เปิดทางโรงแรมไร้ใบอนุญาต เดินหน้าเข้าระบบถูกกฎหมาย

โดย...จารุพันธ์ จิระรัชนิรมย์

ประกาศกฎกระทรวงกำหนดลักษณะอาคารประเภทอื่นที่ใช้ประกอบธุรกิจโรงแรม พ.ศ. 2559 ประกาศใช้วันที่ 19 ส.ค.ที่ผ่านมา ได้รับความสนใจมากจากผู้ประกอบการที่อยากทำโรงแรมหรือที่ทำอยู่แต่ไม่มีใบอนุญาตประกอบธุรกิจโรงแรม เพราะติดขัดข้อกฎหมายเดิมไม่เอื้อต่อโรงแรมเล็กๆ โดยกฎกระทรวงฉบับนี้จะดึงผู้ประกอบการเหล่านี้เข้าระบบยืดอกเป็นโรงแรมถูกกฎหมายได้อย่างเต็มภาคภูมิ

เมื่อวันที่ 20 ก.ย.ที่ผ่านมา ผู้สร้างแอพพลิเคชั่นโฮมเมด สเตย์ ระบบบริหารจัดการบูติกโฮเต็ลได้จัดสัมมนากฎกระทรวงโรงแรมปี 2559 ถัดมาวันที่ 21 ก.ย. สมาคมโรงแรมไทยก็จัดเสวนาเกี่ยวกับกฎกระทรวงนี้เช่นกัน ภายใต้ชื่อ ปลดล็อค-โอกาสสุดท้ายทำโรงแรมให้ถูกกฎหมาย ทั้งสองงานได้รับความสนใจจากผู้ประกอบการที่ทำโรงแรมเล็กๆ แล้วต้องการขอใบอนุญาตประกอบธุรกิจโรงแรมตามกฎกระทรวงฉบับนี้จำนวนมาก หลายคนยังไม่เข้าใจว่าจากนี้ต้องทำอะไรบ้าง หรือโรงแรมที่มีเข้าข่ายหรือไม่

นวรัตน์ วงศ์ปิ่นเพ็ชร์ หัวหน้ากลุ่มงานโรงแรม ส่วนรักษาความสงบเรียบร้อย 3 สำนักการสอบสวนและนิติกร กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย กล่าวว่า หลังกฎกระทรวงออกมีผู้นำอาคารประเภทอื่นมาขอใบอนุญาตประกอบธุรกิจโรงแรมไปแล้ว 2 แห่ง ซึ่งอยู่ในเขตพระนคร กรุงเทพฯ และมีหลายแห่งอยู่ระหว่างตรวจอาคาร ส่วนอุปสรรคสำคัญที่ผ่านมาที่ขอใบอนุญาตโรงแรมไม่ผ่านมี 3 ประเด็นหลัก คือ ผังเมือง ที่จอดรถ และตัวอาคาร โดยผังเมืองติดขัดเพราะบางที่สร้างโรงแรมไม่ได้แม้เป็นโรงแรมขนาดเล็ก ส่วนที่จอดรถ เพราะกฎหมายเดิมกำหนดให้โรงแรมต้องมีที่จอดรถซึ่งอาจไม่เหมาะกับสภาพปัจจุบันที่มีการนำห้องแถวที่มีพื้นที่จำกัดมาทำโรงแรม ขณะที่ประเด็นตัวอาคาร เพราะกฎหมายเดิมตั้งหลักเกณฑ์ตัวอาคารโรงแรมโดยมองจากโรงแรมใหญ่ๆ แต่ทั้งหมดนี้ได้รับการแก้ปัญหาแล้ว

อนวัช บูรพาชน วิศวกรโยธาเชี่ยวชาญ สำนักควบคุมและตรวจสอบอาคาร กรมโยธาธิการและผังเมือง กล่าวว่า โรงแรมถูกกฎหมายมีไม่เกิน 1 หมื่นแห่ง แต่โรงแรมไม่ถูกกฎหมายที่อยากเข้าระบบแล้วเข้าไม่ได้มีมากกว่า 1 หมื่นแห่ง เป็นที่มากฎกระทรวงโรงแรมฉบับนี้ แต่การขอใบอนุญาตประกอบธุรกิจโรงแรมไม่ใช่ขอได้เลยทันที ต้องผ่านด่านกฎหมายอาคารก่อนและยังมีกฎหมายสิ่งแวดล้อมดักหน้าถ้าอาคารที่มีเกิน 80 ห้อง

สิ่งที่ผู้ประกอบการต้องทำจากนี้คือ ถ้าเปลี่ยนอาคารจากกิจการอื่นมาเป็นโรงแรมแล้วมีเกิน 80 ห้องพัก ให้ไปยื่นทำรายงานวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (อีไอเอ) ก่อน จากนั้นจึงไปดำเนินการขอเปลี่ยนแปลงการใช้อาคาร แต่ถ้าดัดแปลงอาคารด้วยจะต้องไปขอใบอนุญาตดัดแปลงอาคาร (อ.1) มาก่อนเมื่อได้แล้วจึงขอใบอนุญาตเปลี่ยนการใช้อาคาร (อ.5) เมื่อได้ใบ อ.5 แล้วจึงไปดำเนินการขอใบอนุญาตประกอบธุรกิจโรงแรมกับนายทะเบียนโรงแรมได้

