เริ่มต้นด้วยความเลื่อมใสศรัทธาที่ดีย่อมนำไปสู่การปฏิบัติที่ควร (ตอน ๓)

“เราบอกไว้ว่า จักให้เงินท่าน ๒๐๐ กหาปณะ แต่เรามีเงินมาก ไม่ใช่มีเพียง ๒๐๐ กหาปณะเท่านั้น ท่านจงยืนจ้องดวงอาทิตย์ จนกว่าเราจะนำกหาปณะมาให้ครบก่อนจึงไป”

และหันมากำชับพราหมณ์อีกว่า “ท่านพราหมณ์ อย่ามองตามมานะ จงยืนจ้องดวงอาทิตย์อย่างเดียว”

สุภัททะ สมณะที่ ๑, ๒, ๓, ๔ มีอยู่ในพระธรรมวินัยนี้เท่านั้น... ศาสนาลัทธิอื่นๆ ว่างจากสมณะผู้รู้...พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงได้ทรงตรัสสรุปนัยเรื่องดังที่กล่าวรวมลงว่า...ภิกษุทั้งหลาย สมณะมีในศาสนานี้เท่านั้น ฯลฯ ลัทธิของศาสดาอื่น ว่างเปล่าจากสมณะผู้รู้ทั่วถึง จึงควรที่สาธุชนทั้งหลายจะได้มีศรัทธามั่นคงในพระพุทธศาสนา ดังคำกล่าวที่อาตมาเจริญพรในเบื้องต้น ด้วยการรู้ถึงคุณค่าในเขตพระพุทธศาสนาที่มีความเป็นเอกลักษณ์ คุณสมบัติอันเป็นเฉพาะ ที่ไม่มีในทุกเขตลัทธิศาสนาต่างๆ จึงควรดำรงความมั่นคงในความศรัทธาเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา (สตฺถริ ปสาโท) ให้แน่วแน่สืบต่อไปอย่างเข้มแข็ง

การที่สาธุชนจะมีความศรัทธาเลื่อมใสมั่นคง แน่วแน่ เข้มแข็ง ในพระพุทธศาสนาได้นั้น จักต้องมีความเลื่อมใสศรัทธาในพระบรมศาสดา ผู้ทรงประกาศเขตพระพุทธศาสนาเป็นเบื้องต้น ด้วยการเข้าถึงตถาคตโพธิสัทธา...เข้าใจในพระพุทธคุณอันประเสริฐ และรู้เห็นคุณประโยชน์ของพระธรรมคำสั่งสอนที่เป็นเครื่องนำออกจากความทุกข์ อันเป็นไปเพื่อความสงบสงัดแห่งกิเลสมีราคะเป็นต้น เพื่อการเกิดความเลื่อมใสศรัทธา เพราะเห็นคุณประโยชน์ในพระธรรมคำสั่งสอนว่ามีประโยชน์ยิ่งสามารถดับทุกข์ได้จริง ไม่ไร้คุณประโยชน์ ดังคำสั่งสอนของพวกเดียรถีย์นอกศาสนา ซึ่งไม่ควรเข้าไปเลื่อมใส ด้วยอุปมาเหมือนดุจความเลื่อมใสในสุนัขจิ้งจอกกินเหล้า ดังมีเรื่องเล่าว่า

“...สุนัขจิ้งจอกตาบอดข้างเดียวตัวหนึ่ง เข้าไปในเมืองเวลากลางคืน กินส่าสุราแล้วนอนหลับอยู่ในป่าบุนนาค ตื่นขึ้นตอนพระอาทิตย์ขึ้น คิดว่าเราไม่อาจกลับไปในเวลานี้ได้ สัตว์ที่เป็นศัตรูกับเรามีมาก สมควรหลอกคนสักคนหนึ่ง สุนัขจิ้งจอกนั้นเห็นพราหมณ์ผู้หนึ่งเดินมา คิดว่าเราจักหลอกลวงพราหมณ์ จึงเรียกว่า ท่านพราหมณ์ โปรดพาเราไปพ้นหมู่บ้าน เราจะให้เงินท่าน ๒๐๐ กหาปณะ พราหมณ์ตอบตกลงแล้วจับสุนัขรวบขาหิ้วขึ้น สุนัขจิ้งจอกจึงกล่าวต่อว่าพราหมณ์ว่า ให้พาไปดีๆ เงินของเรามิใช่ของเก็บตกนะ เงินเป็นของหายาก... และได้แนะนำให้เอาผ้าสะพายตนไป

