เหรียญพระพุทธ วัดดงตาล จ.ลพบุรี รุ่นแรก ปี 2471

โดย อาจารย์ชวินทร์ [email protected]

วันนี้มาชมเหรียญยุคเก่าเพื่อศึกษากันครับ ราคาเช่าหาไม่แพง แต่ก็จะหาสภาพสมบูรณ์เช่นนี้ได้ยากเหมือนกัน อยากให้ทุกท่านได้เห็น และเข้าใจสภาพของเหรียญเก่า เหรียญนี้เป็นเนื้อทองแดงกะไหล่ทอง มาชมเหรียญพิมพ์พระพุทธ วัดดงตาล จ.ลพบุรี รุ่นแรก ปี 2471 กันครับ

หยิบเหรียญมาส่องดูกันเริ่มจากด้านหน้า สิ่งแรกที่พบเห็นคือเหรียญกะไหล่ทอง กะไหล่มีความแห้งเก่า พื้นผิวเหรียญตึง เส้นสายต่างๆ เริ่มตั้งแต่ด้านบนลวดลายต่างๆคมชัด ด้านข้างลายกนกก็แกะรายละเอียดได้คมชัดเช่นกัน รวมไปถึงเส้นลายกนกรอบเหรียญด้วย

มาดูตัวหนังสือเป็นแท่งคมอันแสดงถึงเจตนาของช่างแกะบล็อกแม่พิมพ์นั้น ต้องการความสวยงามสูงสุด พระพักตร์ขององค์พระพุทธสวยงามอย่างลึกซึ้ง พระวรกายของพระพุทธล้วนแต่ได้สัดส่วนสวยงามเช่นกัน พระสาวกทั้งสองนั้นก็ได้สัดส่วนเส้นสายคมชัด
ไล่ส่องไปตามพื้นผิวเหรียญก็จะเห็นเส้นตำหนิต่างๆ ที่เป็นธรรมชาติ อันเกิดจากการเซาะแกะแม่พิมพ์ ทุกอย่างล้วนอ่อนช้อยงดงาม ขยายดูที่พื้นผิวเหรียญเห็นเป็นจุดเล็กๆ ละเอียดนั้น ไม่ใช่เม็ดผดน่ะครับ เป็นความเก่าของกะไหล่ทองที่จะหลุดร่อน
พลิกมาด้านหลัง เริ่มจากบริเวณห่วง ไล่ลงมาจะเห็นตัวหนังสือ "วีรุตฺตโม" อันเป็นฉายาของ หลวงพ่อผาด ซึ่งเป็นผู้สร้างเหรียญนี้ อยากให้สังเกต และพิจารณาดูความเป็นธรรมชาติของเหรียญเก่าครับ ช่างแกะแม่พิมพ์ในยุคนั้น ใช้มือแกะ การเซาะตัวหนังสือจะเป็นแท่งคม ขณะเดียวกัน ระหว่างการเซาะ จะมีเส้นสายที่เกิดจากการเซาะเล็กๆ ซึ่งกลายมาเป็นตำหนิในพิมพ์นั่นเอง

ตัวยันต์ต่างๆ มีความคมชัด ตรงกลางซึ่งเป็นสัตว์ปีนักษัตรคือปีมะโรง มีความสวยงามตามธรรมชาติ พื้นผิวตึง กะไหล่แห้งเก่ามากตามอายุเหรียญเกือบ 100 ปีครับ

มาดูตัวตัดด้านข้างซึ่งเป็นเหรียญเลื่อย จะเห็นฟันเลื่อยที่เสมอกันเป็นแนว คิดถึงเวลาที่เราใช้เลื่อยทำงานฝีมือ เลื่อยไปช้าๆตามรูปที่เราวาดลงไปในชิ้นวัสดุ ตัวฟันเลื่อยที่เราเลื่อยผ่านไปตามรูปก็จะปรากฏขอบของชิ้นวัสดุนั้น ตามใบเลื่อยที่เราใช้ครับ

