จีนเดินหน้าฟ้องสหรัฐ

จีนฟัดสหรัฐในดับเบิ้ลยูทีโอหลังปี 2561 ฟ้องแล้ว 5 กรณี ระบุสหรัฐใช้มาตรการภาษีไม่เป็นธรรมขัดระเบียบ GATT ส่วนสหรัฐอัดกลับ 2 กรณี

นายอดุลย์ โชตินิสากรณ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยว่า ขณะนี้กรมกำลังจับตาสถานการณ์สงครามการค้าระหว่างสหรัฐและจีน ล่าสุดได้รับรายงานจากคณะผู้แทนถาวรไทยประจำองค์การการค้าโลกและองค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก (คผท.) ว่า เมื่อวันที่ 27 ส.ค. 2561 ที่ผ่านมา องค์การการค้าโลก (ดับเบิ้ลยูทีโอ) ได้แจ้งเวียนคำขอหารือ (Consultations) ของจีนต่อกรณีสหรัฐขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจากจีนในอัตรา 25% ภายใต้มาตรา 301 ของกฎหมายการค้าสหรัฐ (Trade Act of 1974) โดยมีผลตั้งแต่วันที่ 23 ส.ค. 2561 เพื่อตอบโต้การที่จีนละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา และมีนโยบายบังคับการถ่ายทอดเทคโนโลยี

ทั้งนี้ กรณีที่จีนได้ยื่นเรื่องฟ้องต่อดับเบิ้ลยูทีโอ เป็นผลสืบเนื่องจากเมื่อวันที่ 15 มิ.ย. 2561 สำนักงานผู้แทนการค้าสหรัฐ (ยูเอสทีอาร์) กล่าวหาว่าจีนมีข้อปฏิบัติ นโยบาย หรือการดำเนินการของรัฐบาลที่บังคับให้มีการถ่ายทอดเทคโนโลยี ทรัพย์สินทางปัญญาและนวัตกรรมที่เป็นไปอย่างไม่สมเหตุสมผล หรือเป็นการเลือกปฏิบัติ และก่อให้เกิดภาระหรือเป็นการจำกัดการค้า จึงใช้มาตรา 301 ประกาศขึ้นภาษีนำเข้าอัตรา 25% กับสินค้าจากจีนจำนวน 1,102 รายการ ครอบคลุมสินค้าเทคโนโลยีหลายรายการ

สำหรับการขึ้นภาษีนำเข้าต่อสินค้าจีนของสหรัฐ ทำให้จีนเห็นว่าเป็นมาตรการที่ขัดกับกฎระเบียบตามความตกลงทั่วไปว่าด้วยภาษีศุลกากรและการค้า (GATT) หลายข้อบท ได้แก่ 1.ข้อบทว่าด้วยการปฏิบัติเยี่ยงชาติที่ได้รับความอนุเคราะห์ยิ่งโดยทั่วไป โดยไม่เลือกปฏิบัติ 2.ข้อบท ว่าด้วยตารางข้อลดหย่อน เรื่องการเก็บภาษีนำเข้าเกินกว่าอัตราที่สหรัฐผูกพันภายใต้ดับเบิ้ลยูทีโอ และ 3.ขัดกับความตกลงว่าด้วยกฎและกระบวนการที่ใช้กับการระงับข้อพิพาทข้อ 23

อย่างไรก็ตาม นับตั้งแต่ต้นปี 2561 จีนและสหรัฐมีการยื่นฟ้องต่อดับเบิ้ลยูทีโอแล้ว 7 กรณีพิพาท โดยจีนยื่นฟ้องสหรัฐ 5 กรณีพิพาท ได้แก่ การขึ้นภาษีนำเข้าของสหรัฐรอบที่ 1 ตามมาตรา 301 การขึ้นภาษีเหล็กและอะลูมิเนียมตามมาตรา 232 การใช้มาตรการปกป้องสินค้าเซลล์แสงอาทิตย์ มาตรการจูงใจให้ใช้สินค้าและเทคโนโลยีพลังงานหมุนเวียนที่ผลิตในสหรัฐ และการขึ้นภาษีนำเข้าเพิ่มเติมกับสินค้าจากจีนรอบที่ 2 ตามมาตรา 301 ขณะที่สหรัฐยื่นฟ้องจีน 2 กรณีข้อพิพาท ได้แก่ การละเมิดการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา และการที่จีนขึ้นภาษีตอบโต้การขึ้นภาษีตามมาตรา 301 ของสหรัฐ