ทรงสถาปนาสมเด็จพระราชาคณะพร้อมกัน 4 รูปเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ไทย

โดย สมาน สุดโต

เนื่องในโอกาสพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา วันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดพระราชทานสถาปนาเลื่อนและตั้งสมณศักดิ์พระสงฆ์ผู้ทรงคุณแก่ประเทศชาติและพระพุทธศาสนา ตามบัญชีรายนามพระสงฆ์ที่ได้นำขึ้นกราบทูลสมเด็จพระสังฆราชเพื่อทรงมีพระราชวินิจฉัย แล้วนำขึ้นกราบบังคมทูลพระกรุณาสถาปนา เลื่อนและตั้งสมณศักดิ์รวมทั้งสิ้น 74 รูป

ในการนี้ ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานสถาปนาสมณศักดิ์ สมเด็จพระราชาคณะทีเดียว 4 รูป ซึ่งนับเป็นครั้งแแรกในประวัติศาสตร์การสถาปนาสมณศักดิที่มีในประเทศไทย

1.พรหมวชิรญาณ (นามเดิม ปสฤทธิ์ นามสกุล สุทธิพันธ์ ฉายาว่า เขมงฺกโร) เกิดวันที่ 24 พ.ค. พ.ศ. 2480 ที่บ้านยางน้อย ต.ก่อเอ้ อ.เขื่องใน จ.อุบลราชธานี บิดาชื่อ ขุนก่อเอ้อุกฤษ (ผา สุทธิพันธุ์) มารดาชื่อ นางก่อเอ้อุกฤษ (ตา สุทธิพันธุ์) ปัจจุบันดรงตำแหน่ง เจ้าอาวาสวัดยานนาวา กรรมการมหาเถรสมาคม, ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 10 (ฝ่ายศาสนศึกษา), ประธานคณกรรมการฝ่ายสาธารณะสงเคราะห์ ของมหาเถรสมาคม, ผู้ปฏิบัติหน้าที่แทนประธานสำนักงานกำกับดูแลพระธรรมทูตไปต่างประเทศ, กรรมการสภามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พระราชทานสถาปนาเป็น สมเด็จพระมหาธีราจารย์

ความสามารถพิเศษ เป็นกวีแต่งโคลง กาพย์ กลอน มีผลงานตีพิมพ์ในสื่อมวลชนต่างๆ ตั้งแต่ พ.ศ. 2500 เมื่อยังเป็นสามเณร ด้านโหราจารย์ ก็เป็นที่เคารพยกย่องทั่วไป ในด้านการเผยแพร่พระพุทธศาสนาในต่างประเทศนั้น ท่านเป็นพระสงฆ์รุ่นบุกเบิกสร้างวัดในสหหรัฐอเมริกายุคแรกๆ เช่น วัดธัมมาราม นครชิคาโก และล่าสุดได้แก่ วัดนวมินทรราชูทิศ เมืองบอสตัน สร้างถวายในหลวงรัชกาลที่ 9 ใช้งบกว่า 2 พันล้าน สร้างเป็นอนุสรณ์สถานเมืองพระราชสมภพ วัดแห่งนี้จะเป็นศูนย์กลางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในสหรัฐอเมริกา และดำรงตำแหน่งประธานสมัชชาสงฆ์ไทยในสหรัฐอเมริกา นานกว่า 10 ปี

2.พระสานโสภณ (พิจิตร ฐิติวณฺโณ ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดโสมนัสวิหาร ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 16-17-18 (ธ) อาจารย์สอนวิปัสสนากรรมฐานที่มีชื่อเสียงรูปหนึ่ง มีศิษย์กรรมฐานนับหมื่นคน เพราะสอนมาตั้งแต่ พ.ศ. 2525 เคยเป็นอาจารย์สอนที่มหามกุฏราชวิยาลัย (มม.ร.) ได้รับการสถาปนาเป็นสมเด็จพระมหามุนีวงศ์

ท่านเกิดเมื่อ 24 มิ.ย. 2479 ที่ อ.สทิงพระ จ.สงขลา อุปสมบทที่วัดโสมนัส เมื่อ พ.ศ. 2499 นอกจากสอบได้เปรียญธรรม 9 ประโยคแล้ว ยังได้ปริญญา ศน.บ. จาก มหามกุฏราชวิทยาลัย ปริญญาโท (M.A.) การที่ท่านได้รับการสถาปนาเป็นสมเด็จพระราชาคณะจึงเป็นที่ภาคภูมิใจของคณะศิษย์เป็นอย่างยิ่ง

3.พระพรหมมุนี (สุชิน อคฺคชิโน เปรียญ 1-2 ประโยค) วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร ได้รับการสถาปนาเป็น สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ นามเดิม สุชิน ฉายา อคฺคชิโน นามสกุล มงคลแถลง เกิดเมื่อวันอาทิตย์ที่ 22 ม.ค. พ.ศ. 2493 ณ ต.ปลายกลัด อ.บางซ้าย จ.พระนครศรีอยุธยา

