มหาวิทยาลัยสีเขียว 2018

โดย พชร 

เป็นประจำทุกปีที่มหาวิทยาลัยอินโดนีเซีย (University of Indonesia) หรือ UI สถาบันอุดมศึกษาแห่งแรกของอินโดนีเซีย ซึ่งปัจจุบันมีอายุเกือบ 170 ปี ได้จัดทำผลสำรวจ UI Green Metric World University Ranking หรือการจัดอันดับมหาวิทยาลัยสีเขียวขึ้น โดยในปี 2018 นี้มีมหาวิทยาลัยไทยติดใน 100 อันดับถึง 3 มหาวิทยาลัยด้วยกัน

ปีนี้มหาวิทยาลัยมหิดลติดในอันดับที่ 89 ของโลก จากจำนวนมหาวิทยาลัยที่เข้าร่วมการจัดอันดับรวมทั้งสิ้นจำนวน 719 แห่ง และเป็นอันดับที่ 1 จากมหาวิทยาลัยในประเทศไทยทั้ง 24 แห่ง โดยได้คะแนนรวมที่ 6,850 คะแนน จากเกณฑ์การประเมิน 6 ด้าน คือ สถานที่ตั้งและระบบสาธารณูปโภค การจัดการพลังงานและการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ การจัดการขยะ การใช้น้ำ การจัดการระบบขนส่ง และการศึกษา

สำหรับมหาวิทยาลัยอื่นๆ ในประเทศไทยที่ติดอันดับ 1 ใน 100 สถาบันการศึกษาที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมที่สุดในโลกประจำปี 2018 นี้ ได้แก่ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (อันดับที่ 90) และจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (อันดับที่ 95)

จากผลสำรวจในปี 2018 สุดยอดมหาวิทยาลัยสีเขียวของโลกที่คว้าอันดับ 1 คือ มหาวิทยาลัยวาเกนนิงเงน (Wageningen University and Research) ประเทศเนเธอร์แลนด์ ซึ่งได้รับคะแนนจากการประเมินทั้ง 6 ด้าน ที่ 9,125 คะแนน

มหาวิทยาลัยอินโดนีเซียริเริ่มการจัดอันดับมหาวิทยาลัยสีเขียวขึ้นในปี 2010 เพื่อวัดความพยายามเกี่ยวกับความยั่งยืนของมหาวิทยาลัย โดยมีความตั้งใจจะดำเนินการสำรวจแบบออนไลน์ เพื่อแสดงให้เห็นโครงการและนโยบายเกี่ยวกับความยั่งยืนของมหาวิทยาลัยต่างๆ ทั่วโลก

จากเอกสารคู่มือการจัดอันดับมหาวิทยาลัยสีเขียวของมหาวิทยาลัยอินโดนีเซียระบุว่า “การจัดอันดับอย่างกว้างๆ นี้อยู่บนกรอบแนวคิดเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม ความประหยัด และความเที่ยงธรรม ตัวชี้วัดและหมวดต่างๆ ในการจัดอันดับจะมีความเกี่ยวเนื่องกันกับแนวคิดทั้งหมด เราออกแบบตัวชี้วัดและการให้น้ำหนักคะแนนให้ปราศจากอคติมากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ การรวบรวมและส่งข้อมูลนั้นเป็นไปอย่างตรงไปตรงมา และใช้เวลาในการทำงานของเจ้าหน้าที่อย่างสมเหตุสมผล”

เมื่อแรกจัดอันดับกรีนเมตริกเมื่อ 8 ปีที่แล้วมีมหาวิทยาลัยเข้าร่วม 95 แห่งจาก 35 ประเทศ แบ่งเป็นจากทวีปอเมริกา 18 แห่งทวีปยุโรป 35 แห่ง ทวีปเอเชีย 40 แห่ง และภูมิภาคโอเชียเนีย 2 แห่ง ก่อนจะเพิ่มขึ้นเป็นกว่า 500 มหาวิทยาลัย จากกว่า 70 ประเทศทั่วโลก มหาวิทยาลัยทุกแห่งที่มีความตั้งใจอันแน่วแน่ในเรื่องความยั่งยืน สามารถเข้าร่วมการจัดอันดับมหาวิทยาลัยสีเขียวโลกยูไอกรีนเมตริกได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ

ทางผู้จัดเชื่อว่าการเข้าร่วมในการจัดอันดับนี้จะช่วยสร้างเสริมความพยายามที่จะทำให้มหาวิทยาลัยมีความเป็นสากลและได้รับการยอมรับ อีกทั้งยังช่วยเพิ่มความตระหนักในเรื่องความยั่งยืน ช่วยสร้างความตระหนักถึงความสำคัญของความยั่งยืนทั้งในระดับภายในและภายนอกมหาวิทยาลัย ซึ่งกำลังเผชิญกับปัญหาในระดับสากล เป็นความท้าทาย ไม่ว่าจะในเรื่องแนวโน้มจำนวนประชากร ภาวะโลกร้อน การแสวงหาประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติแบบเกินควร การพึ่งพาพลังงานจากน้ำมันเพียงอย่างเดียว การขาดแคลนน้ำและอาหาร และความยั่งยืน

ทุกๆ ปัญหาที่ว่านี้ การศึกษาระดับอุดมศึกษามีบทบาทสำคัญในการจัดการ เริ่มต้นด้วยการสร้างความตระหนัก แต่ในอนาคตจะมีการนำไปปรับใช้เพื่อกระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริง