โควิด สร้างมิติใหม่ในวงการรถยนต์มือสอง รับสองปัจจัยบวก

ศูนย์วิจัยกสิกรไทย เผยผลวิเคราะห์ว่า การแพร่ระบาดของโควิดไปทั่วโลกแม้ด้านหนึ่งจะส่งผลกระทบต่อยอดการผลิตและยอดขายรถยนต์ใหม่ ทว่าในอีกด้านหนึ่ง โควิดกลับสร้างมิติใหม่ให้กับตลาดรถมือสองโลกจากปัจจัยบวก 2 ด้านหลัก ที่เข้ามาสนับสนุน ได้แก่ ความต้องการใช้รถยนต์ส่วนตัวแทนการใช้บริการระบบขนส่งสาธารณะที่เพิ่มขึ้น

ขณะที่ปริมาณรถยนต์ที่ผลิตได้กลับสวนทางเมื่อโรงงานผลิตรถทั่วโลกต่างติดปัญหาขาดแคลนชิ้นส่วนสำคัญ โดยปัจจุบันได้ลามไปยังชิ้นส่วนอื่นนอกเหนือจากชิปอิเล็กทรอนิกส์ด้วย และปัญหาการขาดแคลนชิ้นส่วนดังกล่าวอาจจะส่งผลกระทบต่อการผลิตรถยนต์ใหม่ลากยาวไปจนถึงปี 2565

ปัจจัยดังกล่าวได้ก่อให้เกิดปรากฏการณ์ใหม่ในตลาดรถมือสองโลก คือ การพุ่งขึ้นอย่างรวดเร็วสู่ระดับสูงสุดในรอบหลายปีหรือเป็นประวัติการณ์ของระดับราคารถมือสองในหลายประเทศ จากปัญหาการขาดแคลนรถ

ขณะที่อีกด้านก็เกิดสตาร์ทอัพระดับยูนิคอร์น 1ที่ทำธุรกิจซื้อขายรถมือสองออนไลน์ขึ้นหลายรายในประเทศกำลังพัฒนา เนื่องจากผู้บริโภคหลีกเลี่ยงการต้องสัมผัสติดต่ออย่างใกล้ชิดกับบุคคลอื่นมากขึ้นซึ่งเมื่อหันกลับมาพิจารณาตลาดรถมือสองในไทย

ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มองว่าโควิดเองก็ส่งผลต่อทิศทางตลาดรถมือสองไทยทั้ง 2 ด้านเช่นเดียวกันไม่มากก็น้อย แต่อาจจะมีความแตกต่างกันอยู่บ้างในบางประเด็นที่เป็นลักษณะเฉพาะของไทย

โควิดทำให้คนต้องการใช้รถยนต์ส่วนตัวมากขึ้นแต่เศรษฐกิจในประเทศที่ชะลอตัวนานมีผลทำให้กำลังซื้อรถยนต์ใหม่ลดลง เมื่อผนวกกับการที่ไฟแนนซ์ต่างออกมาตรการยืดเวลาการชำระหนี้ทำให้รถยึดเข้าตลาดมือสองลดลง

สตาร์ทอัพที่มีมูลค่าธุรกิจมากกว่า 1,000 ล้านดอลลาร์ฯ โควิดดันราคารถมือสองไทยปรับขึ้นชั่วคราว...

จับตาสตาร์ทอัพแพลตฟอร์มซื้อขายรถมือสองออนไลน์ จึงผลักดันให้ระดับราคารถมือสองปรับเพิ่มขึ้นในช่วงที่ผ่านมาแม้จะไม่แรงเท่าต่างประเทศ

ทั้งนี้ แม้ไทยจะมีปัจจัยสนับสนุนการขึ้นราคารถมือสองปี 2564 อยู่ก็จริงทว่าความแรงของการขึ้นราคายังน้อยกว่าประเทศอื่นโดยปัจจัยที่ยังอาจกดดันการขึ้นราคาในระยะข้างหน้าให้ไม่สามารถขึ้นไปสูงมากได้อย่างที่ควร ได้แก่

