ต้องเปลี่ยนแปลง

โดย...ปริญญา ชูเลขา

เหตุผลที่กระแสข่าวการตรวจสอบการใช้งบประมาณของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้รับความสนใจจากสังคมอย่างมาก เพราะที่ผ่านมา สสส.ถูกมองว่าเป็นองค์กรอิสระที่ได้รับงบประมาณสูง โดยไม่มีองค์กรใดเข้าไปตรวจสอบ

ซ้ำยังถูกมองว่าทั้งบุคคลผู้จัดสรรและผู้ถูกจัดสรรเป็นกลุ่มคนหน้าเดิมๆ ที่อยู่ภายในองค์กร จึงโดนกลไกรัฐบาล เช่น สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) คณะกรรมการติดตามและตรวจสอบการใช้จ่ายงบประมาณภาครัฐ (คตร.) และสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตในภาครัฐ (ป.ป.ท.) เข้าไปไล่ตรวจสอบ

ยิ่งผลงานสร้างเสริมสุขภาพที่ผ่านมาของ สสส. ก็ถูกมองว่าไม่เป็นไปตามวัตถุประสงค์ตามชื่อที่ก่อตั้งขึ้นมา คือ การสร้างเสริมสุขภาพแต่กลับกลายเป็นว่าตัวเลขประชากรไทยบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่เพิ่มสูงอยู่เช่นเดียวกับตัวเลขการเสียชีวิตจากโรคร้ายแรงและอุบัติเหตุจากสินค้าบาป

จึงเกิดคำถามว่า งบประมาณที่ สสส.ได้รับจากการจัดสรรที่เพิ่มสูงขึ้นทุกปี ได้ใช้ตรงวัตถุประสงค์หรือไม่ จากเหตุเหล่านี้จึงกลายเป็นช่องโหว่ให้รัฐบาลทหารใช้เป็นข้ออ้างสั่งรื้อระบบที่มาและการใช้งบประมาณ สสส.ทั้งหมด

สสส.ไม่ได้มีปัญหาการทุจริตคอร์รัปชั่น แต่ปัญหาคืองานสร้างเสริมความเข้มแข็งชุมชนสีขาวปลอดเหล้าหรือบุหรี่มีรูปธรรมให้เห็นน้อยมาก หรืองานวิจัยเชิงรุกด้านรักษาสุขภาพในการช่วยชีวิตคนจากสินค้าบาป หรือลดอุบัติเหตุทั้งทางตรงและอ้อมก็น้อยอยู่ จึงไม่แปลกที่กระแสสังคมจะส่งเสียงเชียร์ให้รื้อการใช้งบประมาณของ สสส.

ทุบโต๊ะว่าเมื่อสถานการณ์บังคับ สสส.ต้องเปลี่ยนแปลงและกล้ารับฟังเสียงวิพากษ์วิจารณ์ที่เรียกร้องความไม่โปร่งใส เพราะเงินเหล่านี้แม้จะเป็นเงินสินค้าบาป แต่ก็คือ เงินภาษีชาติ ไม่ใช่ว่าจะใช้กันตามอำเภอใจ ทุกองค์กรรัฐต้องกล้าที่จะถูกตรวจสอบและประเมินผลงาน ยิ่ง สสส.มีบุคลากรภายในเป็นนักวิชาการระดับหัวกะทิย่อมไม่กลัวการเปลี่ยนแปลง หรือถูกตรวจสอบ