ท่านดำรงตำแหน่งสำคัญๆ ระดับในคณะสงฆ์หลายตำแหน่ง เช่น แม่กองธรรมสนามหลวง เลขานุการ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จสังฆราช (อัมพร) กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าคณะภาคคณะสงฆ์ธรรมยุต (หลายภาค) กรรมการต่างๆ ที่ได้รับแต่งตั้งจากคณะสงฆ์ หลายตำแหน่ง เชี่ยวชาญชำนาญในระเบียบ ประเพณีต่างๆ ของไทยและคณะสงฆ์

4.พระพรหมมังคลาจารย์ (ธงชัย ธมฺมธโช) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดไตรมิตรวิทยราม ได้รับการสถปนาในนาม สมเด็จพระมหารัชมงคลมุนี ท่านมีชื่อเสียงหลายด้านทั้งด้านการส่งเสริมการศึกษา คือเป็นประธานมูลนิธิร่มฉัตร เคยรับรางวัลผู้บริหารและสนับสนุนสถานศึกษาภาษาจีน ระดับมัธยมศึกษาดีเด่นของโลก ประจำปี 2554 รางวัลผู้นำที่มีผลงานด้านการศึกษาโดดเด่นเป็นพิเศษ (The Best of the Best) จากสำนักงานส่งเสริมการเรียนการสอนภาษาจีนนานาชาติ แห่งสาธารณรัฐประชาชนจีน เข็มเสมาคุณูปการและเกียรติบัตรผู้ทำคุณประโยชน์ จากกระทรวงศึกษาธิการ เชี่ยวชาญพิธีกรรม และการปลุกเสก เช่น ผ้ายันต์ ที่กล่าวว่า ช่วยทำให้ทีมฟุตบอลเลสเตอร์ซิตี้ คว้าแชมป์ อย่างยิ่งใหญ่ แต่ทราบว่าปัจจุบันวางมือจากการปลุกเสก หลังจากพบกับวิกฤต ก่อนออกพรรษา พ.ศ. 2560 จนต้องไปปลีกวิเวกต่างจังหวัด

ท่านมีนามเดิมว่า ธงชัย เอี่ยมสอาด เกิดเมื่อวันวันเสาร์ที่ 21 ก.พ. พ.ศ. 2496 (อายุ 66 ปี เป็นสมเด็จที่หนุ่ม) เกิดที่บ้านแหลมแค ต.หน้าประดู่ อ.พานทอง จ.ชลบุรี

นอกจากสถาปนาสมเด็จพระราชาคณะ 4 รููป ยังทรงโปรดให้เลื่อนสมณศักดิ์์ พระเถระที่ทำคุณประโยชน์แก่ศาสนาที่มีชื่อเสียง เช่น หลวงพ่อวิริยังค์ หรือพระธรรมมงคลญาณ วัดธรรมมงคล เป็นพระพรหมมงคลญาณ ชั้นพระราชาคณะชั้นพรหม หรือรองสมเด็จ

แต่ที่คณะศิษย์ปลาบปลื้มเป็นอย่างยิ่ง เมื่อพระอาจารย์ฝรั่ง ชื่อ พระฌอน ชยสาโร ซิเวอร์ตัน แห่งสำนักสงฆ์บ้านไร่ทอสี ปากช่อง จ.นครราชสีมา ซึ่งเป็นฝรั่งธรรมดา ชาวอังกฤษ ศิษย์หลวงพ่อชา พูดภาษาไทยเก่ง แต่ได้รับการโปรดเกล้าฯให้เป็นพระราชาคณะชั้นราช ในชื่อ พระราชพัชรมานิต ซึ่งเป็นประวัติศาสตร์อีกหน้าหนึ่ง

ส่วนพระฝรั่งที่อยู่ต่างประเทศ ที่ได้รับการเลื่อนสมณศักดิ์จากชั้นสามัญได้แก่ พระโพธิวิเทศ (อาจารย์ปสันโน) วัดป่าอภัยคีรี แคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา เลื่อนเป็น พระราชโพธิวิเทศ และ พระวิเทศพุทธิคุณ (อมโรภิกขุ) วัดอมราวดี กรุงลอนดอนเป็นราชพุทธิวรคุณ

พระไทยที่มีชื่อเสียงด้านการเผยแพร่อีกรูปหนึ่งคือ ท่านมหาวุฒิชัย วชิรเมธี หรือ ว.วชิรเมธี ได้รับการแต่งตั้งเป็นพระราชคณะชั้นสามัญชื่อ พระเมธีวชิโรดม

พระอนุชาสังฆราชได้เลื่อนเป็นชั้นธรรม

วัดศรีสุริยวงศาราม วรวิหาร จ.ราชบุรี ออกประกาศว่า ในวโรกาสพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ ให้ พระเทพสุเมธี (ไสว วฑฺฒโน) เป็นพระราชาคณะชั้น ธรรม ในราชทินนามที่ พระธรรมวุฒาจารย์

ท่านเกิดวันที่ 17 ธ.ค. พ.ศ. 2474 อ่อนกว่า สมเด็จพระสังฆราช 4 ปี ปัจจุบันดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดศรีสุริยวงศาราม วรวิหาร