1ภาวะการขาดแคลนชิปสำหรับการผลิตรถในไทยอาจไม่รุนแรงเท่าต่างประเทศ เนื่องจากไทยใช้ชิปที่ผลิตจากผู้ผลิตชิปสำหรับยานยนต์โดยเฉพาะซึ่งมีฐานการผลิตอยู่ที่ญี่ปุ่นและมาเลเซียเป็นหลัก ทำให้ได้รับผลกระทบน้อยกว่าจากปัญหาการถูกแย่งชิปไปผลิตในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ และทั้งสองแหล่งแม้จะกำลังเผชิญเหตุปัจจัยจากการระบาดของโควิด แต่ก็คาดว่าจะกระทบกับกำลังการผลิตที่ลดลงเพียงชั่วคราวเท่านั้น

2. ปริมาณรถยึดจากสถาบันการเงินที่จะเข้าสู่ตลาดมือสองมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นนับจากนี้ ซึ่งต่างจากประเทศอื่น เพราะราคารถยนต์มือหนึ่งของไทยสูงกว่าต่างประเทศพอควร ทำให้ผู้ซื้อส่วนใหญ่ต้องใช้บริการสินเชื่อ

ดังนั้นเมื่อเกิดภาวะเศรษฐกิจตึงตัวเป็นเวลานาน ผู้ซื้อจำนวนมากผ่อนชำระต่อไม่ได้ รถก็จะถูกยึดแล้วนำเข้าสู่ตลาดมือสองตามมา

3. กำลังซื้อของผู้บริโภคส่วนใหญ่ยังคงชะลอตัว และการคัดกรองสินเชื่อก็เข้มงวดขึ้น ทำให้โอกาสได้รับอนุมัติสินเชื่อเพื่อซื้อรถมือสองจริงสวนทางกับความต้องการใช้ รถยนต์ส่วนตัวที่เพิ่มขึ้นเหมือนประเทศอื่นๆ

อย่างไรก็ตาม ศูนย์วิจัยกสิกรไทยคาดว่า พอเข้าสู่ปี 2565 ราคารถมือสองของไทยยังมีโอกาสปรับขึ้นเนื่องจากกำลังซื้อเริ่มกลับมาทั้งกับตลาดรถยนต์นั่งและรถบรรทุก แม้ว่าจะมีปริมาณรถยึดที่ทยอยเข้ามาตั้งแต่ช่วงครึ่งหลังปี 2564 เป็นปัจจัยฉุดดึงราคาอยู่ก็ตาม

โดยเฉพาะในส่วนของรถบรรทุกมีโอกาสขยายตัวได้มากกว่า เนื่องจากปี 2564 ภาคธุรกิจต่างประสบปัญหาอย่างหนัก พอเข้าสู่ปี 2565 เศรษฐกิจเริ่มฟื้นตัว ความต้องการซื้อของภาคธุรกิจจึงปรับเพิ่มขึ้นจึงมีผลดันให้อัตราการปรับขึ้นของระดับราคารถบรรทุกสูงกว่ารถยนต์นั่ง

โควิดทำให้ลักษณะการทำตลาดรถมือสองในไทยเปลี่ยนรูปแบบเป็นออนไลน์มากขึ้น โดยมีโอกาสที่ในอนาคตธุรกิจสตาร์ทอัพแพลตฟอร์มซื้อขายรถมือสองออนไลน์ที่ประสบความสำเร็จมาแล้วในหลายประเทศจะมีบทบาทมากขึ้นในตลาดรถมือสองของไทย

ปัจจุบันพบพฤติกรรมการซื้อขายรถมือสองของไทยเปลี่ยนไปโดยมีโควิดเป็นปัจจัยเร่งให้การเลือกซื้อรถมือสองทำผ่านช่องทางออนไลน์มากขึ้น โดยเริ่มจากในกรุงเทพฯและปริมณฑลก่อน แล้วจึงเข้าสู่ต่างจังหวัดตามกระแสนิยม

เมื่อธุรกิจรถมือสองทุกรูปแบบหันใช้ช่องทางออนไลน์เป็นสื่อกลางในการซื้อขาย ซึ่งรูปแบบนี้จะมีบทบาทเพิ่มขึ้นต่อเนื่องในอนาคต

อย่างไรก็ตาม จากรูปแบบการซื้อขายผ่านช่องทางออนไลน์ดังกล่าวนั้นต่างมีข้อดีและข้อเสียที่แตกต่างกัน ซึ่งส่งผลให้แต่ละรูปแบบเหมาะกับกลุ่มผู้ซื้อผู้ขายที่แตกต่างกันด้วย เช่น