“กฎกระทรวงกำหนดกรอบเวลาไว้กันผู้มีเจตนาเลี่ยงเข้าระบบโดยอ้างว่าอยู่ระหว่างตัดสินใจใช้กฎหมายนี้ อาคารที่มีอยู่แล้วต้องรีบแจ้งเปลี่ยนการใช้ ขอ อ.5 ให้ได้ใน 5 ปี ถ้าดัดแปลงอาคารต้องยื่นขอดัดแปลงอาคารให้ได้ใบ อ.1 ก่อนใน 2 ปี ส่วนโรงแรมที่ได้อานิสงส์มีแค่โรงแรมประเภท 1 ที่มีแค่ห้องพัก และประเภท 2 ห้องพักกับห้องอาหาร แต่ประเภท 3 และ 4 ที่มีห้องพัก ห้องอาหาร ประชุมสัมมนา และบริการอื่น ไม่ได้อานิสงส์ด้วย” อนวัช กล่าว

ด้านประเด็นที่จอดรถที่เป็นปัญหาได้รับการแก้ไขตั้งแต่กฎกระทรวงปี 2555 กำหนดให้โรงแรมที่มีห้องโถงและพื้นที่เพื่อการพาณิชย์ 300 ตารางเมตร (ตร.ม.) ขึ้นไปต้องมีที่จอดรถ หากเป็นกรุงเทพฯ เอาเฉพาะพื้นที่นั้นหารด้วย 120 ออกมาเป็นจำนวนที่จอดรถที่ต้องมี ถ้าเป็นต่างจังหวัดหารด้วย 240 ถ้าห้องโถงและพื้นที่เพื่อการพาณิชย์ไม่ถึง 300 ตร.ม. ไม่ต้องมีที่จอดรถก็ได้ โดยนิยามห้องโถงคือล็อบบี้โรงแรม ไม่นับทางเดินหน้าห้องพัก ถ้ามีหลายอาคารต้องนำพื้นที่ห้องโถงและพื้นที่เพื่อการพาณิชย์ทั้งหมดรวมกัน ถ้าอยู่บนเกาะไม่มีที่จอดรถได้

สุรพงษ์ เตชะหรูวิจิตร กรรมการผู้อำนวยการ กลุ่มบริษัท เอเชีย โฮเต็ล และที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ สมาคมโรงแรมไทย กล่าวว่า ต่อไปกิจกรรมที่หน่วยงานรัฐหรือเอกชนทำด้านท่องเที่ยวจะเปิดให้เฉพาะโรงแรมถูกกฎหมายร่วมได้ และการเป็นโรงแรมถูกกฎหมายจะได้สิทธิประโยชน์ดีกว่า เช่น ร่วมโครงการให้บุคคลธรรมดาลดหย่อนภาษีกรณีเข้าพักโรงแรมถูกกฎหมาย หรือโรงแรมถูกกฎหมายหักลดหย่อนค่าใช้จ่ายลงทุนได้ 2 เท่า และโปรโมทตัวเองได้เต็มที่

ทั้งนี้ กรมการปกครองจะไม่จับคนประสงค์ทำถูกต้องตามกฎหมาย ถ้า 6 เดือนจากนี้ไม่ขยับทำอะไรก็จับกุม ส่วน 2 ปีก่อนจับโรงแรมผิดกฎหมายแล้ว 30-40 โรงแรม ไม่มีโรงแรมใดเลยหยุดดำเนินการ จึงหารือกระทรวงมหาดไทยให้บูรณาการ พ.ร.บ.โรงแรมกับ พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร หากหลังจากนี้เริ่มจับอีกให้ใช้บังคับ ม.44 พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร ระงับใช้อาคารเมื่อใช้ผิดประเภทด้วย และกำลังเสนอถ้าต่อไปนี้โฆษณาว่าเป็นโรงแรมไม่ว่าช่องทางไหนโดยไม่มีใบอนุญาตโรงแรมผิดทันที

ทรงวุฒิ ตรีเทพจุลยากูล ผู้ร่วมก่อตั้งโฮมเมด สเตย์ แอพพลิเคชั่นระบบบริหารจัดการบูติกโฮเต็ล กล่าวว่า หลังจากนี้จะจัดสัมมนาเรื่องนี้อีกครั้ง เพราะอยากให้ทุกคนทำธุรกิจให้ถูกต้อง

เมื่อกฎหมายเปิดทางใครเข้าข่ายก็รีบจัดการให้ถูกต้องก่อนเสียโอกาส