กับข้าวแม่ อาหารของหัวใจ

โดย...แหนง-ดู

กับข้าวฝีมือแม่ไม่ได้เป็นเพียงอาหารที่ทำให้อิ่มท้อง แต่ไม่ว่าจะเป็น...ไข่เจียว น้ำพริกกะปิ เท็มปุระ ขาหมูคากิ หรืออื่นๆ ถ้าหากว่าแม่เป็นคนปรุงให้ จานนั้นจะกลายเป็นอาหารที่อิ่มถึงหัวใจ ไม่ว่าจะจากไปไกลแค่ไหน หรือจะผ่านเวลาเนิ่นนานเพียงไร ลูกๆ ยังคงนึกถึงกับข้าวของแม่เสมอ ไม่ใช่แค่ในฐานะอาหาร แต่ยังมีเรื่องราวความทรงจำแห่งชีวิตมากมายผูกเชื่อมอยู่ด้วย

หลังจากที่แม่จากไปนาน 20 ปี พี่น้อง 2 สาว ทาเอะ (ฮารุกะ คินามิ) และ โย (อิซุมิ ฟุจิโมโตะ) เดินทางกลับไปเยือนบ้านเก่าที่เคยอยู่กับแม่ (มิชิโกะ คาวาอิ) ก่อนจะค้นพบบันทึก ซึ่งผู้เป็นแม่ได้จดบันทึกเมนูอาหารจานโปรดของลูกๆ และผู้ชายที่เธอรักที่สุด

ในสมุดบันทึก จดหมาย และภาพถ่ายที่แม่ทิ้งเอาไว้บอกเล่าเรื่องราวความรักระหว่างพ่อกับแม่ การเดินทางจากญี่ปุ่นเพื่อตามสามีไปใช้ชีวิตที่ไต้หวัน รวมทั้งช่วงเวลาสุดท้ายของชีวิตขณะต่อสู้กับโรคมะเร็ง จากนั้น ทาเอะ จึงตัดสินใจออกเดินทางไปไต้หวันเพื่อรำลึกถึงแม่และความรักที่เธอได้รับ

เมนูนี้ยังคิดถึง (What’s For Dinner, Mom?) เป็นอีกหนึ่งหนังญี่ปุ่นที่เข้าฉายในบ้านเราช่วงนี้ สร้างจากเรื่องจริงของพี่น้องตระกูลฮิโตโตะ โดยนำเรื่องสั้นที่ ทาเอะ ฮิโตโตะ นักเขียนลูกครึ่งไต้หวัน-ญี่ปุ่นประพันธ์ไว้มาต่อยอด เพลงประกอบหนังเรื่องนี้คือ Sorane แต่งและขับร้องโดย โย ฮิโตโตะ น้องสาวของ ทาเอะ ซึ่งเป็นนักร้องชื่อดังเจ้าของเสียงร้องอันเป็นเอกลักษณ์

ในหนังยังพูดถึงประเด็น “ความแปลกแยก” ของ ทาเอะ ฮิโตโตะ (และน้องสาว) ในฐานะลูกครึ่งไต้หวัน-ญี่ปุ่น ที่เติบโตท่ามกลาง 2 วัฒนธรรม เธอเกิดที่ไต้หวันก่อนจะย้ายมาอยู่ญี่ปุ่นตอน 11 ขวบ พร้อมเปลี่ยนมาใช้นามสกุลแม่ หลังจากที่พ่อเสียชีวิต แม่ก็เลี้ยงดูลูกสาว 2 คนตามลำพัง

ถ้าเทียบกับหนังเรื่องอื่นๆ ที่มีอาหารเป็นจุดเด่น เรื่องนี้ก็จะต่างออกไป โดยไม่ได้มุ่งเน้นความสวยงามหรือน่ารับประทานมากมาย แต่ถึงกระนั้นก็ทำให้คนดูเกิดอาการ “หิว” กะทันหัน ออกจากโรงแล้วก็ต้องพุ่งตรงไปร้านข้าวขาหมูเพื่อสั่งคากิสักจาน ตามด้วยขนมผักกาด และบ๊ะจ่าง ซึ่งเป็นอาหารจานเด่นในหนัง หนังมีความเป็นญี่ปุ่นสูงมากๆ โดยเฉพาะการดำเนินเรื่องแบบเนิบนาบ ภาพค่อนข้างจะ “โลว์คีย์” ฉากต่างๆ เป็นธรรมชาติไม่ปรุงแต่งเกินไป บางตอนแช่ภาพนานเสียจนรู้สึกอึดอัด แต่ก็ไม่ได้มากมายเกินไป

ความรักของแม่แต่ละคนอาจจะแสดงออกไม่เหมือนกัน บางคนอาจจะกอด หอม หรือบอกรัก แต่สำหรับแม่ของ ทาเอะ และโย ความรักของเธอคืออาหารที่ตั้งใจปรุงอย่างเต็มที่ทุกมื้อทุกวัน สำหรับลูกๆ แล้วการแสดงความรัก ความห่วงใยและหวังดีด้วยวิธีบางอย่างในบางครั้งของแม่เราก็อาจจะมองไม่เห็นหรือสัมผัสไม่ได้ หลายคนโชคดีที่ตระหนักได้ในวันที่แม่ยังอยู่ แต่ก็ไม่ใช่ทุกคนจะโชคดีอย่างนั้น

เมื่อดูหนังเรื่องนี้บางคนออกจากโรงแล้วไปร้านอาหาร แต่เชื่อว่าถ้าเป็นไปได้ทุกคนคงอยากจะกลับบ้านไปกินข้าวฝีมือแม่มากกว่า