เช็กด่วน!...ถึงเวลายื่นภาษีเงินได้นิติบุคคลครึ่งปีแล้วหรือยัง

ภาษีนิติบุคคลครึ่งปี (ภ.ง.ด.51) สำคัญอย่างไร

     ปกติบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลมีหน้าที่เสียภาษีเงินได้นิติบุคคลจากกำไรสุทธิ ซึ่งจะต้องคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลและยื่นแบบฯ และชำระภาษีปีละ 2 ช่วง ได้แก่ 

          - ช่วงที่ 1 บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลจะต้องคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลครึ่งปี (ภ.ง.ด.51) จากกำไรสุทธิ หรือประมาณการกำไรสุทธิ ในช่วง 6 เดือนแรกของรอบระยะเวลาบัญชี ตามมาตรา 67 ทวิ   

          - ช่วงที่ 2 บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลจะต้องคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลจากกำไรสุทธิ ยื่นภาษีสิ้นปี (ภ.ง.ด.50) ชำระภาษีภายใน 150 วันนับจากวันสุดท้ายของรอบระยะเวลาบัญชี 

     โดยหลายคนอาจมีคำถามว่า ปกติกิจการจะยื่นภาษีเงินได้นิติบุคคลทุกปีอยู่แล้ว แล้วทำไมต้องยื่นภาษีเงินได้นิติบุคคลครึ่งปีด้วย ซึ่งการเสียภาษีครึ่งปีนี้ถือเป็นการบรรเทาภาระภาษี เพราะหากไม่มีการยื่นแบบ ภ.ง.ด.51 หรือภาษีเงินได้นิติบุคคลครึ่งปี จะต้องยื่นแบบภาษีเงินได้นิติบุคคลและชำระภาษีเป็นเงินจำนวนมาก โดยภาษีเงินได้นิติบุคคลครึ่งปี (ภ.ง.ด.51) ที่จ่ายไป หากมีภาษีที่ชำระไว้เกินหรือได้ชำระภาษีไว้ สามารถขอคืนหรือใช้เป็นเครดิตในการคำนวณภาษีที่ต้องชำระปลายปีได้

รอบระยะเวลาบัญชีแบบไหนที่ไม่ต้องยื่นแบบภาษีเงินได้นิติบุคคลครึ่งปี (ภ.ง.ด.51)

     รอบระยะเวลาบัญชีที่ไม่ต้องยื่นแบบแสดงรายการ และเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลครึ่งปี (ภ.ง.ด.51) มีลักษณะดังนี้

     1.สำหรับกิจการที่เพิ่งเริ่มตั้งขึ้นใหม่ในรอบระยะเวลาบัญชีแรกนั้น กิจการมีสิทธิ เลือกกำหนดวันสุดท้ายของรอบระยะเวลาบัญชี จะเป็นวันใดก็ได้ โดยกำหนดให้รอบระยะเวลาบัญชีแรกมีกำหนดเวลาน้อยกว่า 12 เดือน 

     2.สำหรับกิจการที่ได้รับอนุญาตให้เปลี่ยนแปลงวันสุดท้ายของรอบระยะเวลาบัญชี จะมีผลทำให้รอบระยะเวลาบัญชีนั้นมีกำหนดเวลาไม่เกิน 6 เดือน จึงไม่มีหน้าที่ต้องยื่นแบบ ภ.ง.ด.51

     3.กรณีเลิกกิจการ ตามประมวลรัษฎากร มาตรา 72 วรรค 2 ให้ถือว่าวันที่เจ้าพนักงานทะเบียนหุ้นส่วนบริษัทรับจดทะเบียนเลิกกิจการนั้นเป็นวันสุดท้ายของรอบระยะเวลาบัญชี เฉพาะกรณีที่รอบระยะเวลาบัญชีเลิกกิจการมีกำหนดเวลาน้อยกว่า 12 เดือน

     4.กรณีควบกิจการเข้าด้วยกัน ตามประมวลรัษฎากร มาตรา 72 กรณีบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลซึ่งได้ควบเข้ากันนั้นได้เลิกกิจการ วันที่บริษัทได้ควบเข้ากันจึงเป็นวันสุดท้ายของรอบระยะเวลาบัญชีกำหนดเวลาของรอบระยะเวลาบัญชีในกรณีเช่นนี้จึงมีลักษณะเช่นเดียวกับกรณีเลิกกิจการ

