เหรียญหล่อจอบเล็ก หลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน

โดย อาจารย์ชวินทร์ [email protected]

วันนี้มาชมเหรียญหล่อจอบเล็ก หลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน ซึ่งเป็นเหรียญหล่อที่มีราคาแพงที่สุดเหรียญหนึ่งในประเภทเหรียญหล่อ ราคารองจากแค่เหรียญจอบใหญ่ ในประวัติบันทึกว่าหลวงพ่อเงินท่านได้จ้างช่างจากบ้านช่างหล่อกรุงเทพฯ คือนางวัน สุทัศน์ ณ อยุธยา เป็นผู้ออกแบบและหล่อพระรูปหล่อพิมพ์นิยม และเหรียญจอบใหญ่ เหรียญจอบเล็ก โดยประมาณปีที่สร้างอยู่ระหว่าง พ.ศ. 2451-2459 ที่นำมาให้ชมนี้เป็นพิมพ์แข้งตรง ซึ่งเป็นพิมพ์ที่นิยมที่สุด จากจำนวน 4 พิมพ์ ของเหรียญหล่อจอบเล็ก ค่านิยมอยู่ที่หลักล้านต้นในสภาพสวยๆ ครับ

เหรียญหล่อจอบเล็ก ด้านหน้าเป็นรูปหลวงพ่อเงินนั่งสมาธิ ด้านหลังเรียบดูคล้ายจอบขุดดิน ถือเป็นเหรียญหล่อที่มีขนาดกำลังพอดี และมีความนิยมสูงเป็นเหตุให้มีของปลอมเยอะมาก ทุกองค์ต้องลึกคมชัด จะเห็นเหรียญมีมิติเหมือนจริง ตามร่องในองค์พระจะต้องเป็นร่องลึกลงไปทุกส่วนทั่วทั้งองค์ ซึ่งของปลอมจะตื้นเขินและองค์เล็กกว่าเพราะแกะพิมพ์มา จุดพิจารณาที่สำคัญ คือ จมูกจะเล็กและยาว ตรงข้อพับแขนขวาจะมีรอยจิก ขาข้างซ้ายจะตรงและอ่อนพลิ้วเป็นเส้นอันเดียวกันตลอด อันเป็นที่มาของชื่อพิมพ์แข้งตรง และมีมิติเหมือนย่อส่วนตามขนาด ส่วนของปลอมขาซ้ายของท่านจะตื้นเพราะถอดพิมพ์มา

จุดสำคัญของเหรียญจอบเล็กอีกจุด คือ หูของเหรียญจะเป็นหูหล่อติดในตัวเลยทีเดียว ทั้ง 4 พิมพ์ จะเป็นพระเทหล่อเข้าช่อชนวนบริเวณกึ่งกลางฐานด้านล่างมีสายชนวนเพื่อเป็นทางไหลของน้ำทอง การหล่อบริเวณหูเหรียญจะหล่อเป็นเส้นเหมือนหวายผ่าขึ้นไปเหนือศีรษะ หลังจากเทน้ำทองแล้วจะใช้ปลายไม้ลักษณะกลมเป็นเครื่องมือในการพับหู โดยนำหูเหรียญลนไฟจนอ่อนตัวแล้วพันด้วยปลายไม้ และตัดก้านหูส่วนที่ยาวเกินออก และรีบกดหูเหรียญไปติดแน่นกับด้านหลังของเหรียญ จึงดูเหมือนเป็นปากปลิงเกาะติดอยู่ทางด้านหลังของเหรียญ ฉะนั้นลักษณะของปากปลิงนี้ ของปลอมเมื่อถอดพิมพ์และนำไปหล่อใหม่จึงไม่ติดเป็นชิ้นเดียวกัน ไม่เป็นธรรมชาติ เป็นเหตุให้ของปลอมมักจะตัดหูทิ้งเสีย เพื่อเลี่ยงการพิจารณาที่จุดนี้ และตรงส่วนหูนี้เช่นกันมองไปความโค้งจะคล้ายท้องปลิง โดยมีส่วนโค้งอยู่ทางด้านนอก ส่วนด้านในแบนเรียบและไม่มีรอยตะไบตบแต่ง

เหรียญหล่อจอบเล็กนี้มีอยู่ด้วยกันถึง 4 พิมพ์ คือ พิมพ์แข้งตรง พิมพ์แข้งติด พิมพ์เท้ากระดก และพิมพ์ตาขีด หลักพิจารณาพิมพ์ คือ 1.พิมพ์แข้งตรง ปลายเท้าซ้ายหลวงพ่อจะตรงขนานกับหัวเข่าขวา 2.พิมพ์แข้งติด สังเกตใต้ฝ่าเท้าซ้ายจะมีเนื้อเกินเชื่อมกับริ้วจีวรหน้าแข้งขวาและช่วงกึ่งกลางหน้าแข้งซ้ายจะมีเนื้อเกินเชื่อมติดกับขอบฐาน

3.พิมพ์เท้ากระดก ให้สังเกตเท้าซ้ายหลวงพ่อจะเห็นคล้ายส้นเท้าและปลายเท้า-นิ้วเท้าซ้ายจะกระดกขึ้นเล็กน้อย 4.พิมพ์ตาขีด สังเกตนัยน์ตาซ้ายหลวงพ่อจะยาวคล้ายเม็ดข้าวติดดั้งจมูก

พระเครื่องทุกรุ่นของหลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน ทุกคนที่บูชาขึ้นคอล้วนแต่มีประสบการณ์สูงจากการบูชา ทั้งเรื่องการทำมาค้าขาย เรื่องแคล้วคลาดจากอุบัติเหตุ และราคาเช่าบูชาในรุ่นต่างๆ ทั้งรูปหล่อพิมพ์นิยม พิมพ์ขี้ตาที่สูงหลักหลายล้านบาท อีกทั้งเหรียญจอบใหญ่และเหรียญจอบเล็กที่สภาพสวยก็ล้วนแต่หลักล้านเช่นกัน ย่อมไม่ใช่เรื่องบังเอิญ ผลที่เกิดขึ้นย่อมมาจากความศักดิ์สิทธิ์ของท่านและผู้ที่อาราธนาไปใช้เกิดผลและตามเช่าหากันมาจนถึงปัจจุบัน