งานแต่งแบบเมียนมา

โดย...กริช อึ๊งวิฑูรสถิตย์

มีพี่ที่นับถือเขียนมาถามทาง Facebook ถึงพิธีการแต่งงานแบบเมียนมา ผมยังไม่มีประสบการณ์แต่งงานในเมียนมาเลยครับ มีแต่เคยไปร่วมงานแต่งงานของพนักงานหลายครั้ง พอจะเล่าคร่าวๆ ให้ฟังได้ครับ แต่คงไม่ลึกซึ้งเหมือนเกาะอยู่ขอบสนามนะครับ ออกตัวก่อน

การแต่งงานแบบเมียนมา มีหลากหลายประเพณี เพราะเนื่องจากชนชาติพันธ์ุที่แตกต่างกันเยอะมาก เช่น ชาวไตก็แบบหนึ่ง เขาจะคล้ายๆ ชาวไทยเรามาก จะมีก็เพียงสินสอดทองหมั้นที่ไม่ค่อยจะละเมียดละไมเหมือนพิธีไทยเรา ส่วนชาวกะเหรี่ยงก็จะเหมือนกันครับ จะไม่เน้นที่สินสอดทองหมั้น แต่เขาจะต้องขอกล้วยกับมะพร้าว ธูปเทียน หมากพลูใส่กะละมัง ซึ่งจะต้องมี ส่วนคนมอญนั้นจะมีประเพณีการแต่งงานที่แตกต่างกันออกไปครับ เขาจะแบ่งเป็นพิธีหมั้นซึ่งเขาให้ความสำคัญมาก จะมีการจัดขันหมากกันไปบ้านว่าที่เจ้าสาวก่อน สิ่งสำคัญ คือกล้วย มะพร้าว หมากพลู และเงินทอง จะต้องครบ

ในวันแต่งของคนมอญนั้น เขาก็จะจัดขบวนไปบ้านเจ้าบ่าว โดยของใช้ที่จะต้องเตรียมไว้ เช่น ที่นอน หมอน มุ้ง สิ่งของเครื่องใช้ในครัวเรือน ต้องเป็นของใหม่ทั้งหมด และที่สำคัญคือแขกเหรื่อที่จะไปร่วมงานของเจ้าบ่าว เจ้าสาว ต้องเป็นครอบครัวที่สมบูรณ์เท่านั้น ที่จะได้รับอนุญาตให้แตะต้องสิ่งของเหล่านั้นได้ ส่วนการไหว้ผีประจำบ้าน ก็จะไหว้ผีบ้านเจ้าบ่าวเป็นสำคัญ ผมเลยมีคำถาม งั้นคนกะเหรี่ยงแต่งกับคนมอญก็ลำบากซิ คงแย่งกันไหว้ผีบ้านผีเรือนกัน เขาบอกว่าถ้าเจ้าสาวเป็นกะเหรี่ยง ส่วนมากมักจะไปไม่รอด แต่ถ้าเจ้าบ่าวเป็นกะเหรี่ยงถึงจะรอดครับ

ส่วนคนยะไข่ อันนี้ลูกน้องที่เป็นคนไทยไปขอสาวยะไข่ เขากลับมาเล่าว่า ไม่เห็นมีพิธีอะไรเลยครับ ง่ายมากๆ เลย คนเมียนมาที่มีฐานะปานกลางถึงล่างเขาก็จะง่ายๆ ครับ งานแต่งทุกงานที่ไปมา อาจเป็นเพราะที่ย่างกุ้งนะครับ ตอนเช้าก็จะไปที่วัดให้พระสวดมนต์อวยพร จะนิมนต์แค่ 5 รูป จะแล้วเสร็จพิธีสงฆ์ประมาณ 8 โมงเช้า แล้วก็จะเริ่มรับแขกเหรื่อ สถานที่ก็จะจัดกันที่วัดเป็นส่วนใหญ่ จากนั้นแขกเหรื่อก็จะทยอยมา เมื่อให้ซองเสร็จเจ้าภาพก็จะให้บุหรี่หมากแก่แขกผู้มีเกียรติ ใครมาก่อนก็จะไปนั่งที่โต๊ะ เขาจะจัดไว้แค่ 5-10 โต๊ะ แล้วแต่งานใหญ่งานเล็ก จากนั้นเจ้าภาพจะจัดดั้มเบ้า (ข้าวหมกไก่) มาให้แขกได้รับประทาน ทานเสร็จก็กลับบ้านตัวใครตัวมันครับ

ผมไปร่วมงานครั้งแรกก็งงเป็นไก่ตาแตกเลยครับ เพราะถามน้องผู้ช่วยว่าทำไงดี ผมคงอวยพรเป็นภาษาเมียนมาไม่ไหว หนูคอยช่วยแปลนะ เขาก็งงที่ผมพูด ก็พยักหน้าหงึกหงัก แต่พอกินเสร็จเราก็ถามว่า ทำไมแขกน้อยจัง ผู้ช่วยบอกว่า อ๋อ เดี๋ยวคนเขาจะทยอยมาเรื่อยๆ ค่ะ เราก็นั่งรอว่าเมื่อไหร่จะเชิญเราขึ้นกล่าวคำอวยพร คนที่มาก่อนก็ทยอยกันกลับ เอ๊ะ!! ชักไม่ดีเลยถามผู้ช่วยว่า แล้วเวลาไหนเขาถึงจะเชิญผมขึ้นไปกล่าวคำอวยพร เขาบอกว่าอวยพรอะไรเหรอ อ้าว... ปล่อยไก่ตัวเบ้อเร่อเลยยย