาการอักเสบของเส้นเสียงที่เราตะเบ็งใช้มันอย่างผิดวิธีมาตลอด ซึ่งดาเริ่มเป็นมาตั้งแต่ 10 ปีที่แล้ว ประมาณอยู่ ม.3 แต่มันยังไม่หนักหนาเท่ากับตอนที่ได้มาเป็นศิลปินเต็มตัว

ดาเป็นคนเสียงดัง ซึ่งเป็นคนเสียงดังปั๊บ เวลาไปคอนเสิร์ตแล้วสนุก พอร้องเพลงแล้วสนุกมันก็ยิ่งดังไปใหญ่เลย หมอห้ามร้องเพลงเสียงดังเกินไป ทำได้ไงคะ เวลาสนุกมันมักจะลืมตัว

ก่อนตัดสินใจผ่าตัด ก็รักษามาตลอดทั้งกินยา ฉีดยา เข้าออกโรงพยาบาลเป็นว่าเล่น แต่บางครั้งด้วยเรื่องของงาน มันทำให้เราดื้อ ฝืน หมอเองก็เตือนมาตลอดว่าให้ระวังเส้นเสียงด้วย อย่าโหมนัก จริงๆ มันก็ไม่ได้เจ็บนะ แต่มันจะระคายเคืองที่คอ จนเป็นมากๆ เข้า ในที่สุดมันก็ไม่ไหวจริงๆ หากเราไม่ผ่าตัด เป็นไปได้ว่าอายุการเป็นนักร้องของเรามันจะสั้นลงกว่าที่คิดก็ได้”

โชคดีของแฟนๆ ที่เสียงอันทรงพลังแบบเซอร์ราวด์ทุกทิศทุกทางของนักร้องสาวร่างเล็กคนนี้ ยังยอดเยี่ยมไม่มีอะไรน่าเป็นห่วง

“ต้องดูแลตัวเองมากขึ้น อาจจะรับงานน้อยกว่าเดิม งานปาร์ตี้ต้องห้าม กิจกรรมที่เป็นของวัยรุ่นก็ต้องห้าม”

ขณะที่นักร้องสาวมาดเซอร์ ปาล์มมี่-อีฟ ปานเจริญ ก็เคยทรุดหลังโหมงานติดต่อกัน ในช่วงเดินสายโปรโมตอัลบั้มล่าสุด ต้องเข้าเช็กคอด่วน ทำให้พักยาวนานนับเดือนเช่นกัน หรือ เท็น-ชาครีย์ ลาภบุญเรือง นักร้องนำเสียงเคลิ้มแห่งวงมัสคีเทียร์ สังกัดบีลีฟ เรคคอร์ดส์ เจ้าของเพลงฮิตติดหูมากมายอย่าง แค่บางคำ ความทรงจำ และของขวัญ หลังตะลอนทัวร์คอนเสิร์ต 3 เดือนติดกันไม่มีวันหยุด จนเกิดอาการเส้นเสียงอักเสบเรื้อรัง ถึงขั้นเป็นร่องที่เส้นเสียง แพทย์จึงสั่งงดใช้เสียงด่วน เพราะถ้ายังฝืนต่อไปอาจส่งผลให้ไม่สามารถกลับมาร้องเพลงได้อีกตลอดชีวิต ทำเอาต้องหยุดพักงานถึง 2 เดือนเต็ม

นักร้องหนุ่ม ณัฐ ศักดาทร แห่งบ้านเอเอฟ เคยทำให้แฟนๆ ใจหายใจคว่ำ เมื่อล้มป่วยกะทันหันด้วยโรคกล่องเสียงอักเสบ แต่โชคดีที่ไม่ต้องผ่าตัด แฟนคลับเลยโล่งอก

โต๋-ศักดิ์สิทธิ์ เวชสุภาพร ศิลปินฮอตแห่งค่ายโซนี่ มิวสิค เจ้าของเสียงหล่อๆ ก็โหมงานหนักจนเสียงที่เคยไพเราะเริ่มหายไปทีละน้อย จนคนใกล้ตัวตกใจรีบส่งโรงหมอไปอีกราย หมอสั่งให้งดใช้เสียงไปนานหลายวัน เข็ดไปเลย

“นักร้องทุกคนต้องมีปัญหาเรื่องสุขภาพเสียง อย่างตอนที่ปานเป็น เพราะว่าเส้นเสียงมันอักเสบ แต่ที่มันหนักถึงกับต้องเข้าโรงพยาบาล เพราะว่าเราเป็นไซนัส ทุกอย่างมันลงไปในกล่องเสียง เดี๋ยวนี้เราเป็นจนมันทันโรคแล้ว (หัวเราะ) พอมีอาการนิดนึงเราจะรู้แล้วว่ามันจำเป็นต้องหยุดใช้เสียง”

คำบอกเล่าอารมณ์ดีจากผู้มีประสบการณ์โชกโชนอย่าง ปาน-ธนพร แวกประยูร นักร้องสาวรุ่นใหญ่ค่ายอาร์เอส เธอเคยกลัวจับใจว่าจะกลับมาร้องเพลงอีกไม่ได้

“เป็นฝันร้ายสำหรับคนที่เป็นนักร้อง มันน่าใจหาย แต่เราผ่านตรงนั้นมาได้ เรามีบทเรียนแล้ว ต้องรู้จักสังเกตตัวเองอย่างถ้ากลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ มันอาจจะเจ็บจากต่อมทอนซิลหรือเส้นเสียง หรือเวลาที่เราพูดเราจะรู้เลยว่าตอนนี้เส้นเสียงบวมแล้ว รู้ได้ด้วยตัวเองจากประสบการณ์”

สาเหตุของอาการเสียงพัง แม้มาจากหลากหลายเหตุผล ไม่ว่าใช้เสียงผิดวิธี ตะเบ็งเสียงดังเกินความจำเป็น โก่งคอร้องเพลงอย่างไม่บันยะบันยัง แต่สิ่งที่เหมือนกัน คือ การโหมงานหนักอย่างต่อเนื่องติดต่อกันเป็นเวลานาน เดินสายโปรโมตอัลบั้มใหม่ ตระเวนเล่นคอนเสิร์ตทุกวันทุกคืน โดยไม่ได้หันมาดูแลตัวเองอย่างเพียงพอ นี่เป็นเรื่องสำคัญที่เหล่านักร้องต้องตระหนักเป็นอย่างยิ่ง

ดูแลสุขภาพเสียงตัวเองให้ดี หากอยากร้องเพลงให้ความสุขแก่คนฟังไปนานๆ