• กลุ่มลานประมูลออนไลน์ ขายรถตามสภาพและแม้จะมีรถสภาพดี (รถนางฟ้า) ให้ประมูลด้วย แต่ก็มีการตรวจสภาพเพียงไม่กี่รายการและไม่มีการรับประกันรถ จึงทำให้ผู้ซื้อยังมีความเสี่ยง นอกจากนี้ผู้ซื้อผู้ขายยังต้องดำเนินการเองในหลายเรื่องถ้าไม่ใช่กลุ่มธุรกิจทำให้ไม่ค่อยสะดวกสำหรับบุคคลทั่วไป

อย่างไรก็ตาม ลานประมูลออนไลน์มีข้อดีเรื่องราคาสำหรับกลุ่มผู้ซื้อบางกลุ่ม

• เว็บประกาศซื้อขายรถ และ Social Commerce เช่น Facebookซึ่งรถที่ขายผ่านช่องทางนี้มักจะเป็นรถที่เต้นท์ซื้อมาจากช่องทางต่างๆแล้วซ่อมแซมจนใช้ได้ แต่แม้ผู้ซื้อจะมีโอกาสได้ลองรถก็ยังมีความเสี่ยงอยู่ดี

เนื่องจากการรับประกันคุณภาพอาจมีเพียงแค่บางเต้นท์เท่านั้นส่วนในแง่ของความสะดวกในการซื้อขายอาจมีมากกว่าสำหรับผู้ขายเนื่องจากไม่ต้องเดินทาง

แต่สำหรับผู้ซื้อที่เป็นบุคคลธรรมดาอาจจะสะดวกน้อยกว่าโดยนอกจากต้องเดินทางไปดูรถเองจนกว่าจะเจอรถที่พอใจแล้วยังต้องเตรียมเอกสารหลายอย่างเอง ยกเว้นกรณีเต้นท์รถมีบริการช่วยเหลือ

อย่างไรก็ดี การซื้อขายผ่านช่องทางนี้ผู้ซื้อผู้ขายสามารถกำหนดราคาเองจึงมีโอกาสได้ราคาที่พอใจ

• สตาร์ทอัพแพลตฟอร์มซื้อขายรถออนไลน์ ซึ่งมีการวางรูปแบบการซื้อขายผ่านแพลตฟอร์มที่พัฒนาขึ้นเป็นหลักเพื่อเพิ่มความ สะดวกรวดเร็วในการซื้อขายและลดการสัมผัส ขณะที่ในส่วนของการรับประกันคุณภาพนั้นแพลตฟอร์มเหล่านี้มักจะมีเครื่องช่วยในการตรวจสภาพรถรูปแบบต่างๆอย่างละเอียดมากขึ้น เพื่อให้รถที่นำมาซื้อขายมีความน่าเชื่อถือ และมีการรับประกันการใช้งานด้วยในกรณีเป็นรถที่ขายโดยตรงในชื่อของแพลตฟอร์มเอง ซึ่งเหล่านี้ช่วยปิดจุดอ่อนของช่องทางขายอื่นโดยเฉพาะสำหรับผู้ซื้อผู้ขายทั่วไปที่ไม่มีความชำนาญในการซื้อขายรถมือสอง

อย่างไรก็ตาม หากมองเรื่องระดับราคาที่ผู้ซื้อผู้ขายจะได้รับผ่านช่องทางนี้อาจขึ้นอยู่กับลักษณะของผู้ซื้อผู้ขายที่แตกต่างกันและอาจต้องพิจารณาประโยชน์ที่จะได้รับในด้านอื่นผ่านแพลตฟอร์มประกอบด้วย

จากข้อมูลดังกล่าว ศูนย์วิจัยกสิกรไทยเห็นว่าแต่ละรูปแบบต่างก็มีข้อจำกัดและปัจจัยบวกที่เหมาะกับผู้ซื้อผู้ขายแต่ละประเภทที่พอจะสรุปได้คร่าวๆ แม้จะไม่อาจเป็นตัวแทนของตลาดทั้งหมดได้ดังนี้

• ลานประมูลออนไลน์ อาจเหมาะกับภาคธุรกิจที่ต้องการขายรถจำนวนมากอย่างรวดเร็วและได้รับเงินแน่นอน

ขณะที่เต้นท์รถที่มีความชำนาญในการดูรถและมีแหล่งซ่อมอาจเหมาะกับการเลือกซื้อรถผ่านช่องทางนี้

• เว็บประกาศซื้อขายรถ และ Social Commerce เช่น Facebookอาจเหมาะกับผู้ขายรถบ้านที่รอได้และพอจะมีความรู้เรื่องตลาดรถมือสองอยู่บ้าง