พราหมณ์ได้สะพายพาสุนัขจิ้งจอกไปจนถึงประตูเมืองทางทิศใต้ ถามสุนัขจิ้งจอกว่า ปล่อยที่นี่ได้ไหม!? สุนัขจิ้งจอกจึงได้ร้องกล่าวออกมาว่า...เฮ้ย พราหมณ์โง่ ญาติของท่านเก็บเงินไว้ในประตูหรือ จงนำเราไปนอกประตู เมื่อได้เดินทางออกมาจนถึงที่ปลอดภัย สุนัขจิ้งจอกจึงบอกให้พราหมณ์วางตนลง และได้พูดขึ้นว่า “เราบอกไว้ว่า จักให้เงินท่าน ๒๐๐ กหาปณะ แต่เรามีเงินมาก ไม่ใช่มีเพียง ๒๐๐ กหาปณะเท่านั้น ท่านจงยืนจ้องดวงอาทิตย์ จนกว่าเราจะนำกหาปณะมาให้ครบก่อนจึงไป” และหันมากำชับพราหมณ์อีกว่า “ท่านพราหมณ์ อย่ามองตามมานะ จงยืนจ้องดวงอาทิตย์อย่างเดียว”

สุนัขจิ้งจอกตาบอดข้างเดียวเจ้าเล่ห์ดังกล่าว เมื่อสั่งเสียพราหมณ์เรียบร้อยแล้ว ก็วิ่งเข้าป่าการะเกดไปด้วยความสบายใจ ทิ้งพราหมณ์โง่โลภะจัด ให้จ้องเพ่งพระอาทิตย์จนเหงื่อไหลออกจากหน้าผากและรักแร้ ในระหว่างนั้นรุกขเทวดาองค์หนึ่งได้แลเห็นเหตุการณ์มาโดยตลอด ได้มีใจสมเพชเวทนาพราหมณ์ผู้มักมากที่ถูกสุนัขจิ้งจอกตาบอดข้างเดียวเจ้าเล่ห์หลอกลวง จึงได้กล่าวกับพราหมณ์นั้นว่า พราหมณ์ ท่านเชื่อสุนัขจิ้งจอกกินเหล้า ร้อยทั้งร้อย สุนัขจิ้งจอกไม่มีศิลปะ มันจะมีกหาปณะตั้ง ๒๐๐ แต่ไหนเล่า!!...”

จากเรื่องดังกล่าวแสดงให้เห็นความเลื่อมใสในเขตที่ไร้ประโยชน์ ไม่ได้เป็นไปเพื่อนำสัตว์ออกจากความทุกข์ ซึ่งแตกต่างไปจากความเลื่อมใสศรัทธาในพระพุทธศาสนาที่พระศาสดาทรงแสดงพระธรรมคำสอน ที่ให้สัตว์ออกจากความทุกข์ในภพ อันเป็นองค์คุณประโยชน์อันล้ำเลิศจากพระสัทธรรมที่ทรงประทานสั่งสอนเวไนยสัตว์ จึงนำไปสู่ความศรัทธาเลื่อมใสในศาสนาขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งเป็นศาสนาที่นำสัตว์ผู้ประพฤติดีประพฤติชอบตามพระธรรมวินัยออกจากความทุกข์ ดำเนินไปชอบ น้อมนำไปสู่การประพฤติปฏิบัติชอบ ยังให้ผู้มีศรัทธาเลื่อมใสในเขตพระพุทธศาสนามีความตั้งใจกระทำการให้บริบูรณ์ด้วยศีล ประพฤติตนชอบโดยธรรม เป็นที่รักและน่าพอใจในหมู่สหธรรมิก มีความเพียรชอบ จนนำไปสู่ความรู้แจ้งแทงตลอดในธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าแสดงไว้ดีแล้ว รู้แจ้งในปัจจัยแห่งอุปาทาน ซึ่งเดียรถีย์ (นอกศาสนา) ทั้งหลาย ไม่สามารถเข้าถึงความรู้ดังกล่าวได้

อ่านต่อฉบับวันจันทร์