จุดพิจารณาต่างๆเหล่านี้สามารถนำความรู้ไปปรับใช้ได้กับเหรียญเก่า หากเราไปพบก็ไล่พิจารณามา หรือเสาะหาเหรียญเก่าที่ราคาไม่แพงมาส่องเพื่อให้เข้าใจเป็นองค์ความรู้ได้

เหรียญพิมพ์พระพุทธ วัดดงตาล จ.ลพบุรี รุ่นแรก ปี 2471 เนื้อทองแดงกะไล่ทองนี้ สร้างขึ้นเป็นที่ระลึกในงานฉลองพระประธาน ด้านหลังเหรียญจะเป็นสัตว์ตามปีนักษัตรซึ่งสร้างทั้งหมด 12 นักษัตร จัดสร้างโดยหลวงพ่อผาด วีรุตฺตโม วัดดงตาล อ.ท่าวุ้ง จ.ลพบุรี

วัดดงตาลในอดีตเป็นแค่สำนักสงฆ์ ได้รับการยกฐานะเป็นวัดเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2460 ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็นวัดสามัคคีธรรม พระเครื่องของวัดดงตาลนั้น นอกจากเหรียญพระพุทธแล้ว มีการพบกรุพระเครื่องก่อนหน้านั้น เริ่มจากเจ้าอาวาสในขณะนั้นต้องการสร้างพระอุโบสถ ในบริเวณที่ตั้งของเจดีย์ 3 องค์ในบริเวณวัด

ท่านจึงของแรงชาวบ้านช่วยกันขุดเจดีย์ เพื่อปรับพื้นที่ไปสร้างพระอุโบสถ เมื่อรื้อเจดีย์ออก ก็พบพระเครื่อง บรรจุอยู่ในไหใบใหญ่จำนวนหนึ่ง พระเครื่องที่พบเป็นพิมพ์พระร่วง เมื่อนำพระขึ้นมาจากกรุ พระได้เสื่อมสภาพไปเกือบทั้งหมด

หลวงพ่อผาด วิรุตตะโม ซึ่งเป็นศิษย์ของ หลวงพ่อปาน วัดบางนมโค และหลวงปู่ศุข วัดปากคลองมะขามเฒ่า จึงได้เก็บเอาพระร่วงจากกรุที่ชำรุดมาบดผสมกับ ผงอิทธิเจ ผงมหาราช และผงพระชำรุดอื่นๆ มารวมกันและกดพิมพ์พระเครื่องขึ้นใหม่มีลักษณะเป็นพิมพ์สี่เหลี่ยม เหมือนพระพิมพ์ของหลวงพ่อปาน และแกะพิมพ์รูปสัตว์เป็นรูปเสือเพราะหลวงพ่อผาดท่านเกิดปีขาล และแกะเป็นรูปสิงห์ เพื่ออุปเท่ห์ในเรื่องของมหาอำนาจ

ทั้งนี้ผงวิเศษทั้งหมด หลวงพ่อผาดท่านนำมารวมกัน แล้วใส่บรรจุไว้ทางด้านบนขององค์พระ เช่นเดียวกันกับพระเนื้อดินของหลวงพ่อปาน การปลุกเสกท่านทำการปลุกเสกเดี่ยวจนครบไตรมาส ภายในพระอุโบสถของวัดดงตาล และพระพิมพ์ส่วนหนึ่ง ท่านได้บรรจุไว้ในพระประธานในพระอุโบสถ พร้อมกับได้แจกจ่ายให้แก่ชาวบ้าน

หลวงพ่อผาด ท่านเกิดที่ บ้านหัวสำโรง ท่าวุ้ง จ.ลพบุรี เมื่อปีขาล พ.ศ. 2445 และมรณภาพเมื่อปี 2502 รวมอายุได้ประมาณ 57 ปี