รวมถึงเต้นท์รถที่ใช้เป็นช่องทางในการเข้าถึงผู้ซื้อยุคปัจจุบันมากขึ้นขณะที่ผู้ซื้อผ่านช่องทางนี้อาจต้องพิจารณาเรื่องความน่าเชื่อถือของผู้ขายและการรับประกันถ้ามี

• สตาร์ทอัพแพลตฟอร์มซื้อขายรถมือสองออนไลน์ อาจเหมาะกับผู้ซื้อผู้ขายส่วนใหญ่ที่ไม่ได้เป็นผู้มีความรู้หรือชำนาญในการเลือกซื้อขายรถมือสอง

ขณะที่เต้นท์อาจใช้เป็นช่องทางในการเลือกซื้อรถแบบที่ไม่ต้องกังวลเรื่องความเสี่ยงมากนักแม้ราคาอาจจะสูงกว่าและเป็นช่องทางในการขายรถอีกทางได้

ขณะที่ล่าสุดแพลตฟอร์มได้เริ่มมีช่องทางการประมูลให้กับภาคธุรกิจที่มีรถเป็นจำนวนมากเพิ่ม โดยมีการใช้เทคโนโลยีช่วยในการตรวจสภาพรถที่แม่นยำขึ้น ก็อาจเป็นช่องทางที่ทำให้ได้ราคาประมูลที่ตรงกับสภาพรถจริงมากขึ้นกว่าในอดีต

ทั้งนี้ ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มองว่าด้วยระดับเงินลงทุนที่มีอยู่จำนวนมากของสตาร์ทอัพแพรตฟอร์มออนไลน์ซื้อขายรถมือสองออนไลน์ หากสามารถนำมาพัฒนาเทคโนโลยีและระบบในการตรวจสอบพร้อมสร้างมาตรฐานคุณภาพรถ เพื่อสร้างความเชื่อมั่นทั้งระบบให้เกิดการซื้อขายรถมือสองในราคาที่ดีและเหมาะสมกับคุณภาพ ตลอดจนการทำการตลาดเพื่อสร้างการรับรู้ก็จะเป็นแนวทางสำคัญที่ทำให้จำนวนคนเข้ามาใช้บริการซื้อขายรถมือสองในแพลตฟอร์มเพิ่มขึ้นได้ในอนาคต

โดยสรุป ตลาดรถมือสองไทยหลังโควิดมีโอกาสที่ราคาจะปรับเพิ่มขึ้นได้แม้จะไม่มาก เนื่องจากยังคงมีปัจจัยกดดันจากรถยึดที่อาจจะเข้าสู่ตลาดอีกมากในอนาคต

ขณะที่รูปแบบการซื้อขายมีแนวโน้มจะพัฒนาไปสู่การใช้รูปแบบออนไลน์มากขึ้นในระยะยาวเพื่อหลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดและธุรกิจเองก็มีการพัฒนาขึ้นปิดจุดอ่อนในอดีตเช่นเดียวกัน อย่างไรก็ตาม นอกจากประเด็นเรื่องโควิดแล้ว ในอนาคตการมาของรถยนต์ BEVจะเป็นอีกปัจจัยที่ธุรกิจในอุตสาหกรรมต้องเตรียมวางแผนรับมือโดยที่แม้ในช่วงแรกจะยังไม่กระทบกับรถมือสองปัจจุบันที่เป็นรถใช้น้ำมันนัก

เนื่องจากรถยนต์ BEV ยังไม่เป็นที่นิยมในตลาดส่วนใหญ่ แต่เมื่อตลาดรถยนต์BEV มือหนึ่งมีปริมาณเพิ่มขึ้นและเป็นที่ยอมรับในตลาดย่อมส่งผลกระทบกับความต้องการรถมือสองที่ใช้น้ำมันในอนาคตได้ทำให้เมื่อถึงเวลานั้น การบริหารสต็อกรถยนต์ที่ใช้พลังงานประเภทต่างๆเป็นสิ่งที่ต้องพิจารณา

โดยผู้ประกอบการในกรุงเทพฯและปริมณฑลน่าจะได้รับผลกระทบและต้องปรับตัว ก่อนผู้ประกอบการในต่างจังหวัด เนื่องจากน่าจะเป็นตลาดที่รถยนต์ BEV มีการเติบโตที่สูงกว่า