ปัญหาคอร์รัปชั่น ในประเทศเพื่อนบ้าน

โดย กริช อึ้งวิฑูรสถิตย์

ปัญหาการฉ้อราษฎร์บังหลวงหรือคอร์รัปชั่นในประเทศเพื่อนบ้านนั้น มีคนถามผมว่าถ้าเปรียบเทียบกับประเทศไทยแล้ว ที่ไหนจะหนักหนาสาหัสกว่ากัน ผมมิอาจจะก้าวล่วงหรือเปรียบเทียบให้เสียความสัมพันธ์อันดีงามระหว่างประเทศได้ แต่จะขออนุญาตเล่าในส่วนการกระทำที่เขาพยายามแก้ไขและต้นเหตุของปัญหาให้แฟนคลับได้อ่านเล่นๆ ก็พอจะทำได้ครับ

คราวที่แล้วก็ได้กล่าวถึงต้นเหตุของปัญหาว่า ทุกที่มักจะเกิดจากความโลภและความพึงพอใจของแต่ละคน เป็นไปตามทฤษฎีทางเศรษฐศาสตร์เรื่องอรรถประโยชน์ (Utility Theory) เพราะแต่ละคนมักจะมีขีดจำกัดของความพึงพอใจในการก่อเหตุไม่เท่ากัน เช่น บางคนเงินแค่ 30 ล้านบาท ก็ขึ้นโรงขึ้นศาลกันไม่จบ บางคนแค่หลักหมื่นหลักแสนก็ยอมละทิ้งศักดิ์ศรี บางคนร้อยล้านพันล้านก็ไม่ยอมฉ้อฉลปล้นเอาไปเป็นของตนเอง ดังนั้นจะวัดกันอย่างไรล่ะ ก็ตามหลักทฤษฎีเศรษฐศาสตร์และอาชญาวิทยานี่แหละครับ ส่วนประเทศเพื่อนบ้าน แม้ความศิวิไลซ์จะไม่เท่ากัน ลัทธิศาสนาก็มีส่วนสำคัญครับ

ส่วนในประเทศที่นับถือหรือเชื่อในลัทธิขงจื้อ มักจะเกิดปัญหาน้อยกว่าปกติ ผมยังเชื่อในคำสอนเรื่องบัญญัติจริยธรรมแปดประการ (八 德) ของขงจื้อ ประกอบด้วย 孝 悌 忠 信 礼 义 廉 耻 นั้น มีความสำคัญต่อปัญหาฉ้อฉลเป็นอย่างยิ่ง ผมขออนุญาตอธิบายดังต่อไปนี้

孝 (เสี้ยว) หมายถึงความกตัญญูรู้คุณ ทั้งต่อบิดามารดาและครูบาอาจารย์ ผู้มีพระคุณ หากคนเราเมื่อรู้คุณคนแล้ว ความมีจริยธรรมคุณธรรมย่อมมีตามมาอย่างแน่นอน การที่จะเห็นผิดเป็นชอบก็จะลดน้อยถอยลง

悌 (ที่) หมายถึงความรักสมัครสมานสามัคคีในพี่น้อง หรือแม้แต่เพื่อนๆ ถ้าพี่น้องเรามีความรักสมัครสมานกัน ไม่แก่งแย่งชิงดีชิงเด่นกัน รู้จักให้อภัยกัน ก็จะทำให้ไม่เกิดความโลภต่อกัน จะทำให้สังคมในครอบครัวสงบสุข

忠 (จง) หมายถึงความจงรักภักดีต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ถ้าย่อส่วนลงมาก็จนถึงต่อองค์กรของเราเอง ถ้ามีความจงรักภักดีแล้ว แน่นอนว่าการคอร์รัปชั่น ฉ้อราษฎร์บังหลวงย่อมหมดไป

信 (ซิ่น) หมายถึงความซื่อสัตย์ หรือสัจจะ หากทุกคนมีความซื่อสัตย์ รักษาสัจวาจาของตนเอง ก็จะไม่เกิดการทุจริตคอร์รัปชั่นแน่นอน ถ้าในวงการธุรกิจใครที่มีสัจจะ ผมเชื่อว่าจะไม่ยากจนขัดสนปัญญาแน่นอน

礼 (ลี่) หมายถึงความมีมารยาท หรือสัมมาคารวะ ถ้ามีมารยาทหรือสัมมาคารวะแล้ว การเคารพต่อกันก็จะเกิดการให้เกียรติซึ่งกันและกัน การเกรงกลัวต่อบาปก็จะมีตามมา ทุกอย่างที่มีปัญหาก็จะไม่เกิด

เราอาจเคยไปประเทศญี่ปุ่น แล้วเห็นคนญี่ปุ่นมีสัมมาคารวะกันมาก นี่ก็เพราะลัทธิขงจื้อที่เขาเล่าเรียนมาแหละครับ สังคมเขาจึงไม่ค่อยมีปัญหาคอร์รัปชั่นเหมือนบางประเทศไงครับ

义 (ยี่) หมายถึงความมีคุณธรรม อันนี้สำคัญมาก ชาวไต้หวัน ญี่ปุ่น เกาหลี ล้วนให้ความสำคัญต่อคำว่า “ยี่” มากๆ ตอนที่ผมเรียนอยู่ที่ไต้หวัน เราจะดูเพื่อนๆ ว่าคนไหนมีคุณธรรมหรือยี่บ้าง ถ้าใครมีคำนี้ก็จะได้รับการยอมรับของเพื่อนๆ มาก การมีคุณธรรมประจำใจนั้นจะทำให้เกิดการรู้รับผิดชอบเกิดขึ้น

廉 (เหลียน) หมายถึงการสะอาดหมดจด ไม่มีความอัปยศอดสู เมื่อมีคำว่า “เหลียน” ก็จะเกรงกลัวต่อการกระทำชั่ว การกระทำที่ไม่มีความโลภอยู่ในหัวใจจะทำให้สังคมขาวสะอาดขึ้น การโกงกินหรือประพฤติผิดก็จะไม่มี

耻 (ฉื่อ) หมายถึงความละอาย เกรงกลัวต่อบาป คนที่มีปัญหาฉ้อฉล ย่อมไม่มีความเกรงกลัวหรือละอายต่อบาปอย่างแน่นอน ดังนั้นปรมาจารย์ขงจื้อจึงให้ความสำคัญต่อคำคำนี้มาก

เห็นมั้ยครับว่าคำสอนของขงจื้อกับคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าในศาสนาพุทธนั้น ทันสมัยอยู่ตลอดกาล หากเราเข้าใจในบทบัญญัติจริยธรรม 8 ประการที่กล่าวมา ผมเชื่อว่าทุกสังคมจะปราศจากปัญหาคอร์รัปชั่น ไม่ต้องไปเปรียบเทียบกัน แค่ดูว่าเขาสั่งสอนกันมาอย่างไรเราก็จะทราบ