ปลาร้า:มรดกชาติ

เข้ามารับตำแหน่งได้ไม่นาน “เสี่ยแป๊ะ” สนธยา คุณปลื้ม รมว.วัฒนธรรม ก็กระชากใจ แม่ค้าส้มตำ ทั่วประเทศ ด้วยการประกาศขึ้นทะเบียน ส้มตำปลาร้า เป็น “มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม” ประจำปี 2555

ที่พลาดไม่ได้คือ “ประเพณีวิ่งควาย” ของ จ.ชลบุรี บ้านเกิดของ เสี่ยแป๊ะ ก็ได้รับการขึ้นทะเบียนในครั้งนี้ด้วย

ที่จริงเรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องใหม่ เพราะกรมส่งเสริมวัฒนธรรมได้ประกาศขึ้นทะเบียนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติมาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ปี 2542 รวม 80 รายการ

แต่ปี 2555 ปีเดียว “เสี่ยแป๊ะ” ประกาศขึ้นมรดกภูมิปัญญา 70 รายการ ใน 7 สาขา อาทิ 1.สาขาศิลปะการแสดง เช่น กันตรึม รำฝรั่งคู่ ก้านกกิงกะหร่า ฟ้อนม่านมุ้ยเชียงตา

2.สาขางานช่างฝีมือดั้งเดิม เช่น ผ้าทอไทลื้อ เครื่องมุกไทย บาตรบ้านบาตร 3.สาขาวรรณกรรมพื้นบ้าน เช่น นิทานตาม่องล่าย ตำนานเจ้าหลวงคำแดง 4.สาขากีฬาภูมิปัญญาไทย เช่น หมากเก็บ หมากรุกไทย ตะกร้อลอดห่วง 5.สาขาแนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม เช่น การผูกเสี่ยว เทศน์มหาชาติ พิธีทำบุญต่ออายุ

6.สาขาความรู้และแนวปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติ เช่น ส้มตำ น้ำพริก ปลาร้า 7.สาขาภาษา เช่น อักษรธรรมล้านนา อักษรไทยน้อย ประเภทภาษากลุ่มชาติพันธุ์ 3 รายการ ได้แก่ ภาษาชอง ภาษาญัฮกุร และภาษาก๋อง

การประกาศครั้งนี้ “เสี่ยแป๊ะ” ถือเป็นหัวใจในการสืบทอดมรดกทางวัฒนธรรมสู่ลูกหลาน และรองรับการเข้าเป็นภาคีอนุสัญญาว่าด้วยการสงวนรักษามรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของยูเนสโกในอนาคต