ผลกระทบในรอบทศวรรษ จากตารางมรณะไทยตัวใหม่ ปี 2560

โดย พิเชฐ (ทอมมี่ แอคชัวรี) นายกสมาคมนักคณิตศาตร์ประกันภัย FINNOMENA Insight

ทราบไหมครับว่าตามสถิติของโลกในปัจจุบันนี้ ปรากฏว่ามีคนตายเกือบ 2 คนในทุกๆ วินาที (อ่านจบประโยคนี้ก็มีคนตายเพิ่มอีกละ)

หมายความว่า ถ้าคุณมีชีวิตยืนยาวได้เหมือนกับคนปกติทั่วไป ก็จะมีโอกาสได้เห็นคนถึงเกือบ 4,000 ล้านคนที่ล้มหายตายจากไปในช่วงที่คุณมีชีวิตอยู่บนโลกใบนี้ (คำนวณจากอัตรามรณะตามหลักคณิตศาสตร์ประกันภัย) และเป็นความจริงที่หลีกหนีไม่พ้นว่าเราอาจจะต้องเป็นหนึ่งใน 4,000 ล้านคนเข้าในสักวินาที

ถ้าลองกลับมาคิดดีๆ แล้ว ก็จะตระหนักว่า "ชีวิตคนเรานั้นช่างสั้นยิ่งนัก"

เพื่อวิเคราะห์ความเสี่ยงจากสถิติในการคำนวณความเป็นไปได้ต่างๆ แอคชัวรีหรือนักคณิตศาสตร์ประกันภัยที่ทำงานในบริษัทประกันชีวิต จำเป็นต้องคลุกคลีและมีข้อมูลสถิติอัตราการตาย หรือที่เรียกกันว่า "อัตรามรณะ" ของคนแต่ละอายุ แต่ละเพศ ของแต่ละประเทศเอาไว้ใช้

อัตรามรณะที่ว่านี้ เป็นการเก็บสถิติของคนทั้งประเทศ (ที่ทำประกัน) และหาโอกาสการเสียชีวิตของคนแต่ละอายุ ซึ่งแน่นอนว่า "ถ้ายิ่งอายุมากขึ้น โอกาสการเสียชีวิตก็จะมากขึ้น"

นักคณิตศาสตร์ประกันภัยจะสร้าง "ตารางมรณะ" ขึ้นมา และแบ่งออกตามปัจจัยความเสี่ยง ซึ่งนิยมกันมากที่สุดคือ แบ่งออกตามอายุ (เอาทุกอายุตั้งแต่แรกเกิด จนกระทั่ง 100 ปี) และเพศ (ขอคำนวณแยกแค่ 2 เพศเท่านั้น เพราะเพศที่ 3 หาข้อมูลมาทำสถิติยากครับ)

เมื่อเร็วๆ นี้ประเทศไทยก็มีตารางมรณะตัวใหม่ถือกำเนิดขึ้น เรียกว่า "ตารางมรณะไทย ปี 2560" ซึ่งประกาศให้ใช้ตั้งแต่วันที่ 1 ก.ย. 2560 เป็นต้นไป โดยสาระสำคัญคือการยกเลิกตารางมรณะตัวเก่า (ตารางมรณะไทย ปี 2551) แล้วมาใช้ตารางมรณะตัวใหม่นี้แทน

ถ้าเราคำนวณอายุขัยเฉลี่ยของคนไทย จะเห็นว่า จากที่เคยเฉลี่ยอยู่ที่ 70 ปี (ตารางมรณะไทย ปี 2551) ตอนนี้อายุขัยไปอยู่ที่ 74 ปี (ตารางมรณะไทย ปี 2560) โดยตารางมรณะตัวใหม่ จะมีค่าอยู่ที่ประมาณ 65-70% ของตัวเก่าเท่านั้น (ปรับลดลงมา 30-35%)

เรามาดูกันว่า ตารางมรณะตัวใหม่ เปลี่ยนแปลงไปจากตัวเก่าอย่างไรบ้าง

1.อัตราการตายของคนแต่ละอายุลด น้อยลง โดยอัตราการตายของคนที่อยู่ในช่วง 20-30 ปี นั้นจะลดลงไปถึง 35-45%

2.อัตราการตายของคนที่อยู่ในช่วง 31-60 ปี นั้นจะลดลงไปถึง 25-35%

3.คนที่เลยวัยเกษียณก็มีโอกาสเสียชีวิต น้อยลง โดยเฉพาะช่วง 61-75 ปี นั้น พบว่า อัตราการเสียชีวิต ลดน้อยลง ปีละประมาณ 25%

เพื่อให้ดูเป็นเรื่องใกล้ตัวและเห็นภาพมากขึ้น ผมได้ทำการเปรียบเทียบตารางมรณะไทย ซึ่งแต่ละคนก็สามารถ "กรอกข้อมูลอายุและเพศ" ของตัวเองลงไปในโปรแกรมที่ผมทำขึ้น เพื่อทำนายว่า เราจะมีอายุยืนถึงเท่าไร โอกาสที่เราจะเสียชีวิต ในอีก 10 ปี หรือ 20 ปีข้างหน้า จะมีมากน้อยแค่ไหน เป็นโปรแกรมที่ทำขึ้นเอง "แจกฟรี" เพื่อเผยแพร่ครับ

โดยทุกท่านสามารถคลิกไปเล่นเองได้ที่ www.actuarialbiz.com/mortalitytable2560

ด้วยตารางมรณะใหม่นี้เอง ที่บ่งบอกว่าอายุคนเราจะยืนขึ้น ทำให้มีผลกระทบกับการตั้งสำรองทางคณิตศาสตร์ประกันภัย โดยเฉพาะการคำนวณผลประโยชน์พนักงานที่จ่ายค่าชดเชยในตอนเกษียณ

เพราะแปลว่าคนเราจะเสียชีวิตน้อยลงและมีโอกาสได้รับเงินเกษียณอายุมากขึ้น ผลกระทบจากการประเมินมูลค่าหนี้สินใหม่ตามมาตรฐานบัญชีฉบับที่ 19 (TAS19) จึงมีอยู่พอสมควร และ ต้องใช้หลักคณิตศาสตร์ประกันภัยในการประเมินมูลค่าใหม่

สุดท้ายนี้ เป็นที่น่าสังเกตว่า ตารางมรณะไทยออกประกาศใช้ในรอบทุกๆ 10 ปี ซึ่งสอดคล้องกับรอบของช่วงวิกฤตการณ์การเงินที่เชื่อกันว่าทุกๆ 10 ปีจะเกิดหายนะทางเศรษฐกิจขึ้นมาหนหนึ่ง

และอาจจะเป็นเรื่องบังเอิญก็ได้ว่า วิกฤตการณ์การเงินต้มยำกุ้ง ปี 2540 ก็เกิดขึ้นพร้อมกับชื่อตารางมรณะไทย ปี 2540 และวิกฤตการณ์การเงินแฮมเบอร์เกอร์ ปี 2551 ก็เกิดขึ้นพร้อมกับชื่อตารางมรณะไทย ปี 2551

ตารางมรณะไทย ปี 2560 อาจจะกำลังบอกใบ้อะไรเราบางอย่าง ที่มีกระทบมากกว่าที่คิดครับ...