หายห่วง ไม่เสียเงินเพิ่ม...หากประมาณการกำไรสุทธิถูกต้อง

     ตามที่กฎหมายกำหนดให้บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลทั่วไป ที่ไม่ใช่บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลตามประมวลรัษฎากร มาตรา 67 ทวิ(2) ซึ่งในการเสียภาษีจากกึ่งหนึ่งของการประมาณการกำไรสุทธิในรอบระยะเวลาบัญชี ตามมาตรา 67 ทวิ(1) แห่งประมวลรัษฎากร โดยจัดทำประมาณการกำไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธิ (ทั้งปี) จากกิจการหรือเนื่องจากกิจการที่กระทำในรอบระยะเวลาบัญชีได้กำไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธิเท่าใดให้นำกึ่งหนึ่งของกำไรสุทธิที่ประมาณการได้นั้นมาคำนวณภาษีตามอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคล

     สำหรับการคำนวณกำไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธิของรอบระยะเวลา 6 เดือนนี้ คำนวณได้โดยเอารายได้จากกิจการหรือเนื่องจากกิจการที่กระทำในรอบระยะเวลา 6 เดือน หักด้วยรายจ่าย ตามเงื่อนไขที่ระบุไว้ในประมวลรัษฎากร มาตรา 65 ทวิ และมาตรา 65 ตรี จึงเห็นได้ว่าการคำนวณเสียภาษีกรณีนี้จะตรงกับความจริงมากกว่าการคำนวณเสียภาษีจากการประมาณการกำไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธิ เพราะรายได้และรายจ่ายที่นำมาคำนวณกำไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธิ จะคำนวณเฉพาะรายได้และรายจ่ายที่เกิดขึ้นแล้วในรอบระยะเวลา 6 เดือนเท่านั้น แต่การคำนวณเสียภาษีจากการประมาณกำไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธิ จะต้องคำนึงถึงรายได้และรายจ่ายในช่วง 6 เดือนหลังของรอบระยะเวลาบัญชีที่ยังไม่เกิดขึ้นด้วย ซึ่งอาจทำให้การประมาณการกำไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธิผิดพลาดก็ได้ หากมีเหตุการณ์อย่างใดอย่างหนึ่งนอกเหนือจากการคาดหมายของบริษัทฯ เกิดขึ้น    

ยื่นภาษีเงินได้นิติบุคคลครึ่งปี (ภ.ง.ด.51) ช่วงไหน

     ภ.ง.ด.51 คือ แบบแสดงรายการภาษีเงินได้นิติบุคคล เป็นแบบฟอร์มที่บริษัทหรือห้างร้านนิติบุคคลต้องกรอกแจ้งรายละเอียดลงไปเพื่อยื่นให้กับกรมสรรพากร ซึ่งเป็นภาษีที่บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลมีรอบระยะเวลาบัญชีครบ 12 เดือน มีหน้าที่ยื่นแบบฯ ภ.ง.ด. 51 ภายใน 2 เดือน นับแต่วันสุดท้ายของรอบระยะเวลา 6 เดือน (นับจากวันแรกของรอบระยะเวลาบัญชี) 

     โดยช่วงเวลายื่นแบบภาษีนิติบุคคลครึ่งปี (ภ.ง.ด.51) หากยื่น ภ.ง.ด.51 แบบกระดาษ วันสุดท้าย ภายใน 31 สิงหาคม 2566 แต่ถ้ายื่นแบบ Online ผ่านระบบ E-FILING ที่เว็บไซส์กรมสรรพากร จะได้รับสิทธิขยายเวลาการยื่นแบบฯ ชำระภาษีออกไปอีก 8 วัน โดยยื่นวันสุดท้ายภายใน 8 กันยายน 2566

โดยสรุป 
ผู้ประกอบการที่จดทะเบียนเป็นนิติบุคคลควรเริ่มวางแผนการชำระภาษีไว้ล่วงหน้าเพื่อประโยชน์ของกิจการ และในกรณีถ้านิติบุคคลไม่ยื่นรายการตามแบบ ภ.ง.ด.51 ภายในเวลาที่กฎหมายกำหนด ต้องรับผิดเสียเงินเพิ่มตามจำนวนเงินภาษีที่ต้องเสียในรอบระยะเวลาบัญชีนั้นอีกด้วย  

อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่ Inflow Accounting