มจร และสงฆ์ศรีลังกา ร่วมฉลอง 260 ปี สยามวงศ์ อย่างยิ่งใหญ่
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (มจร) วัดพระธาตุเขี้ยวแก้ว วัดมาลละวัตตะ ฝ่ายคามวาสี และวัดอัสคิริยา ฝ่ายอรัญวาสี จัดพิธีฉลอง 260 ปี
โดย...สมาน สุดโต
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (มจร) วัดพระธาตุเขี้ยวแก้ว วัดมาลละวัตตะ ฝ่ายคามวาสี และวัดอัสคิริยา ฝ่ายอรัญวาสี จัดพิธีฉลอง 260 ปี แห่งการประดิษฐานสยามวงศ์ ณ Sri Lanka International Buddhist Academy (SIBA), Kandy เมื่อวันที่ 2021 ส.ค. 2556
การฉลองนำโดยพระพรหมบัณฑิต อธิการบดี มจร เป็นประธาน โดยมีพระสงฆ์และผู้แทนชาวพุทธ 27 ประเทศ คณะสงฆ์ศรีลังกาพร้อมกับผู้นำรัฐบาลศรีลังกาเข้าร่วมประชุม
สงฆ์สยามฟื้นฟูสงฆ์ลังกา
ทั้งนี้ สืบเนื่องจากคณะสงฆ์ไทยในสมัยกรุงศรีอยุธยา เจริญรุ่งเรือง มีชื่อขจรไกลไปในโพ้นทะเล จนกระทั่งพระเจ้ากิตติราชสิงหะ พระมหากษัตริย์แห่งเกาะลังกา ต้องเจริญพระราชไมตรีมายังพระเจ้าบรมโกศ พระมหากษัตริย์กรุงศรีอยุธยา เพื่อขอให้ส่งพระเถระจากกรุงศรีอยุธยาไปจัดพิธีอุปสมบท เพื่อฟื้นฟูพระพุทธศาสนา เพราะทั้งประเทศเหลือแต่สามเณร นำโดยสามเณรสรณังกร หลังจากลังกาทวีปประสบภัยสงคราม พระพุทธศาสนาถูกเบียดเบียน
หลังจากรับพระราชสาสน์จากพระมหากษัตริย์แห่งเกาะลังกาแล้ว พระเจ้าบรมโกศ นิมนต์พระอุบาลีจากวัดธรรมาราม พร้อมพระสงฆ์อีก 10 รูปให้เดินทางจากกรุงศรีอยุธยา ไปเกาะลังกาโดยเรือกำปั่น ออกเดินทาง ปี 2294 ฟันฝ่าอุปสรรคนานาประการก็ถึงเกาะลังกา ในปี พ.ศ. 2295 ได้รับการถวายการต้อนรับอย่างเอิกเกริกจากพระเจ้ากรุงลงกา
ส่วนการจัดการอุปสมบทชาวลังกานั้น พระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เรื่องประดิษฐานพระสงฆ์สยามวงศ์ในลังกาทวีปว่า ในวันศุกร์ เดือน 8 ขึ้น 14 ค่ำ เวลาค่ำ พระอุบาลีให้อุปสมบทแก่สามเณรไทยที่เดินทางไปด้วย 1 รูป ในคามสีมา เป็นการอุปสมบทให้เป็นตัวอย่างแก่ชาวลังกาทวีป
ในวันเสาร์ เดือน 8 ขึ้น 15 ค่ำ พระเจ้าเกียรติศิริราชสิงหะ อาราธนาพระสงฆ์สยาม ซึ่งมีพระอุบาลีเป็นประธาน ให้อุปสมบทแก่สามเณรสิงหล ซึ่งเป็นสังฆนายก 6 รูป มีสามเณรสรณังกร (อายุ 40 ปี) เป็นต้น ณ คามสีมา วัดบุปผาราม หรือวัดมาลละวัตตะ ในปัจจุบัน
เมื่อเสร็จอุปสมบทแล้วพวกชาวลังกา ที่มีพระเจ้าเกียรติศิริราชสิงหะ เป็นประธาน พากันซ้องสาธุการ ให้ประโคมดนตรี ยิงปืนใหญ่เป็นสัญญาณให้ปรากฏความปีติปราโมทย์แก่ประชาชนชาวลังกาว่าศาสนวงศ์ซึ่งได้เสื่อมสูญมาช้านาน ได้กลับตั้งหยั่งลงในลังกาทวีปแล้ว
ถวายดุษฎีบัณฑิตฉลอง 260 ปี
นับตั้งแต่ปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา ถึงปัจจุบันเวลาล่วงมาได้ 260 ปี พระพรหมบัณฑิต อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬากรณราชวิทยาลัย ซึ่งได้รับมอบหมายจากมหาเถรสมาคม ให้เป็นประธานสงฆ์ไทยในการฉลองศาสนสัมพันธ์ระหว่างประเทศไทยกับศรีลังกา กล่าวว่า กิจกรรมเด่นของการฉลอง 260 ปี นอกจากรายการเสวนาเรื่องพระพุทธศาสนา ที่ใช้ภาษาบาลีเป็นภาษากลางแล้ว ก็คือการที่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาฯ ถวายดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ แด่ท่าน Udugama Sri Buddharakkhita Mahanayake Thero Asgiriya Chapterสังฆนายก ฝ่ายอรัญญวาสี และ ท่าน Niyagoda Vijithasiri Anunake Thero อนุสังฆนายกมาลละวัตตะ ซึ่งเป็นนิกายสยามวงศ์
พระพรหมบัณฑิต แถลงว่า การถวายดุษฎีบัณฑิตแก่สังฆนายก ทั้ง 2 นิกาย เพราะเป็นสัญลักษณ์ของคณะสงฆ์สยามนิกายซึ่งสืบต่อจากพระอุบาลี 260 ปีที่ผ่านมา
นอกจากนั้น พระเถระทั้ง 2 ท่านมีจิตใจที่ดีต่อคณะสงฆ์ไทยตลอดมา มีงานการอะไรท่านต้องไปร่วมทุกกิจกรรมทั้งภาครัฐและเอกชน
พระพรหมบัณฑิต บอกว่า ท่านแก้ข้อข้องใจในวงสัมมนานานาชาติที่ว่าทำไมเน้นประเทศไทย ในเมื่อลังกาก็ได้รับอิทธิพลพระพุทธศาสนาจากพม่าด้วย โดยได้บอกที่ประชุมว่าความสัมพันธ์ไทยศรีลังกามีอย่างต่อเนื่อง มิได้เริ่มจากพระอุบาลีสมัยพระเจ้าบรมโกศแล้วหยุดไป แต่ทั้ง 2 ประเทศมีความสัมพันธ์แลกเปลี่ยนเยี่ยมเยียนซึ่งกันอย่างต่อเนื่อง จนถึงทุกวันนี้ก็ช่วยเหลือเกื้อกูลกันตลอด ตัวอย่างเช่น MCU หรือ มจร เปิดสถาบันสมทบ หรือ SIBA ให้การศึกษาระดับปริญญาตรีโท แก่พระสงฆ์และชาวพุทธศรีลังกา เป็นต้น
นอกจากนั้น คณะสงฆ์ศรีลังกาได้ร่วมมือกับไทยจัดงานวิสาขบูชาโลก ที่จัดในไทยในรอบ 10 ปีที่ผ่านมา
ท่านได้บอกข่าวที่น่ายินดีว่าคณะมนตรีเศรษฐกิจและสังคมสหประชาชาติได้แจ้งให้อธิการบดี มจร ทราบเป็นทางการว่า สภาสากลวิสาขบูชาโลกมีสถานะเป็นองค์กรที่ปรึกษาพิเศษของ UN สามารถตั้งสำนักงานผู้แทนที่ New York, Geneva และ Vienna โดยให้มีผู้แทนและทำกิจกรรมร่วมกับสหประชาชาติ และให้รายงานทุก 4 ปี ว่าทำกิจกรรมร่วมด้านไหน อย่างไรบ้าง
ทุนการศึกษาแก่พระชาวลังกา
พระครูปลัดสุวัฒนวชิรคุณ (ไสว) รองอธิการบดีฝ่ายกิจการต่างประเทศ มจร กล่าวถึงความร่วมมือสงฆ์ระหว่างไทยและศรีลังกาในช่วงฉลอง 260 ปี ว่า คณะสงฆ์มีมติให้ทุนการศึกษาแก่พระสงฆ์ศรีลังกา 26 ทุน โดยสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติรับไป 21 ทุน เพื่อสนับสนุนการเรียนนักธรรม
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาฯ รับไป 5 ทุน แบ่งเป็นทุน ป.ตรี 2 ทุน ป.โท 1 ทุน และ ป.เอก 2 ทุน โดยให้สังฆนายกวัดมาลละวัตตะ คัดเลือก 3 รูป และสังฆนายกวัดอัสคิริยา คัดเลือก 2 รูป
นอกจากการให้ทุนดังกล่าว ยังมีความร่วมมือด้านการศึกษา โดย มจร เข้ามาปรับปรุงการศึกษามหาวิทยาลัยสงฆ์ให้เข้มแข็ง ตามคำร้องขอของสังฆนายกศรีลังกาจนเป็นสถาบัน SIBA ขึ้นมาในขณะนี้
เสวนาเป็นภาษาบาลี
ส่วนกิจกรรมในการสัมมนาระดับนานาชาติ ในงานฉลอง 260 ปี ที่น่าสนใจคือการใช้ภาษาบาลีเป็นภาษากลางในการถ่ายทอดวิชาการ และปุจฉา วิสัชชนา ซึ่งมีผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาบาลีทั้งไทย ศรีลังกา และอินเดีย ขึ้นเวทีบรรยาย และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นด้วยความตื่นตาตื่นใจ ทำให้กลายเป็นหัวข้อให้เจ้าสำนักบาลีในไทยคิดนำไปขยายผลต่อยอดว่าจะต้องมีหลักสูตรสนทนาภาษาบาลีในสำนักของตน เช่น เจ้าคณะจังหวัดพะเยา พระราชวิริยาภรณ์ (ศรีมูล) พระเมธีวราภรณ์ (สุทัศน์) เจ้าอาวาส เจ้าสำนักวัดโมลีโลกยาราม เป็นต้น