สมเด็จพระเทพฯ พระราชทานชื่อ “ถั่วแขกสีม่วงสิรินธร เบอร์ 1”

อธิบดีกรมวิชาการเกษตรเผย มูลนิธิชัยพัฒนาขอรับรองพันธุ์พืชขึ้นทะเบียน “ถั่วแขกสีม่วงสิรินธรเบอร์ 1”
          
นายสมชาย ชาญณรงค์กุล อธิบดีกรมวิชาการเกษตร เปิดเผยว่า มูลนิธิชัยพัฒนาได้ยื่นหนังสือขอรับรองพันธุ์พืชขึ้นทะเบียนตามพระราชบัญญัติพันธุ์พืช พ.ศ. 2518 เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม 2558 กับกรมวิชาการเกษตร และกรมวิชาการเกษตรได้ออกหนังสือรับรองให้เมื่อวันที่ 5 มกราคม 2559 ที่ผ่านมา สำหรับพันธุ์พืชที่ขอขึ้นทะเบียนคือ “ถั่วแขก” โดยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จทอดพระเนตร เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2558 ณ ณ ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ อ.แม่สาย จ.เชียงราย และพระราชทานนามว่า “ถั่วแขกสีม่วงสิรินธร เบอร์ 1”

ทั้งนี้ ถั่วแขกพันธุ์ดังกล่าวได้จากการผสมข้ามระหว่างถั่วแขกสายพันธุ์แม่ CMB001 กับสายพันธุ์พ่อ CMB013 ซึ่งเป็นพันธุกรรมจากแหล่งรวบรวมพันธุ์ถั่วแขกของสาขาพืชผัก มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ลักษณะสายพันธุ์แม่จะเป็นถั่วแขกเลื้อย ฝักกลม สีเขียว ให้ผลผลิตสูง ออกดอกเร็ว ส่วนสายพันธุ์พ่อ เป็นถั่วแขกพันธุ์พุ่ม ฝักกลม ปลายเรียวแหลม ฝักมีสีม่วงเข้ม ผลผลิตต่ำ ทำการผสมข้ามเมื่อปี พ.ศ. 2551 ณ สำนักฟาร์ม มหาวิทยาลัยแม่โจ้ อ.สันทราย จ.เชียงใหม่ ปลูกคัดเลือกจำนวน 7 รอบ ได้ถั่วแขกที่มีลักษณะคงที่ทางพันธุกรรม จากนั้นทำการปลูกทดสอบรวมกับสายพันธุ์อื่น ๆ เพื่อเก็บข้อมูลลักษณะประจำพันธุ์ ณ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ในปี พ.ศ. 2557 – 2558 ได้นำไปปลูก ณ ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ อ.แม่สาย จ.เชียงราย
        
อธิบดีกรมวิชาการเกษตร กล่าวต่อไปว่า “ถั่วแขกสีม่วงสิรินธร เบอร์ 1” เป็นถั่วแขกสำหรับบริโภค ต้น มีลักษณะการเจริญเติบโตแบบขึ้นค้าง ใบ เป็นแบบสามเหลี่ยม ใบมีสีเขียวแต้มม่วง ใบย่อยส่วนปลายมี ความกว้าง 10.5 เซนติเมตร และยาว 13.25 เซนติเมตร ก้านใบมีสีม่วง ด้านหลังใบและท้องใบมีขนเล็กน้อย ดอก/ช่อดอก มีตำแหน่งข้อที่ดอกแรกบานพบข้อที่ 4 – 5 สีกลีบคู้ข้างและสีกลีบกลางมีสีม่วง ฝักและเมล็ด มีลักษณะเป็นฝักสดสีม่วง รูปร่างปลายฝักแหลม มีความยาวประมาณ 14.50 เซนติเมตร มีความกว้างฝักประมาณ 0.89 เซนติเมตร น้ำหนักฝักประมาณ 8.17 กรัม ลักษณะฝักโค้งเล็กน้อย มีความหนาเนื้อ 0.97 มิลลิเมตร ผิวฝักเรียบ รูปร่างเมล็ดเป็นรูปไต เมล็ดมีสีครีมลายกระ สีขั้วเมล็ดสีครีม จำนวนเมล็ดต่อฝัก 8 – 10 เมล็ด น้ำหนัก 100 เมล็ดเท่ากับ 21.98 กรัม มีอายุการเก็บเกี่ยวเพียง 45 วัน
              
อธิบดีกรมวิชาการเกษตร กล่าวสรุปว่า พันธุ์พืชที่คิดค้น ปรับปรุง และพัฒนาพันธุ์โดยนักวิจัยของหน่วยงานทั้งภาครัฐ – เอกชน และเกษตรกร เจ้าของหรือนักปรับปรุงพันธุ์พืชสามารถขอให้กรมวิชาการเกษตรให้การรับรองเป็นพันธุ์พืชขึ้นทะเบียนตามพระราชบัญญัติพันธุ์พืช พ.ศ. 2518 เพื่อแสดงความเป็นเจ้าของพันธุ์ที่คิดค้นได้ ซึ่งจะช่วยส่งเสริมให้มีการคิดค้น และปรับปรุงพันธุ์พืชใหม่ ๆ เป็นเกียรติประวัติให้แก่ผู้ปรับปรุงพันธุ์พืช อันจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาภาคเกษตรของประเทศไทยต่อไป