มะม่วงยังขมได้

โดย...อารยชล

ชีวิตคนเราถ้าเดินทางผิด หายนะก็รออยู่ข้างหน้า

ข้างหน้านั้นไม่รู้ว่าจะต้องเจออะไรบ้าง แต่ที่ต้องเจอแน่ๆ ไม่ใช่ความสุข แต่เป็นความทุกข์ ไม่ใช่ความเจริญแต่เป็นความเสื่อมความต่ำทราม มิใช่มงคลแต่เป็นอัปมงคล

มิใช่ปัญญาแต่เป็นปัญหา อุปสรรค เป็นความขัดข้อง ไม่ใช่ความปลอดภัยแต่เป็นภัยอันตราย มิใช่ความน่าดูแต่เป็นความน่ารังเกียจ มิใช่เสียงสรรเสริญแต่เป็นเสียงนินทาก่นด่า ฯลฯ 

ดังนั้น ผู้ที่ไปคบค้าสมาคมสนิทสนมกับคนพาล เท่ากับเดินทางผิดเต็มๆ หรือเดินไปในทางไม่ดี พระพุทธเจ้าทรงยืนยันว่าทางสายนี้น่ากลัวสุดๆ เต็มไปด้วยอันตรายโทษภัยนานา ตัวอย่างมีให้เห็นทุกวัน

ความเป็นคนพาล ทำให้หลายคนต้องอนาคตดับวูบ เพราะไปทำชั่วช้าเลวทราม ทำให้เสียชื่อเสียงเหม็นเหมือนปลาเน่า ไม่มีคนนับถือ เปรียบเหมือนใบตองห่อปลาเน่าห่ออุจจาระยังไงยังงั้น

ทั้งยังหมดความสง่างาม หมดสิริมงคลในตัว ทำให้ผู้คนเกลียดชัง ไม่มีใครอยากคบหาสมาคมด้วย ที่น่าเศร้า คือ ทำลายชื่อเสียงตัวเองไม่พอยังทำให้วงศ์ตระกูลมัวหมองไปด้วย

พระพุทธเจ้าทรงเห็นผลลัพธ์เช่นนี้ จึงต้องเตือนไว้ก่อนว่า ถ้าไม่อยากให้ชีวิตต้องประสบกับชะตากรรมไม่ดี ความทุกข์ ความเสื่อม ความพินาศ อย่าได้คิดหรือริคบคนพาลเด็ดขาด 

คนพาลอยู่ไหน อย่าได้เข้าไปหา อย่าได้เข้าไปนั่งใกล้ อย่าได้ไปเผลอสบตา อย่าได้ไปพูดคุย อย่าได้ไปฟังคำพูดของคนพาล ยิ่งไม่ได้พบไม่ได้เจอคนพาล ไม่ได้ยินแม้เสียงคนพาลเป็นดีที่สุด 

จงเว้นให้ห่างไกลพาลที่สุดจะได้ปลอดภัย เหมือนคำโบราณท่านว่าไว้ เว้นหมาให้ห่างศอก เว้นวอกให้ห่างวา เว้นพาลาให้ไกลตั้งแสนโยชน์

ตอกย้ำภาพลักษณ์คนพาลได้ดีว่า เป็นบุคคลอันตรายไม่ควรเฉียดเข้าไปใกล้ 

ลักษณะที่ทำให้รู้ว่าคนพาลเป็นแบบไหนนั้น พระพุทธเจ้าทรงให้หลักใหญ่ๆ ไว้สังเกต 3 อย่าง คือ ถ้าคิดทำแต่เรื่องที่ไม่ดี เรื่องที่ผิดกฎหมาย ผิดศีลธรรม และเรื่องที่ไม่เกิดประโยชน์ที่ดี อย่างนี้ให้ระวัง  

สอง นอกจากให้สังเกตมุมมอง แนวคิด ทัศนคติแล้ว คำพูดก็ทำให้รู้ลักษณะพาลได้ ใครที่พูดแต่คำที่ไม่ดี เช่น พูดทำให้คนแตกแยก พูดใส่ร้าย อย่างนี้ก็เข้าลักษณะพาล และสาม ชอบคิดแต่เรื่องที่ไม่ดี

นี่คือหลักสังเกตพาลเบื้องต้น

ถ้าเห็นว่า ใครมีลักษณะแบบที่ว่ามา ก็ควรต้องระวังตัวเองให้ดี อย่าได้เผลอไปเสียท่าเสียที หรือติดกับดักหลงคารมคนพาลเป็นอันขาด

พระเจ้าอชาตศัตรู โอรสของพระเจ้าพิมพิสาร เสียท่าให้พระเทวทัต คิดปลงพระชมน์พระบิดา ต้องขาดจากมรรคผลนิพพาน ก็เพราะคบกับคนพาลสันดานหยาบอย่างพระเทวทัตเป็นต้นเหตุ

คนพาลร้ายกาจอยู่แล้ว!!

พระพุทธเจ้าจึงได้ตรัสเป็นมงคลข้อแรก ถ้าอยากให้ชีวิตมีแต่มงคล มีแต่ความเจริญ ความสุข อย่าได้คบค้าสมาคมกับคนพาลเด็ดขาด ไม่อย่างนั้นชีวิตคนคนนั้นเปลี่ยนไปแน่ และไปในทางไม่ดีด้วย

ขนาดต้นมะม่วงที่ผลมีรสหวาน แต่พอปลูกสะเดาและเถาบอระเพ็ดล้อมรอบ รากของต้นมะม่วงเกี่ยวพันกับรากและกิ่งของสะเดาและเถาบอระเพ็ด จากมะม่วงหวานกลายเป็นมะม่วงขมไปได้

เรื่องนี้น่าคิด...ของมีชีวิตแท้ๆ พออยู่ใกล้กับของไม่ดี ก็พลอยเป็นของไม่ดีไปด้วย

คนเราก็เช่นกัน ถ้าคบคนชั่วก็พาตัวให้ชั่วตาม เพราะฉะนั้นอย่าคบคนพาลเป็นอันขาด