สุภาพบุรุษสุดเวหา

โรงเรียนลูกผู้ชายหลายสำนักในโลกล้วนสอนเรื่องความเป็นสุภาพบุรุษในทางเดียวกัน นั่นคือ ความเป็นสุภาพบุรุษนั้นมาจากองค์ประกอบสองด้าน คือ ด้านภายใน และภายนอก

เรื่อง เคานต์ ดัลมาชี

เจ้าชายกบกระโดดไปท่องโลกยังไม่กลับ ฉบับนี้ เคานต์ ดัลมาชี ทำหน้าที่แทน ขอย้อนทบทวนความเข้าใจเรื่องสุภาพบุรุษไม่ฉาบฉวย

โรงเรียนลูกผู้ชายหลายสำนักในโลกล้วนสอนเรื่องความเป็นสุภาพบุรุษในทางเดียวกัน นั่นคือ ความเป็นสุภาพบุรุษนั้นมาจากองค์ประกอบสองด้าน คือ ด้านภายใน และภายนอก ด้านภายในก็คือ จิตใจ และการมีอุปนิสัยที่ดี การคิดดี พูดดี และกระทำดีเป็นกรอบใหญ่ ไม่โกหกพูดแต่ความจริง

นอกจากนั้น ก็มีการฝึกฝนให้รู้จักหน้าที่มีวินัยในตนเอง มีความรับผิดชอบ มีความอดทนอดกลั้นสูง ไม่แสดงอารมณ์ คนอังกฤษถูกสอนให้เก็บอารมณ์ได้ดีจนถูกหาว่า “เย็นชา” และระมัดระวังตัว สนิทสนมกับคนยาก ไม่นิยมพูดเรื่องส่วนตัวกับบุคคลที่ไม่สนิทสนม ผิดกับคนอเมริกันที่เปิดเผยคบง่าย

นอกจากคุณสมบัติเหล่านี้แล้ว ยังมีการสอนให้มีความซื่อตรงคงมั่นสม่ำเสมอ มีจิตใจบริสุทธิ์ให้เกียรติผู้อื่น เห็นแก่ประโยชน์ของผู้อื่น และสาธารณประโยชน์มากกว่าประโยชน์ส่วนตัว และมีวินัยในตนเอง ข้อนี้สำคัญเพราะหมายถึงการมีความสามารถในการควบคุมตนเอง ทำให้เกิดความสามารถในการควบคุมตนเองได้

หากใครมีคุณสมบัติภายในเช่นนี้แล้ว ความเป็นสุภาพบุรุษที่แสดงออกภายนอก คือ ความสัมพันธ์ระหว่างตนเองกับผู้อื่นก็จะเป็นไปอย่างจริงใจ และเป็นธรรมชาติ มิใช่มาจากการแสแสร้ง

ความเป็นสุภาพบุรุษที่เห็นจากภายนอกก็คือ การควบคุมอารมณ์ไม่แสดงความโกรธเกรี้ยวฉุนเฉียวออกมาโดยเฉพาะที่สาธารณะ การมีความสุภาพเรียบร้อยอ่อนโยน มีปิยวาจาให้เกียรติผู้อื่นโดยเฉพาะสุภาพสตรี มีการสอนว่า หากผู้หญิงเดินกับเราเราก็ต้องเดินอยู่ด้านนอกที่รถวิ่งมา เวลาขึ้นรถก็ต้องเปิดและปิดประตูให้ผู้หญิง นอกจากนั้นก็มีมารยาททางสังคมอีกหลายอย่าง ตั้งแต่การนำดอกไม้ไปให้ผู้หญิง การมีจดหมายตอบขอบคุณหลังจากที่ได้ไปรับประทานอาหารบ้านคนอื่น มีมารยาทบนโต๊ะอาหารไม่กินไปพูดไป ตักอาหารช้าๆ ไม่มูมมาม เป็นต้น

สุภาพบุรุษไม่ใช่ผู้ดีหรือคนชั้นสูง แต่เป็นผู้ประพฤติดี ประพฤติชอบทั้งกาย วาจา ใจ มีความรับผิดชอบ มีความซื่อตรงคงมั่น เป็นที่ไว้วางใจได้ทั้งต่อหน้าและลับหลัง

สุภาพบุรุษตามคตินิยมในสังคมไทยนั้น ตรงกับคำว่า “ชายชาตรี” หมายถึงผู้ชายที่มีอุปนิสัยใจคอ และกิริยามารยาท “สมกับความเป็นชาย” ตามลักษณะของค่านิยมในสังคมดังกล่าว

สุภาพบุรุษพึงมีมารยาท โดยสมควร อาทิ 1.เป็นผู้มีเกียรติเชื่อถือได้ 2.ประพฤติตนสมกับความเป็นลูกผู้ชาย 3.เป็นผู้ให้เกียรติแก่สตรีในทุกโอกาส 4.วางตนเป็นที่ไว้วางใจแก่สตรีได้ทุกโอกาส 5.ไม่นำเอาเรื่องส่วนตัวของสตรีที่เกี่ยวข้องกับตนหรือผู้อื่นในทางชู้สาวออกเปิดเผยให้ผู้อื่นทราบ 6.ปกป้องช่วยเหลือและเป็นมิตรที่ดีแก่มิตรที่เป็นสตรี

7.ไม่ล่วงเกินสตรีที่ให้ความไว้วางใจแก่ตน ไม่ว่าทางกาย วาจา หรือจิตใจ 8.ไม่พูดจานินทา ลบหลู่ ดูถูก เหยียบหยามหรือรังแกสตรีไม่ว่าในกรณีใด ความอดกลั้นอันสูงส่งของสุภาพบุรุษจะเป็นหลักของจิตใจไม่เสียมารยาทในข้อนี้ได้ 9.รู้จักการให้อภัยแก่สตรีในทุกกรณี หากสตรีมีการล่วงเกินตนด้วย กาย วาจาหรือใจ 10.ควรหลีกเลี่ยงการคบหากับสตรีที่ไร้มารยาท ขาดเหตุผล และมีจิตใจโหดร้าย

ย้อนมองตัว พิจารณาดูว่า ใกล้เคียงความเป็นสุภาพบุรุษมากน้อยเพียงใด แล้วฝึกไว้ให้เต็มขั้น