โกหกสีขาว...โกงกินไม่น่ารังเกียจชาวพุทธควรพิจารณาอย่างไร? (ตอน ๑)

โดย...พระอาจารย์อารยะวังโส

ปุจฉา : ๑.การพูดเท็จด้วยอ้างความจำเป็น หรืออ้างเพื่อประโยชน์ของส่วนรวม ประเทศชาติ สามารถทำได้หรือไม่... หากมีการกระทำจะเป็นบาปหรือไม่ ขอพระอาจารย์ช่วยวิสัชนา โดยเฉพาะเรื่อง โกหกสีขาว (White Lie) ในทัศนคติพุทธศาสนาเป็นอย่างไร?

๒.ข่าวชิ้นล่าสุด “การคอร์รัปชันไม่น่ารังเกียจ หากได้รับผลประโยชน์ร่วมกัน” พระอาจารย์มีความคิดเห็นในเรื่องดังกล่าวอย่างไร ช่วยกรุณาวิสัชนาเพื่อประโยชน์แห่งการศึกษาด้วย

๓.โยมขอความเห็นเกี่ยวกับกรณีวัดแห่งหนึ่ง นำเรื่องการที่เขาได้ไปอ่านวาระจิตและพบกับ สตีฟ จ็อบส์... การปฏิบัติไม่ตรงกับสิ่งที่พระพุทธเจ้าสอน จะทำให้มีความเสื่อมในญาณที่เขาเคยมีมาก่อนหรือไม่คะ

(รศ.ดร.จุฬาลักษณ์ ค้าไม้)

วิสัชนา : ขอเจริญพรสาธุชนผู้มีศรัทธาในพระพุทธศาสนา ฤดูกาลฝนปีนี้ ได้น้ำดีเหลือเกิน ทุ่งนารอบวัดเขียวขจี สระบ่อน้ำเต็มเปี่ยม จนเกือบล้นขอบสระ หากเจอพายุสักลูกสองลูก สงสัยคงจะได้ต่อเรือแพรองรับ แม้จะไม่หนักแบบปีที่แล้ว แต่คงจะน้องๆ... ศรัทธาสาธุชนผู้ปลูกอาศัยบ้านเรือนอยู่ริมทางน้ำไหลในแอ่งลุ่มน้ำทั้งหลาย พึงตื่นตัวเฝ้าระวังน้องน้ำกันให้ดี ไม่ใครก็ใครคงได้เจอจังจัง ให้อพยพสมบัติพัสถานกันอย่างโกลาหล หากทำใจดีสู้น้ำ จนลืมการคิดหาป้องกัน มัวแต่ท่องคาถา คิดว่า “เอาอยู่” แล้วไม่เตรียมพร้อมแต่เนิ่นๆ สุดท้ายก็จะพบภัยพิบัติให้เสียหายในทรัพย์สินอย่างที่ผ่านมา จึงอย่าได้ไปหลงเชื่อเสียงนกกาว่า “เอาอยู่ๆๆๆ” ควรตั้งตนอยู่ในความไม่ประมาท เตรียมความพร้อมทุกรูปแบบอย่างมีสติปัญญา เข้าให้ถึง รู้ให้จริงในเหตุปัจจัยทั้งหลาย โดยเฉพาะในภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นได้ทุกรูปแบบในสังคมที่แปรปรวน เพราะขาดรากฐานศีลธรรมอย่างปัจจุบัน ที่อะไรก็เกิดขึ้นได้ทั้งนั้น เพื่อระวังสำรวมตั้งมั่น รับปัญหาอย่างมีสติปัญญา หนึ่งสมอง สองมือ สองขา ของเรา คือที่พึ่งแท้จริง!!

มาพิจารณาดูปุจฉา ข้อที่ ๑ เรื่องการพูดเท็จ ด้วยอ้างความจำเป็น หรืออ้างเพื่อประโยชน์ของส่วนรวม สังคม ประเทศชาติ สามารถทำได้หรือไม่!? ที่เรียกกันว่า โกหกสีขาว (White Lie) ก่อนที่อาตมาจะวินิจฉัย ขออาราธนาหลักธรรม เรื่อง ศีล มาแจกแจงโดยย่อ เพื่อเป็นพื้นฐานที่ตรงกันในการนำไปสู่การศึกษาในเรื่องดังกล่าว ในเรื่องบุญกิริยาวัตถุ แปลว่า หลักแห่งการบำเพ็ญบุญ หรือที่ตั้งแห่งการทำบุญ โดยย่อมีอยู่ ๓ ทาง ได้แก่ ทานมัย สีลมัย ภาวนามัย ซึ่งเป็นหลักแห่งการทำบุญในพระพุทธศาสนา ที่เรียกว่า ทาน ศีล ภาวนา เมื่อขยายกว้างออกไป

อ่านต่อฉบับพรุ่งนี้