ส่งออกข้าวเดี้ยงคำสั่งซื้อลดฮวบ

ชูเกียรติเผยราคาข้าวสูงกระทบคำสั่งซื้อข้าวจากไทยยอดดาหน้าลดฮวบฮาบ เชื่อประมูลข้าวทุจริต

สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย รายงานคำสั่งซื้อข้าวจากต่างประเทศ ลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยเดือน ต.ค.ที่ผ่านมา ส่งออกอยู่ที่ 6 แสนตัน จากปกติเกือบ 1 ล้านตัน เช่นเดียวกับเดือน พ.ย.นี้ ลดลงเหลือ 5 แสนตัน และคาดว่าในเดือน ธ.ค.ที่จะถึงนี้ ยอดส่งออกจะลดลงเหลือแค่ 4 แสนตัน

นายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์ สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เปิดเผยว่า เดือน พ.ย.ที่ผ่านมา ไม่มีคำสั่งซื้อข้าว ทั้งข้าวขาวและข้าวนึ่ง จากเดิมที่เคยส่งข้าวนึ่งได้ประมาณเดือนละ 3-4 แสนตัน ทำให้ยอดส่งออกข้าวปีนี้อยู่ที่ 10.5 ล้านตัน ส่วนปีหน้าอาจลดลงเหลือ 7 ล้านตัน จากเป้าหมายที่ 8 ล้านตัน

นายชูเกียรติ กล่าวว่า ราคาข้าวขาว 5% ปรับสูงขึ้นตามโครงการรับจำนำ ทำให้ประเทศคู่ค้าหันไปซื้อข้าวจากประเทศอื่น เช่น อินเดีย ปากีสถาน อยู่ที่ราคาตันละ 1.32 หมื่นบาท เวียดนาม ราคาตันละ 1.62 หมื่นบาท สหรัฐอเมริกาขายราคาตันละประมาณ 18,150 บาท เทียบกับข้าวไทยที่ขายสูงสุดถึงตันละ 1.86 หมื่นบาท

นายชูเกียรติยังตั้งข้อสังเกตถึงความโปร่งใสของการระบายข้าวสต๊อกรัฐบาล จำนวน 2.5 แสนตันที่ผ่านมา ว่ามีขั้นตอนการประมูลขายค่อนข้างเร่งรัด โดยประกาศประมูลล่วงหน้าเพียง 4 วัน ทำให้ทราบเฉพาะผู้ค้าข้าวไม่กี่ราย ขณะที่ผู้ค้าส่วนใหญ่เตรียมตัวไม่ทัน สำหรับการตรวจคุณภาพข้าว เตรียมเอกสาร และการรับรองด้านการเงิน

“ผลการประมูลราคาข้าวต่ำสุดอยู่ที่กิโลกรัมละ 6 บาท ขณะที่ราคาขายปกติ ที่ 17-18 บาท โดยผู้ชนะประมูลข้าวเป็นรายเดิมๆ ซึ่งข้าวที่ประมูลมาจากโครงการรับจำนำ และบางส่วนอยู่ในโกดังที่ถูกน้ำท่วม รวมถึงเสื่อมคุณภาพแต่จะมีข้าวดีปนอยู่ด้วย ทำให้เชื่อว่า การประมูลข้าวอาจจะมีผลประโยชน์แอบแฝง” นายชูเกียรติ กล่าว

ก่อนหน้านี้มีรายงานว่า ผู้ค้าข้าวในไทยจำนวนหนึ่งได้ใช้วิธีซื้อข้าวขาว 5% ราคาถูกจากปากีสถานเพื่อส่งออกไปจีน แทนที่จะรับซื้อข้าวจากชาวนาไทย เนื่องจากนโยบายรับจำนำราคาข้าวทำให้ผู้ค้าต้องซื้อข้าวในราคาแพงขึ้น และได้กำไรจากการส่งออกลดลง

รายงานระบุว่า ผู้ค้าข้าวได้ซื้อข้าวขาวหัก 5% จากปากีสถานในราคาตันละประมาณ 450 เหรียญสหรัฐ ณ ราคาเอฟโอบี ในขณะที่ข้าวไทยเกรดเดียวกันนั้นอยู่ที่ราคาตันละประมาณ 580-600 เหรียญสหรัฐ

ขณะที่นายชูเกียรติก็ยอมรับว่า ขณะนี้มีบริษัทผู้ส่งออกข้าวไทยหลายรายได้ปรับตัวหันมาเป็นเทรดเดอร์ซื้อข้าวจากต่างประเทศมาส่งออก เนื่องจากต้นทุนข้าวไทยปรับตัวสูงมากขึ้น อาทิ เอเซีย โกลเด้น ไรซ์ ที่ซื้อข้าวจากปากีสถาน

ขณะที่ธนาคารโลกได้นำเสนอบทวิเคราะห์ สถานการณ์น้ำท่วมที่เกิดขึ้นในประเทศไทยใน ฟูด เอาท์ลุค ประจำเดือน พ.ย.ว่า สถานการณ์น้ำท่วมใหญ่จะนำไปสู่ความไม่แน่นอนของการขาดแคลนอาหารในตลาดโลกที่เกิดขึ้นในระยะสั้น โดยจากการประมาณการเบื้องต้น ความเสียหายจากน้ำท่วมอาจส่งผลให้มีการผลิตข้าวน้อยลงจากเดิมที่คาดว่าจะมีการผลิตข้าว 25 ล้านตัน เหลือเพียง 19 ล้านตัน ซึ่งลดลงเกือบ 25% โดยเฉพาะไตรมาส 2 ปีหน้าอาจทำให้ผลผลิตข้าวลดลงเหลือ 7 ล้านตัน

ธนาคารโลกยังประเมินอีกว่าผลจากน้ำท่วมจะทำให้ผลผลิตอาหารไทยโดยรวมลดลง 16-24% อีกด้วย